Lichaamsvreemde stoffen wegen op gezondheid Vlaming

Oudere Vlamingen bezitten meer dan jongeren genetische kenmerken die er voor zorgen dat het lichaam lichaamsvreemde stoffen onschadelijk maakt en beschadigd DNA kan herstellen. De studie van het Steunpunt Milieu en Gezondheid toont tegelijk een duidelijk verband tussen blootstelling aan lichaamsvreemde stoffen zoals fijn stof, tabaksrook en pesticiden enerzijds en chronische ziekte en sterfte anderzijds.

Professor Nik Van Larebeke (UGent) vergeleek de genetische kenmerken van 442 Vlaamse adolescenten (14-15 jaar) met die van 399 oudere Vlamingen (50-65 jaar). Het verschil bleek het grootst bij kenmerken rond het onschadelijk maken van lichaamsvreemde stoffen. Ruim de helft van de jongeren (56%) vertoonde meer dan vier ongunstige kenmerken, tegenover slechts 41 procent van de ouderen. Daarnaast vertoonde 46 procent van de jongeren meer dan acht ongunstige genetische kenmerken betrokken bij het herstel van DNA-schade, tegenover 37 procent van de ouderen.

"Dit heeft niets met evolutie te maken, maar met selectie", aldus Van Larebeke. "Meer dan jongeren bezitten oudere Vlamingen genetische kenmerken om lichaamsvreemde stoffen onschadelijk te maken en DNA-schade te herstellen." Dat komt omdat personen met meer ongunstige genetische kenmerken minder kans hebben om de leeftijd van 50 tot 65 jaar te bereiken. Ze overlijden vaker aan een chronische ziekte voor ze deze leeftijd bereiken.

"DNA-beschadigende lichaamsvreemde stoffen kunnen onder meer kanker en hart-en vaatziekten veroorzaken. Lichaamsvreemde stoffen waaraan we worden blootgesteld, zoals polycyclische aromatische koolwaterstoffen, de PAK's aanwezig in fijn stof en tabaksrook, sommige pesticiden en oplosmiddelen of gechloreerde polluenten aanwezig in drinkwater, zijn (mede)verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de zware ziekten en sterfte onder de Vlaamse bevolking."

De studie werd gepubliceerd in het internationaal wetenschappelijk tijdschrift Environmental Health.

Meer info: Prevalence of at-risk genotypes for genotoxic effects