“Goedkeuring Vlaams GLB komt geen dag te vroeg”

Landbouworganisaties Boerenbond, Groene Kring en ABS zijn over het algemeen tevreden over de goedkeuring van de Europese Commissie van het Vlaams strategisch plan. Toch plaatsen ze enkele kanttekeningen en vraagtekens bij de plannen, onder meer bij de hoge complexiteit van de regels en de onvoldoende vergoeding voor de vele verplichtingen die opgelegd worden.

6 december 2022  – Laatste update 7 december 2022 7:44
Lees meer over:

Maandag zette de Europese Commissie het licht op groen voor het Vlaams strategisch plan 2023-2027, de vertaling van het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Dat nieuwe GLB blijft rechtstreekse inkomenssteun aan landbouwers bieden, maar zet ook meer in op klimaat en milieu en wil de overgang naar een duurzame en innovatieve landbouwsector vormgeven.

Boerenbond: “Slinger mag niet doorslaan”

“Landbouwers maken hun teeltplannen op in september. Het groen licht van Europa voor dit groener Vlaams GLB komt dus niets te vroeg voor de sector”, zegt Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens. “De Europese ‘go’ geeft nu eindelijk duidelijkheid voor landbouwers. Het zou raadzaam zijn in het proces voor een toekomstig GLB de realiteit en planning van de boer beter mee in rekening te nemen.”

Boerenbond wijst erop dat het GLB in het leven werd geroepen om ervoor te zorgen dat Europa in zijn eigen voedsel kon voorzien. “Het nieuwe GLB is zonder twijfel het groenste ooit. En hoewel de landbouwsector uiteraard achter een verdere verduurzaming van de sector staat en daar ook volop aan meewerkt, moeten we er wel voor zorgen dat er voldoende (financiële) draagkracht bij de landbouwers blijft”, aldus Ceyssens.

Hij hamert erop dat landbouwers enkel maar verder kunnen investeren in meer verduurzaming als ze een rendabel inkomen hebben. “In het huidige moeilijke economische klimaat, is het voor landbouwers een hele opgave om de vele en dure verplichtingen in het nieuwe GLB te volgen. We vinden het daarom ook bijzonder jammer dat dit nieuwe GLB veel verplichtingen oplegt waarvoor de boer onvoldoende vergoed wordt uit het GLB. Voor Boerenbond dient het GLB vooral een stimulerend beleid te zijn eerder dan restrictief.”

Het is bijzonder jammer dat dit nieuwe GLB veel verplichtingen oplegt waarvoor de boer onvoldoende vergoed wordt

Lode Ceyssens - Voorzitter Boerenbond

Boerenbond is wel positief over de brede toolbox aan maatregelen die het GLB ter beschikking stelt aan landbouwers. “Elk land- en tuinbouwbedrijf in Vlaanderen is verschillend. We hebben steeds gepleit om in dit GLB voldoende diverse tools in te zetten waarmee de boer als ondernemer en volgens zijn bedrijfsrealiteit mee aan de slag kan gaan.”

ABS: “Niet volledig op maat van de Vlaamse landbouw”

Ook het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) is tevreden dat het plan werd goedgekeurd en rekent op een vlotte uitrol zodat de landbouwers ermee aan de slag kunnen. Maar ook ABS plaatst enkele kanttekeningen bij de plannen. “De verlaging van de directe inkomenssteun en de zware verstrenging van de randvoorwaarden in de conditionaliteiten zullen zwaar vallen bij onze Vlaamse landbouwers”, stelt voorzitter Hendrik Vandamme. “Eén en ander kan via ecoregelingen gecompenseerd worden, maar de vraag is in hoeverre het ook daadwerkelijk gaat gebeuren. De complexiteit van dit nieuwe GLB laat vermoeden dat je je de eerste jaren wegwijs zal moeten maken door alle nieuwe regelgeving.”

Volgens Vandamme zal de implementatie van de conditionaliteiten niet onopgemerkt voorbijgaan. “Veel van deze Europese regels zijn niet op maat van onze Vlaamse “stads”-landbouw. Drie meter gewasbeschermingsvrij, vijf meter bemestingsvrij… dat zal een stevige impact hebben. Via ecoregelingen kan het verlies aan teeltoppervlakte op een aantal percelen gemilderd worden, maar wat met de percelen waar het verlies aan oppervlakte (te) hoog oploopt? Hier is geen antwoord op”, merkt hij op.

Hetzelfde geldt voor de vier procent niet-productieve elementen op bedrijfsniveau. “Op veel bedrijven is er wel degelijk al het één en ander voorhanden en het is nog maar de vraag hoe we dit allemaal netjes, correct en tijdig geregistreerd gaan krijgen. Goede, productieve grond bewust uit gebruik nemen omwille hiervan, is in tijden van voedselschaarste maatschappelijk niet uit te leggen. Gelukkig weet de Europese Commissie dit ook en zo is er voor 2023 uitstel verleend voor deze maatregel.”

De complexiteit van dit nieuwe GLB laat vermoeden dat je je de eerste jaren wegwijs zal moeten maken door alle nieuwe regelgeving

Hendrik Vandamme - Voorzitter ABS

De landbouworganisatie ziet ook enkele goede elementen die de landbouwers vooruit zullen helpen. Zo is de definitie van actieve landbouwer “niet fout”. “Alhoewel ook hier iets valt te zeggen over de verhoogde standaardverdiencapaciteit.” De manier waarop er invulling is gegeven aan de ecoregelingen is misschien wat ingewikkeld, maar verdient volgens ABS wel lof. “Het systeem is toegankelijk voor degene die er recht op hebben, het pakket aan ecoregelingen is voldoende uitgebreid en op maat van de landbouwer.”

2023 zal sowieso een overgangsjaar worden, voorspelt ABS. “Voor de niet-productieve elementen is er uitstel. De bufferzones zullen volgend jaar moeilijk tot niet haalbaar zijn, want op veel plaatsen is er al ingezaaid en zijn bepaalde teeltplannen niet meer zonder schade bij te sturen. Bijkomende overgangsmaatregelen zullen dus zeker cruciaal zijn”, besluit Vandamme.

Groene Kring: “Broodnodig voor jonge boeren”

Groene Kring, de organisatie voor jonge boeren, is positief over het feit dat er extra geïnvesteerd wordt in jongeren van de landbouwsector. Die staan volgens de organisatie voor grote uitdagingen. “Door een gebrek aan (betaalbare) landbouwgrond, moeilijke omgevingsdossiers en een structureel te laag inkomen is een landbouwbedrijf overnemen nog nooit zo uitdagend geweest”, verduidelijkt voorzitter Bram Van Hecke. “Het is daarom niet meer dan logisch dat jonge boeren een prioriteit zijn in dit GLB.”

De jongerenorganisatie is tevreden dat er een stevige definitie is van het begrip van actieve landbouwer en dat pensioenboeren geweerd worden uit het GLB. “Zij kunnen geen gebruik meer maken van GLB-steun. Dit zal de toegang tot grond voor jongeren sterk verhogen.” Verder wordt de aanvullende inkomenssteun voor jonge boeren omhoog getrokken, wat “broodnodig” is. Ook de overname- of opstartsteun voor jonge boeren wordt verhoogd, wat volgens Groene Kring gerechtvaardigd is gezien de hoge financiële drempel om een bedrijf over te nemen. En het feit dat jongeren bij investeringen meer ondersteuning krijgen, noemt Groene Kring meer dan welkom, “want door beperkte reserves is het voor hen vaak stukken uitdagender om te investeren”.

De steun is dus broodnodig om de generatiewissel in de landbouw te verzekeren

Maarten Moermans - Ondervoorzitter Groene Kring

Toch merkt Groene Kring op dat het volledige GLB geen uitsluitend positief verhaal is voor de land- en tuinbouwers. “Want er worden zware inspanningen gekoppeld aan een lager budget. Om de verschillende jongerenmaatregelen te laten renderen, is het belangrijk dat het budget voldoende hoog blijft in verhouding met de verstrengde voorwaarden én dat een beleid wordt uitgewerkt dat bestaat uit stimulansen in plaats van verplichtingen”, aldus Van Hecke.

Slechts 6 procent van de Vlaamse landbouwers is jonger dan 35 jaar. “Nochtans hebben we heel wat jongeren nodig die morgen voor ons eten zullen zorgen”, besluit ondervoorzitter Maarten Moermans. “De steun is dus broodnodig om de generatiewissel in de landbouw te verzekeren.”

Bron: Eigen verslaggeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek