Fruittelers vrezen opnieuw voor boomsterfte door nat weer
duidingDe hoge waterstanden, vele regen en natte fruitpercelen baren de fruittelers uit Haspengouw voor het tweede jaar op rij zorgen. Doordat boomgaarden onbegaanbaar zijn, kunnen bepaalde voorjaarwerkzaamheden, zoals de snoei of onkruidbestrijding, niet plaatsvinden. De grootste vrees is er voor boomsterfte. Als fruitbomen te lang in het water staan, sterven hun wortels af waarna de bomen gerooid moeten worden.
Fruittelers in de regio Haspengouw zitten met de handen in het haar. Door de vele regen zijn hun percelen onbegaanbaar en kunnen bepaalde handelingen niet uitgevoerd worden. “Wij zouden nu moeten snoeien, onkruidbestrijding en kalk strooien, maar dat is momenteel niet mogelijk de vele regen waardoor percelen niet begaanbaar zijn”, vertelt fruitteler Brecht Geerdens (37) uit Diepenbeek.
Het is voor het tweede jaar op rij dat Geerdens getroffen wordt door overvloedige regenval in de eerste maanden van het jaar. “Ook vorig jaar hebben we geen kalk kunnen strooien en dit jaar zal dat waarschijnlijk ook niet lukken”, vertelt hij. De kalkgift is bedoeld om de zuurtegraad van zijn bodem op te krikken, zodat deze makkelijker nutriënten opneemt.
Kletsnatte boomgaarden en vroege bloei brengen fruittelers kopzorgen
28 februari 2024Gevolgen regen in voorjaar zichtbaar
Hoewel de telers nu al veel praktische hinder ondervinden, zal de ware impact van de vele regen pas eind april aan het licht komen. “Kort na de bloei heeft de boom water nodig om te kunnen groeien. Als de wortels of een deel ervan afgestorven is, zal dat niet mogelijk zijn en zal de boom sterven of mindere fruitkwaliteit geven”, vertelt Vincent Van Kerckvoorde, kersenteler uit Neerwinden en voorlichter bij pc fruit.
Ook bij BelOrta klinken er zorgen. “Er zijn heel wat percelen waar bomen met de voeten in het water staan, wat niet goed is voor bomen. Door het water is er te weinig zuurstof in de grond en kunnen de wortels “verstikken”. De boom kan dan uiteindelijk ook afsterven. Zowel kersen-, peren- als appelbomen zijn hier gevoelig voor”, klinkt het. Toch wil de veiling ook nuance aanbrengen. “We willen niet te negatief zijn, op het totale areaal zal dit geen al te grote impact hebben maar er zullen wel percelen zijn waar er bomen zullen uitvallen.”
Volgens Van Kerckvoorde zijn vooral kersenbomen en in iets mindere mate appelbomen gevoelig aan waterschade. “Kersenbomen kunnen maximum 48 uur met hun wortels in het water blijven staan en dan beginnen ze af te sterven, bij een perenboom gebeurt dat pas na drie vier weken.” De voorlichter pitfruit, waar kersen onder vallen, vreest een herhaling van vorig jaar. “Toen zijn er duizenden kersenbomen gesneuveld”, weet hij.
De schade is volgens hem sterk perceelsgebonden. “Ik ken een klein fruitbedrijf met 50 procent uitval. Op andere bedrijven is het 20 procent, maar in de meeste gevallen is het minder dan tien procent.” Brecht Geerdens schat de uitval van kersenbomen bij hem vorig jaar op zo’n vijf procent. “Wij planten kersenbomen inmiddels op heuvels om ze zo te beschermen tegen het water."
Tot 30 procent uitval
Bij Hanno Fruit in Sint-Truiden lag de uitval vorig jaar gemiddeld op zo’n 15 procent. “Maar op een kersenperceel, waar we 20 jaar geen last hebben gehad, bedroeg de uitval 30 procent”, vertelt zaakvoerder Franky Hannosset die ook dit jaar vreest voor uitval van keren- en appelbomen. “Perenbomen kunnen veel beter tegen water.”
Door de klimaatopwarming en extremere weersomstandigheden is Hannosset bang dat er sprake is van een structureel probleem. “Het vervangen van afgestorven bomen door nieuwe is geen optie zolang er geen structurele oplossing is”, zegt hij. De fruitteler onderzoekt onder andere de aanleg van een irrigatiesysteem. “Maar omdat dit al het tweede natte jaar op een rij is, waren de percelen slecht toegankelijk voor werkzaamheden en bovendien waren er geen gespecialiseerde bedrijven beschikbaar voor de aanleg van irrigatiesystemen. Hun orderboek zit vol.”
De fruitteler heeft het probleem ook aangekaart bij de plaatselijke politiek. “Als de grachten wat beter worden gekuist, kan het water van de percelen ook makkelijker wegvloeien”, legt hij uit.
