Spin-off van KU Leuven maakt vlas klaar voor massaproductie in hightechtoepassingen
nieuwsMet een vernieuwende verwerkingstechnologie geeft de spin-off van KU Leuven Biofibix de traditionele vlasteelt een stevige duw in de rug. Dankzij een unieke vezelbehandeling kunnen vlasvezels voortaan kostenefficiënt en op industriële schaal worden verwerkt tot hoogwaardige composietmaterialen. Hierdoor komen gunstige eigenschappen van vlas – licht, stijf, dempend en duurzaam – volledig tot hun recht in toepassingen zoals sportartikelen, terwijl landbouwers profiteren van een stabiele, nieuwe afzetmarkt.
De vlasteelt in België kent al een geschiedenis van duizenden jaren. Het areaal beslaat vandaag zo’n 17.000 hectare, zo blijkt uit cijfers van het Agentschap Landbouw en Zeevisserij. Ons land produceert, samen met Zuid-Nederland en Noord-Frankrijk, ongeveer driekwart van de wereldproductie. De stevige vezels worden wereldwijd geëxporteerd voor verwerking tot linnen in de kledingindustrie.
Daarnaast zijn vlasvezels dankzij hun natuurlijke sterkte, stijfheid en lichte gewicht bijzonder geschikt voor de productie van composietmaterialen. In dergelijke composieten dienen de vlasvezels als versteviging van kunststof, samengehouden door hars. Zo ontstaat een nieuw materiaal dat zowel licht als stijf is, met uitstekende dempende eigenschappen. Tot nu toe bleef grootschalige industriële productie echter uit door technische beperkingen en hoge kosten.
Van laboratorium naar industrie
De spin-off slaagt erin om kostenefficiënt kwalitatieve composietmaterialen te maken met vlas dankzij zijn geoptimaliseerde vezelbehandeling. “Het geoptimaliseerde productieproces maakt de vlasvezels in de composiet vochtbestendiger, laat ze beter hechten aan hun kunststofmatrix en doet ze minder hars opnemen. Door dat laatste bevat de composiet relatief meer vlasvezels, wat zorgt voor betere eigenschappen”, zegt CEO en medeoprichter Gilles Koolen. Dit opent de deur naar massaproductie van vlascomposieten.
1 ton vlasvezelcomposietmateriaal per dag
De geoptimaliseerde vezelbehandeling leidde na Koolens doctoraat én met de steun van het Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) tot een commercieel product: de ‘Hypermat’.
“Dat is een vlasvezelcomposietmateriaal waarvan onze spin-off momenteel tot één ton per dag kan produceren”, legt Koolen uit. “Het gaat om een halffabricaat; onze afnemers maken er zelf een eindproduct van. We richten ons voornamelijk op bedrijven die sportartikelen produceren, zoals padelrackets, omdat de eigenschappen van vlasvezelcomposieten – licht, stijf en goed dempend – daar het meest tot hun recht komen.”
Wij bieden de landbouwsector een duurzame langetermijnmarkt voor een lokaal geteeld gewas met een lage milieu-impact
Samenwerking met de landbouwsector
Het West-Vlaamse vlasteelt- en verwerkingsbedrijf Vanacker Rumbeke BV investeerde 300.000 euro als startkapitaal in het bedrijf. Zaakvoerder Stijn Vanacker stapt bovendien mee in de spin-off als medeoprichter.
“Door deze samenwerking hebben we toegang tot een stabiele, hoogwaardige aanvoer van vlas. Omgekeerd bieden wij de landbouwsector een duurzame langetermijnmarkt voor een lokaal geteeld gewas met een lage milieu-impact”, verduidelijkt Koolen. Vlas slaat tijdens de groei CO₂ op en vergt 24 keer minder energie dan voor de productie van koolstofvezels (carbon) nodig is, waardoor het perfect aansluit bij de trend naar klimaatvriendelijke materialen.
Met de nieuwe technologie krijgt vlas een tweede leven naast de modewereld. Een groeiende vraag naar vlascomposieten kan dus ook een nieuwe, stabiele afzetmarkt bieden aan landbouwers die aanzienlijk minder afhankelijk is van seizoensgebonden modetrends. Hierdoor ontstaat een duurzame keten waarvan zowel de hightechindustrie als de landbouwsector kunnen profiteren.
Vlas in opmars in Vlaanderen
nieuwsBron: Eigen berichtgeving / KU Leuven
