Landbouworganisaties dringen aan op snelle uitvoering MAP7
In een gezamenlijk persbericht roepen de landbouworganisaties Boerenbond, Groene Kring, ABS, Jong ABS en BioForum de Vlaamse regering op om vaart te maken met de correcte uitvoering van het sectorakkoord over het mestactieplan. “Waarom duurt het zo lang om het akkoord dat we samen met het milieuorganisaties hebben afgesloten, uit te voeren? We verliezen veel tijd. Bovendien hebben onze landbouwers nood aan duidelijkheid”, klinkt het.
Historisch akkoord in maart
Het zevende mestactieplan (MAP7) heeft een lange geschiedenis. Nadat het plan van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) eind oktober vorig jaar bekend raakte, zorgde dit voor heel felle reacties. Uiteindelijk besliste de minister haar voorstel terug te trekken en de landbouw- en milieuorganisaties zelf de kans te geven een voorstel uit te werken. Die zouden in de daaropvolgende maanden veelvuldig rond de tafel zitten.
Volgens de landbouworganisaties verliep dat overleg ook constructief. “Er werd gewerkt in een open dialoog en draagvlak bij alle partijen”, klinkt het. Op 7 maart 2023 kwam er dan uiteindelijk goed nieuws: het eerste mestactieplan dat zowel draagvlak had bij de landbouworganisaties als bij de milieuorganisaties was een feit. Zelf namen de organisaties de woorden “historisch akkoord” in de mond. Vandaag voegen de landbouworganisaties daaraan toe: “Het bereikte sectorakkoord betekent een trendbreuk met de voorgaande mestactieplannen. Bovendien is het ook klimaatrobuuster ten opzichte van de voorgaande.”
De tijd dringt
Ondertussen zijn we bijna acht maanden verder en is er nauwelijks beweging gekomen in het dossier. De coalitie van landbouworganisaties is verontwaardigd en vraagt zich luidop af waarom het zo lang duurt voordat de regering het akkoord uitvoert. “Het is tijd om onze landbouwers duidelijkheid te geven en stappen vooruit te zetten zodat we de waterkwaliteit kunnen verbeteren. Zoals het er nu naar uitziet zal er geen goedgekeurd decreet zijn voor de start van het bemestingsseizoen dat op 15 februari 2024 start.”
Volgens de landbouworganisaties wordt er momenteel te veel tijd verloren. Tijd die er nochtans niet is, want de Europese Commissie heeft de regering al gewaarschuwd over het uitblijven van nieuwe mestregels met een ‘met redenen omkleed advies’. Vlaanderen moet Europa hierover voor 28 november een antwoord sturen. “Het is duidelijk dat er niet langer getalmd kan worden. De regering moet nu het akkoord verankeren in beleid”, zeggen de organisaties.
Ze wijzen erop dat de beste en snelste weg om resultaat te boeken en een betere waterkwaliteit te behalen, is om het akkoord nu in de praktijk omzetten. “Een landbouwer heeft niet alles in handen en de recente overstromingen hebben nog maar eens aangetoond dat de natuur onvoorspelbaar is. Als nu ook nog de wetgeving onduidelijk blijft, wordt het voor boeren helemaal onmogelijk om hun bedrijf nog goed te kunnen runnen.” Bovendien is er volgens de vijf landbouworganisaties ook een stok achter de deur. “Recent werd zelfs nog afgesproken om bijkomende maatregelen te nemen als na twee jaar het gewenste resultaat niet wordt bereikt”, klinkt het.
Doorrekening van VMM
In de Commissie Leefmilieu van het Vlaams parlement kreeg minister Demir een vraag van Groen-parlementslid Mieke Schauvliege over de stand van zaken van MAP7. Daarop antwoordde de minister dat de effecten van de maatregelen in het akkoord van de landbouw- en milieuorganisaties op het oppervlaktewater zijn doorgerekend door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). “Uit die doorrekening blijkt dat er nog een afstand is tussen de beoogde doelen en de resultaten die bereikt kunnen worden met de maatregelen”, aldus Demir.
Gezien deze doorrekening heeft de minister aan het opvolgingsorgaan van MAP7, waarin de landbouw- en milieuorganisaties samen met de bevoegde administraties zetelen, gevraagd om bijkomende maatregelen voor te stellen. “Er zijn al een aantal extra maatregelen geformuleerd, maar die lijken slechts een beperkt potentieel te hebben om de kloof verder te verkleinen. De organisaties hebben aangegeven dat dit voor hen het maximaal haalbare was wat binnen hun werkmethode samen bereikt kon worden, zonder het hele akkoord te moeten opblazen. We gaan dus verder kijken hoe we daarmee aan de slag gaan. Woensdag staat er een nieuw overleg op het programma”, antwoordde Demir in de Commissie Leefmilieu.
Ze gaf aan te beseffen dat de tijd dringt en dat de Europese Commissie voor het einde van de maand een reactie van Vlaanderen verwacht. In dat antwoord wil de minister de Europese Commissie een stand van zaken geven over waar ze staat met MAP7 en welke stappen er nog zullen ondernomen worden. “Ik zal het bijgewerkte MAP7 en het ontwerpplan-MER overmaken zodra deze in openbaar onderzoek gaan. Zodra er een voorstel tot wijziging aan het mestdecreet is, zal ik ook dat overmaken aan de Europese Commissie.”
Na de uitleg door de minister gaf Mieke Schauvliege aan te twijfelen of er voor het einde van deze legislatuur nog een nieuw mestdecreet komt. “Aan het einde van de vorige legislatuur was er een MAP6. In het regeerakkoord stond dat er een MAP6+ zou komen en dat er werk gemaakt zou worden van een MAP7. We zitten in de laatste maanden van deze legislatuur en er ligt zelfs nog geen decreet op tafel om over te discussiëren en er moet nog een openbaar onderzoek worden georganiseerd. Het wordt nu toch wel tijd dat die onderhandelingen worden afgerond en dat er ernstige maatregelen op tafel liggen”, besloot het Groen-parlementslid.
(Lees verder onder de video)
Verder werken in vertrouwen
De landbouworganisaties erkennen dat er nog een verschil in visie is over de doorrekening. “Niet alle maatregelen kunnen objectief in cijfers omgezet worden. Denk daarbij aan de verplichte begeleiding, duurzame technieken of meer advisering. Dat zijn toch zaken die moeilijk te modelleren zijn”, zegt Mark Wulfrancke die voor ABS mee aan de onderhandelingstafel zit. “Toch verwachten we dat die een groot effect gaan hebben. MAP7 zorgt voor een serieuze trendbreuk in verhouding tot de vorige mestactieplannen.”
Wulfrancke verwijst ook naar het vertrouwen dat er is tussen de onderhandelaars. “Iedereen rond de tafel is ervan overtuigd dat dit mestactieplan iets is dat we samen moeten realiseren. De motivatie is er om met de nieuwe maatregelen aan de slag te gaan. Er is al een jaar verloren gegaan. Laat ons alsjeblieft in die geest van vertrouwen en met de nodige ‘courage’ aan het werk gaan”, stelt de beleidsmedewerker van ABS. Hij wijst erop dat er binnen het opvolgingsorgaan ook duidelijke afspraken zijn gemaakt om de vinger aan de pols te houden. “We zullen tijdig nagaan welke maatregelen goed opgevolgd worden en welke minder om op die manier zo snel als mogelijk bij te sturen. Bij MAP6 is daar nooit sprake van geweest", besluit Wulfrancke.
