Grondwaterpeil verontrust in satellietmetingen NASA

Het grondwaterpeil daalt wereldwijd, onder meer in belangrijke landbouwgebieden in Australië, China en de Verenigde Staten. Die waarschuwing lanceert ARGUS, het milieupunt van KBC en Cera, op basis van satellietmetingen uit het GRACE-project van de NASA en het Duitse Ruimtevaartcentrum. Het succes van de mensheid hing altijd nauw samen met de toegang tot drinkbaar water, met name voor de landbouw.

Het Gravity Recovery and Climate Experiment (GRACE) bestudeert met behulp van twee satellieten de zwaartekrachtvelden op aarde. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA hoopt met GRACE veranderingen van het aardoppervlakte en de zeebodem, van het grondwater en het verdwijnen van ijsmassa’s in de oceanen in kaart te brengen. De data van het onderzoeksproject kunnen onder meer voor studies omtrent klimaatverandering waardevol zijn.

Hydrologen die meewerken aan het project maken van de twee satellieten gebruik om veranderingen in het waterpeil te meten. Preciezer dan ooit tevoren meten Tom en Jerry, zoals de satellieten worden genoemd, alle veranderingen in ijs- en sneeuwmassa, oppervlakte- en grondwater en bodemvocht. ARGUS stelt vast dat de onderzoeksresultaten wijzen op problemen met onze waterreserves. Vooral in Californië, India, het Midden-Oosten en China daalt het grondwaterpeil. In een landbouwstaat als Californië zorgden de onderzoeksresultaten voor behoorlijk wat opschudding.

De resultaten zijn voor sommige regio’s dan ook behoorlijk zorgwekkend. Zo wordt duidelijk dat China zijn gebruik van grondwater onderschat. In regio's, zoals Patagonië in Chili en Argentinië, speelt het klimaat een rol bij de daling van het grondwaterpeil, maar meestal is landbouw de hoofdschuldige. Ook erg droge gebieden met een snel groeiende bevolking laten een snel dalend grondwaterpeil zien. Schoolvoorbeeld is het Midden-Oosten. De klimaatverandering maakt het probleem nog erger omdat droogtes toenemen en de neerslagpatronen extremer worden.

De gegevens zijn vooral belangrijk in gebieden waar de overheid zelf geen grondige metingen uitvoert. Toch hebben de satellietgegevens ook hun beperkingen. De onderzoekers kunnen moeilijk conclusies trekken uit de data voor gebieden die kleiner zijn dan 120.000 vierkante kilometer. De meeste grondwaterlagen zijn heel wat kleiner dan dat. De satellieten stellen bovendien veranderingen in het waterniveau vast, maar kunnen niet becijferen hoeveel water er in totaliteit is opgeslagen.

Meer info: GRACE