Agressie tegen Vlaamse milieuambtenaren sterk gestegen: piek bij boswachters

Boswachters en natuurinspecteurs vaakst getroffen

Opvallend is dat de boswachters en natuurinspecteurs van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) goed zijn voor de helft van de meldingen (136). “Dat is geen toeval”, zegt Pieters, “want zij beschikken over politionele bevoegdheden.”

Vorige zomer maakte ANB zelf nog cijfers bekend van een welzijnsbevraging onder zijn boswachters. Daaruit bleek dat driekwart het afgelopen jaar te maken had gekregen met agressie. “Het heeft zo goed als altijd te maken met het handhaven van de toegankelijkheidsregels in de bos- en natuurgebieden van de overheid. Boswachters moeten de meest kwetsbare natuur beschermen en zien er daarom op toe dat de afspraken correct worden nageleefd waar bezoekers mogen wandelen, spelen, fietsen, ruiteren”, luidt het. Eén van de meest voorkomende problemen is de handhaving met betrekking tot het verplicht aanlijnen van honden in bos en natuur.

Ook bij het Departement Omgeving (55 meldingen) worden de medewerkers geconfronteerd met agressie. Daar valt op dat de incidenten vaker voorkomen binnen het thema dierenwelzijn. Andere entiteiten zoals de Vlaamse Landmaatschappij (49 meldingen), OVAM (20) en de Vlaamse Milieumaatschappij (6) bleven niet gespaard.

Explosieve stijging sinds 2022

Pieters spreekt van een “explosieve evolutie”: van 10 geregistreerde gevallen in 2020 naar 96 in 2024. “Vooral bij ANB zijn de cijfers opvallend: daar steeg het aantal meldingen van psychisch en fysiek geweld van 1 in 2020 naar 41 in 2024”, aldus het parlementslid. Hij benadrukt dat niet alle feiten geregistreerd worden bij de interne meldpunten, en dat ook niet elk incident wordt aangegeven bij politie of parket. Van de 272 gemelde incidenten, werd slechts in 40 gevallen effectief aangifte gedaan.

Pieters pleit dan ook voor een nultolerantiebeleid: “Bij fysiek geweld moet altijd een aangifte volgen. Daarnaast moeten risicofuncties zoals inspecteurs, terreinwerkers en vergunningverleners voldoende preventieopleidingen krijgen. Maar laat één ding duidelijk zijn: wanneer een boswachter met een blauwe plek thuiskomt, is dat niet ‘part of the job’. We mogen dit nooit normaliseren.”

Veilige werkomgeving

Ook de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) merkt de toename. “We zien inderdaad een stijging in meldingen van agressie, vooral verbaal tijdens terreinbezoeken of aan de telefoon”, zegt woordvoerder Leen Van den Bergh. “Maar er waren ook enkele ernstige fysieke feiten.” VLM wijst op het belang van een veilige werkomgeving. “We tolereren geen enkele vorm van agressie. Ons beleid voorziet in preventieve maatregelen, opleidingen voor moeilijke gesprekken en psychologische ondersteuning na een incident. Agressie heeft bijna altijd een negatieve impact op het mentaal welzijn van het slachtoffer.”

Het Agentschap Landbouw en Zeevisserij ziet dan weer geen stijging. “Het aantal meldingen schommelt van jaar tot jaar, maar er is geen significante toename”, aldus persverantwoordelijke Bart Merckaert. “We registreren alle meldingen in een klachtenregister en elke controleur krijgt opleiding rond omgaan met agressie. We moedigen hen aan om grensoverschrijdend gedrag te melden, zodat we gepast kunnen reageren — eventueel met een officiële klacht.”