Circulaire landbouw: grassappen uit maaisel als basis voor algenteelt
Grassappen zijn een geschikte voedingsbron voor de algenteelt en kunnen zo bijdragen aan het circulair maken van de landbouw. Dat zijn de conclusies van het project Grass2Algae waar onder andere de universiteit van Gent en een aantal Vlaamse landbouwers aan meedoen. Eén van deze deelnemende boeren is Kris Heirbaut die dit najaar begonnen is met de algenteelt. Hij wil op termijn eiwitrepen op de markt brengen.
Bermmaaisel is een reststroom die in grote hoeveelheden vrijkomt, bij het onderhoud van groenzones en van de randen van landbouwvelden. Met die biomassa wordt momenteel niet zo veel gedaan. Meestal wordt het als afval behandeld. Het project Grass2Algae zocht een manier om die biostroom te valoriseren en kijkt daarbij naar microalgenkweek. Voor de valorisatie van maaisel in de vorm van algenteelt is een eerste raffinagestap nodig om de vloeibare van de vezelfractie te scheiden. Die vloeibare fractie is rijk aan nutriënten en kan door landbouwers gebruikt worden om algen te telen.
De teelt van algen kan volgens de onderzoekers uitgroeien tot een alternatieve inkomensbron voor Vlaamse landbouwers. Zij zien dat er in het Westerse dieet steeds minder dierlijke eiwitten voorkomen. Als alternatief worden plantaardige eiwitten zoals soja uit Zuid-Amerika geïmporteerd. Algen zou volgens de onderzoekers als alternatief kunnen dienen voor deze geïmporteerde eiwitten.
Algenteelt als alternatieve inkomensbron
Grass2Algae onderzocht de technische en economische haalbaarheid van algenkweek op basis van de hoeveelheid beschikbaar gras op drie partnerboerderijen. De grasverwerkingsgegevens werden verzameld door het Grassification-project, geleid door Universiteit Gent. De gegevens over de microalgenteelt werden verzameld door Thomas More, AnKo Projects en Universiteit Gent. Via cijfers uit het Grassification-project werd ook bekeken hoe de vezelfractie kan toegepast worden om de economische haalbaarheid van het proces te verbeteren.
Uit het onderzoek komen volgens de betrokkenen een aantal interessante resultaten naar voren. Zo werden meerdere algen getest en vooral Chlorella sorokiniana blijkt een zeer beloftevolle microalg die met grassap gekweekt kan worden.
“Bijkomend onderzoek is nodig om aan te tonen dat het eindproduct van deze algenkweek de vereiste kwaliteit haalt, zoals de aanwezigheid van schimmels, gisten en bacteriën in het eindproduct. Opschaling zal ook nodig zijn om het ware potentieel van het grassap te ontdekken”, laten de onderzoekers weten.
Deze winter 20 extra boeren die aan agroforestry gaan doen
1 december 2021Melkveehouder wil algen eiwitrepen op de markt brengen
Eén van de parnterboerderijen is het bedrijf van Kris Heirbaut uit Temse. De melkveehouder is sinds dit jaar aan het experimenteren met de algenteelt. "Met de steun van VLIF en het Innovatiesteunpunt heeft een Duitse constructeur voor ons een algeninstallatie ontworpen waarmee we tussen de 30 en 36 ton CO2 afvangen en kunnen verwerken tot plantaardige eiwitten voor menselijke consumptie. Daarmee kunnen we de CO2-uitstoot van onze biogasinstallatie al voor de helft verminderen.” Op termijn wil hij eiwitrepen en gezonde koeken op basis van de algen produceren.
Met het gebruik van de grassappen uit laagwaardig maaisel kan Heirbaut de circulariteit op zijn bedrijf vergroten. De landbouwer is ook sterk bezig met de verbetering van zijn CO2-voetafdruk. Zo is hij recent gestart met agroforestry voor het opvangen van koolstof. Zijn algenkweekinstallatie wordt daarnaast gevoed door CO2 die vrijkomt bij de mestverwerking in zijn biovergister. In deze pocketvergister wordt elektriciteit opgewekt die gebruikt wordt op het bedrijf.
Mei 2022 wordt Vlaamse algenmaand
Als het van Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits (CD&V) afhangt, dan wordt mei de maand van de algen. "Ook in Vlaanderen zullen algen een steeds belangrijkere rol krijgen als eiwitbron. De productie van algen past daarom ook in de Vlaamse eiwitstrategie 2021-2030 die vorig jaar is gelanceerd", aldus de minister.
Het hoge aandeel eiwitten en omega-vetzuren maakt algen immers interessant voor verschillende toepassingen, gaande van cosmetica tot voeding voor mens en dier. Algen nemen ook CO2 op en hebben schimmelwerende eigenschappen die ze interessant maken voor toepassing in de biologische landbouw tegen ziektes. Crevits ziet dan ook dat de vraag naar algen toeneemt en dat vanuit verschillende hoeken: de chemische industrie, de (vee)voedings- en farmaceutische industrie en de energiesector.
Maar er zijn ook nog wat praktische uitdagingen en het economisch potentieel op basis van de huidige Europese afzetmarkt is ook nog eerder beperkt. Bovendien loopt de Europese wetgeving nog achter waardoor bepaalde algensoorten nog niet in de menselijke voedselketen mogen worden gebracht. "Dat neemt niet weg", antwoordde de minister recent op een parlementaire vraag van Bart Dochy (CD&V), "dat we met een open blik projecten rond de kweek van algen beoordelen".
In mei 2022 wil Crevits een Vlaamse algenmaand organiseren met verschillende symposia. Zo zal Thomas More Hogeschool op 12 mei een algenevent organiseren dat draait rond de opschaling en commerciële kweek van algen. "We mikken op iedereen die werkt met algen of ermee in contact kan komen in de toekomst. Al ligt de focus vooral op landbouwers", legt Floris Schoeters van Thomas More uit. Deelname aan het algenevent is gratis, inschrijving is wel vereist.
Bron: Eigen berichtgeving
