"Milieubeweging bezondigt zich aan valse beeldvorming"

Nu het Mestdecreet goedgekeurd is door het Vlaams Parlement proberen de verschillende betrokken partijen de impact van MAP5 in te schatten. Milieuorganisaties Natuurpunt en Bond Beter Leefmilieu lieten al weten dat een structurele oplossing eerder moet gezocht worden in de afbouw van de veestapel. Daar willen de voorzitters van Boerenbond en ABS niet van weten. Piet Vanthemsche verwijt de milieubeweging, BioForum incluis, valse beeldvorming. Ook ABS-voorzitter Hendrik Vandamme noemt een afbouw van de veestapel een brug te ver.

Door de goedkeuring in het Vlaams Parlement is het nieuwe Mestdecreet – MAP5 – een feit. Opnieuw een stap vooruit, zo erkende de milieubeweging eerder al in een reactie, maar geen structurele oplossing voor de milieudruk die onze grote veestapel veroorzaakt. “De weg vooruit ligt niet in massale bulkproductie voor de anonieme wereldmarkt”, vertolkt landbouwcommissielid Bart Caron (Groen) hetzelfde standpunt, “wel in een landbouwsysteem dat vertrekt van het korte ketenprincipe.” Om die transitie te realiseren, verwijst Caron naar het Mestdecreet van 2006, “waarbij door afroming van rechten bij overdracht, individuele bedrijven kunnen blijven groeien, terwijl de totale veestapel afneemt.”

In dat scenario zou de investeringssteun voor landbouwbedrijven als hefboom moeten gebruikt worden om de uitbreidingsstop van de veestapel en de evolutie naar een grondgebonden en duurzame veeteelt te ondersteunen. “Enkel als we die weg inslaan zullen we opnieuw kunnen genieten van propere en gezonde rivieren en beken, en krijgen de landbouwers een faire prijs voor hun noeste arbeid”, zo besluit Caron.

Boerenbondvoorzitter Piet Vanthemsche is alvast niet onder indruk van dat voorstel en hekelt het verwijt van de milieubeweging dat de landbouwsector te veel focust op end-of-pipe-oplossingen. “Daarmee bedoelen ze dat ze technische oplossingen voor milieuproblemen, zoals mestverwerking, verwerpen”, veronderstelt Vanthemsche, die een parallel trekt met de mobiliteitsproblematiek rond Antwerpen. “De actiegroepen aldaar pleiten al jaren, met steun van de milieubeweging, voor de overkapping van de ring om mee te helpen om de impact van de uitstoot van fijn stof te milderen. Dat is een end-of-pipe-oplossing, want dat fijn stof verdwijnt daarmee niet. Maar is de juiste oplossing dan het verminderen van het verkeer en het afbouwen van de economische activiteit in de haven van Antwerpen?”

Voor Vanthemsche zijn er in het mestdossier en het debat rond de afbouw van de veestapel twee benaderingen: “Aan de ene kant die van de milieubeweging waartoe ik ook BioForum reken, de vooruitgangspessimisten, de malthusianen, die stellen dat zij niet geloven in het voorgestelde plan en dat zij de end-of–pipe-oplossing (de facto mestverwerking) verwerpen. Aan de andere kant die van de landbouworganisaties Boerenbond en ABS, die wijzen op de geboekte vooruitgang, en die hun nek uitsteken om op het ingeslagen pad verder te gaan.”

Vanthemsche stelt de houding van de milieubeweging in vraag: “Als wij elke economie – zelfs recreatieve activiteit – binnen de landsgrenzen moeten houden, dan brengen we onze samenleving terug naar de middeleeuwen. We leven, werken en verhandelen in een grote wereld(markt). Ik deel de bezorgdheid om daarin ook de natuurwaarde te bewaken, maar louter viseren op de veehouderij als dé grote boosdoener is een valse beeldvorming zonder afdoend resultaat op het vlak van natuur. Verlies-verlies voor alle partijen dus.”

Verder laat Boerenbond overigens wel weten "tevreden" te zijn met de bekrachtiging van het nieuwe Mestdecreet, dat "rekening houdt met heel wat bezorgdheden vanuit de sector". Zo was Boerenbond onder meer vragende partij voor een meer gebiedsgerichte aanpak waarbij landbouwers die kunnen aantonen dat zij geen bijdrage leveren aan een slechte waterkwaliteit vrijgesteld moeten kunnen worden. Ook vindt de organisatie het positief dat MAP5 de focus meer op bedrijfsaanpak legt dan op perceelniveau, zowel voor bemesting als voor opvolging en controle. De strengere aanpak van fosforbemesting noemt Boerenbond "een zware dobber". Tenslotte hoopt Boerenbond nu op een snelle positieve beslissing inzake derogatie.

In het ledenmagazine Drietand laat ook ABS-voorzitter Hendrik Vandamme zijn licht schijnen over het nieuwe MAP. Vandamme is opgetogen met het feit dat het nieuwe Mestdecreet tot stand is gekomen met heel wat inspraak van de landbouworganisaties. “Dit was in het verleden niet steeds het geval”, aldus Vandamme. “Maar dat wil niet zeggen dat het nieuwe MAP van de poes is”, waarschuwt hij. “Externe factoren uitsluiten kan niemand, een beleid dat daar geen rekening mee houdt willen we ook niet”, rekent Vandamme op “gezond verstand” bij overmacht. De ABS-voorzitter pleit verder voor een vergoeding van de eerste bedrijfsevaluatie als het resultaat goed beoordeeld wordt. Eerder had Vandamme de milieubeweging al “desinformatie” verweten toen ze ABS “verkeerdelijk” geciteerd hadden als zou de landbouworganisatie vragende partij zijn voor de afbouw van de veestapel.