Invallen op veilingen lijken Nederlands initiatief

De Nederlandse en Belgische invallen bij veilingen en groente- en fruitbedrijven lijken het initiatief van de Nederlandse Mededingingsautoriteit. Dat schrijft het Agrarisch Dagblad. Ze zijn in elk geval minutieus op elkaar afgestemd en ook de onderzoekswijze loopt parallel. Het onderzoek zou zich vooral op glasgroenten concentreren, aldus de Nederlandse landbouwpers.

De invallen bij Nederlandse en Belgische afzetbedrijven verliepen in elk geval gecoördineerd. Dat zegt Karel Marchand, auditor van de Belgische Raad van Mededinging. "We zijn ook op de minuut vorige week dinsdag om negen uur bij de bedrijven binnengevallen. Er zijn Belgische bedrijven actief in Nederland en andersom. Als er een week tussen zit, verdwijnt veel informatie".

Over het initiatief van de actie is hij terughoudend. Wel zegt hij dat de Belgen kort voor de invallen op het spoor zijn gezet. "We hebben minimaal een maand nodig ter voorbereiding, maar als het moet, kan het in een week". Het ligt voor de hand dat het initiatief uit Nederland komt. De Belgen gaan nog over tot het sturen van brieven, terwijl de Nederlandse NMa dat gelijktijdig deed.

Een actie van de Europese Commissie ligt niet voor de hand. "Een deel van de werkwijze van de sector wordt voorgeschreven door de Europese Commissie. Dat zegt niet dat de actie gecordineerd wordt door Brussel. Het is aan ons om te bewijzen of aan de EU-regels is voldaan", zegt Marchand.

Ook over de wijze van onderzoek is afstemming geweest. "Het is een parallel onderzoek, met min of meer dezelfde vragen". De Belgische dienst viel drie bedrijven binnen, waaronder veilingkoepel LAVA en de Mechelse Veilingen. Dat betekent niet dat deze partijen hoofdverdachte zijn. "We doen een onderzoek naar de praktijken in de sector. Het is door inzet van onze capaciteit dat we niet alle bedrijven hebben bezocht".

De afzetstructuren in België en Nederland zijn evenwel geheel verschillend. "Het kan zijn dat we andere overtredingen aantreffen dan in Nederland. We hebben wel sterke aanwijzingen om tot de inval over te gaan".

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft voor het onderzoek bezoeken gebracht aan de coöperaties The Greenery, FresQ, WestVeg en ZON, de afzetorganisatie Komosa en de handelshuizen Combilo in Waddinxveen, Scherpenhuizen in Eindhoven en Levarht in Aalsmeer. Naast de bedrijfsbezoeken schreef NMa 60 bedrijven aan met het verzoek tot informatie. Het lijkt er op dat het onderzoek zich concentreert op glasgroenten. De meeste bedrijven onthouden zich van commentaar.

De NMa heeft voor het onderzoek onder andere de prijsinformatie van de laatste 5 tot 10 jaar opgevraagd, weet Hans van Es, directeur van de afzetkoepel Dutch Produce Association. Het lijkt er volgens hem op dat het onderzoek zich concentreert op glasgroenten. Volgens Van Es draaien al de organisaties gewoon door.

De Nederlandse afzetorganisaties zullen ook blijven werken aan de plannen voor een associatie van producentenorganisaties, denkt Theo Thijssen. Hij is voorzitter van een werkgroep die zich buigt over de vorming van zo'n associatie voor de paprikateelt. Uit het NMa onderzoek valt niet af te leiden dat het draait om de plannen voor bundeling.

Bij Mariëtte Plomp van het advocatenkantoor BarentsKrans uit Den Haag roept de actie van de NMa vragen op over de bevoegdheid. De scheiding tussen het Europese landbouwbeleid en het Nederlandse mededingingsbeleid is niet zo scherp. Plomp vindt het opmerkelijk dat de NMa invallen deed bij telersorganisaties. Bij groente en fruit is de Europese Commissie hiervoor de aangewezen partij via het gemeenschappelijk marktordeningsbeleid.