“Huidige polderbelasting moet op de schop”

In het huidig regeerakkoord staat het volgende te lezen: ‘Het huidig oppervlaktewaterbeheer is nog sterk versnipperd, wat zorgt voor een gebrek aan efficiëntie en daadkracht. Naar Nederlands voorbeeld rationaliseren we drastisch het landschap van de onbevaarbare waterlopen binnen hydrografisch logische gehelen, waarbij de belastingbevoegdheid van polders en wateringen wordt stopgezet.’ “De polder- en wateringbesturen spelen daarbij een belangrijke rol”, zegt Vlaams parlementslid Bart Van Hulle (Open Vld). Hij wou van bevoegd minister Zuhal Demir horen hoe het met die besturen zit.

Beheerkost polderbelasting loopt op

Elk jaar worden er in Vlaanderen meer dan 333.000 brieven verstuurd om de polderbelasting te innen. Dat blijkt uit het antwoord van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir op de vragen van Vlaams parlementslid Bart Van Hulle. Het gemiddeld bedrag van die belasting is 22 euro. De totale jaarlijkse aanslag is dus 7,3 miljoen euro.

“Deze belastingbrieven worden verstuurd door 59 polders en wateringen”, weet Van Hulle. “Elk hebben ze een eigen computersysteem met kadastergegevens. Ze drukken zelf de aanslagen, steken ze in enveloppen en versturen ze. Daarnaast beheren ze zelf de vragen, aanmaningen en betalingen. De beheerkost hiervan loopt al snel op tot meer dan 500.000 euro, ofwel 1,5 euro voor een aanslag van gemiddeld 22 euro.”

Dat kan volgens het parlementslid veel efficiënter. “De huidige polderbelasting moet op de schop”, vindt hij. “De incorporatie ervan in een systeem van een hogere overheid (gemeente, provincie of Vlaanderen) is dé oplossing. Op die manier kan de polderbelasting zoals deze nu bestaat, afgeschaft worden.”

Beheer polders en wateringen is een complex kluwen

Polders en wateringen beheren de onbevaarbare waterlopen in ongeveer 25 procent van Vlaanderen. In de overige 75 procent van Vlaanderen wordt deze belasting niet geheven. “Je betaalt dus een polderbelasting als je toevallig grond hebt in een polder- of wateringgebied”, reageert Van Hulle. “Ligt je grond niet in een polder- of wateringgebied? Dan betaal je ook geen polderbelasting en worden de onbevaarbare waterlopen er beheerd door de gemeente, provincie en/of Vlaamse overheid.”

De grenzen van polders en wateringen lopen echter niet gelijk met die van de gemeenten, zodat in veel gemeenten sommige inwoners een polderbelasting betalen en anderen niet. “Dat krijg je niet uitgelegd aan de belastingbetaler”, aldus het Open Vld-parlementslid.

Bij de polderbesturen is er wel meer duidelijkheid. De 30 polderbesturen hebben samen 238 bestuursmandaten. Jaarlijks wordt er aan de dijkgraven (voorzitters) en de bestuurders meer dan 360.000 euro uitbetaald.

De jaarlijkse vergoeding van een bestuursmandaat verschilt sterk van polder tot polder. Voor een dijkgraaf ligt dit tussen 0 euro en meer dan 20.000 euro per jaar, de vergoeding van een bestuurder verschilt per polder van jaarlijks 0 euro tot 4.500 euro. De gemiddelde leeftijd van de bestuurders is 63 jaar en bij één polder is de gemiddelde leeftijd zelfs 79 jaar. Polders en wateringen krijgen ook middelen van de provincie (7,2 miljoen euro) en van de gemeenten (2,3 miljoen euro), respectievelijk voor het beheer van de waterlopen categorie 2 en 3.

Versnippering wegwerken

“Het staat buiten kijf dat er veel knowhow bij onze polders en wateringen zit. Die moet dan ook bewaard blijven”, aldus Bart Van Hulle. “Maar het eigen beslissingsrecht over de loonhoogte van de ontvanger-griffier, hun medewerkers en de bestuurders laat teveel ruimte voor financiële avonturen. Het ondoorzichtige rapporteringssysteem zorgt ervoor dat in sommige van deze bestuursorganen particuliere belangen zouden kunnen doorwegen.” Van Hulle pleit dan ook voor een nieuwe, meer transparante structuur om de onbevaarbare waterlopen in Vlaanderen te beheren.

“De Vlaamse Milieumaatschappij heeft in nauwe samenwerking met de vereniging van steden en gemeenten (VVSG), de Vlaamse vereniging van polders en wateringen (VVPW) en de provincies een analyse opgemaakt en verschillende opties opgelijst om de versnippering bij het beheer van de onbevaarbare waterlopen weg te werken”, reageert Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir.

“Ik wil nu op korte termijn samen met de Vlaamse regering keuzes maken en een beslissing nemen over het vervolgtraject”, gaat de minister verder. “De bedoeling is om conform het regeerakkoord de belastingsbevoegdheid van de polders en wateringen stop te zetten én om voor een taakverdeling te opteren die rekening houdt met de hydrografisch logische indeling van het watersysteem.”