Kamer stemt spelregels diepzeemijnbouw “om ecosysteem te beschermen”

Nikkel, koper, kobalt en mangaan zijn voorbeelden van waardevolle grondstoffen die op de bodem van de oceaan worden ontgonnen. Dit zijn cruciale grondstoffen voor nieuwe technologieën, zoals bijvoorbeeld smartphones of elektrische wagens. Polymetallische knollen, sulfiden en ferromangaankorsten bevatten deze grondstoffen, maar moeten dus ook ontgonnen worden op een ecovriendelijke manier.

De grondstoffen die we nodig hebben voor onze technologie en industrie worden nu vooral aan land gewonnen, maar in de toekomst zal de zee een steeds grotere rol spelen. Omdat dit soort activiteiten mogelijk een grote impact hebben op het mariene ecosysteem en er nog bijkomend wetenschappelijk onderzoek nodig is om de risico's in te schatten, is er een nieuw wettelijk kader nodig. Een dochterbedrijf van de Belgische baggeraar DEME voert wel al onderzoek naar de risico’s van dit soort mijnbouw, maar het Belgische wettelijke kader dateert nog van 2013. “Bijkomende wetenschappelijke studies zijn alvast nog nodig om dit risico correct te kunnen inschatten want in de diepzee bevinden zich unieke en kwetsbare ecosystemen en een biodiversiteit die beschermd dient te worden”, klinkt het.

"Geen onaanvaardbare schade"

Op initiatief van ministers Van Tigchelt en Dermagne wordt er nu een nieuw wettelijk kader ingevoerd. Dat is niet bedoeld om diepzeemijnbouw toe te staan, benadrukt Van Tigchelt. De minister verklaart dat het kader vooral dient om eventuele mijnbouw op een ‘verantwoorde manier’ te laten gebeuren. Concreet wordt diepzeemijnbouw onderworpen aan strikte milieunormen zodat er zodat er "geen enkele onaanvaardbare schade" wordt toegebracht aan het mariene ecosysteem. Diepzeemijnbouw kan daarom slechts toegestaan worden indien de internationale en nationale milieudoelstellingen gerespecteerd worden.

“België erkent het potentiële belang van diepzeemijnbouw voor de economie, maar wil er evenzeer voor zorgen dat deze activiteiten op een verantwoorde manier worden uitgevoerd, met respect voor het mariene milieu”, zegt Van Tigchelt in een persbericht. “Als Blue Leader leggen we de nadruk op het duurzaam beheer en de bescherming van de diepzee.”

De kabinetten tekenen ook op dat hoewel diepzeemijnbouw milieuvraagstukken opwerpt, de ontgonnen metalen wel waardevol kunnen zijn voor de energietransitie.

Sponsorcertificaat

Bedrijven die aan diepzeemijnbouw willen doen zullen een 'sponsorcertificaat' moeten krijgen door zich aan de normen te houden. Dat wordt toegekend door de overheid, maar wel na consultatie van het brede publiek. Als de normen niet worden nageleefd, kan de overheid het certificaat schorsen of intrekken.

Tot slot wordt er ingezet op internationale samenwerking. Binnen de Internationale Zeebodemautoriteit, een orgaan van de Verenigde Naties, pleitte België er vorig jaar nog voor om dertig procent van de wereldzeeën te beschermen voor er zelfs maar sprake kan zijn van diepzeemijnbouw.

Dermagne benadrukt dat het nog te vroeg is om te zeggen of er in België effectief aan diepzeemijnbouw zal worden gedaan. Maar "met deze wetgeving ligt er nu in elk geval een helder kader klaar, op basis waarvan de beslissing kan genomen worden."