FABulous Farmers tilt landbouw in Merode niveau hoger

Kort voor Pasen bracht minister van Landbouw Koen Van den Heuvel een bezoek aan de Merode. Op het landbouwbedrijf van de familie Van Elven in Laakdal maakte de minister kennis met het Europese project FABulous Farmers, dat landbouwers stimuleert om de natuur op een slimme manier in te schakelen in hun bedrijfsvoering. Het project loopt in vijf landen en telt 12 pilootgebieden waarvan de Merode er één van is. Gebiedsgericht wordt gekozen voor bewezen en beloftevolle maatregelen die hun meerwaarde in de landbouwpraktijk mogen tonen. In de Kempense gemeenten stuurt de Hooibeekhoeve richting meer vruchtafwisseling want weersextremen zoals de droogte van vorige zomer tonen de zwakte van een monocultuur maïs bij melkveebedrijven. Het potentieel van bloemenranden rond akkers wordt door toedoen van Agrobeheercentrum Eco² duidelijker.

Met zijn werkbezoek aan de Merode wou minister Van den Heuvel samen met de partnerorganisaties actief in het gebied bekijken hoe de regio rond het drieprovincieënpunt verder uitgebouwd kan worden tot een volwaardig landschapspark. Hij hield halt bij wijngaard en landgoed Ten Kapittelberg in Herselt, waar in de late Middeleeuwen miswijn werd verbouwd voor de abdijen van Averbode en Tongerlo. Daarna ging het naar het Mariapark aan de abdij van Averbode, waar de minister zich door de Vlaamse Landmaatschappij liet informeren over de restauratie van de Kroningskapel. De derde stop was het landbouwbedrijf van de familie Van Elven in Laakdal. Daar kreeg hij toelichting over het Europese project FABulous Farmers.

FABulous Farmers wil landbouwers beter wapenen tegen de klimaatverandering en minder afhankelijk maken van externe inputs zoals kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen door het gericht stimuleren van biodiversiteit in en rond de akkers. Een voorbeeld hiervan is het aanleggen van bloemenranden die nuttige insecten aantrekken. “Daar gaan we mee aan de slag in de Merode en ook in het Pajottenland”, vertelt Mathias D’Hooghe van Agrobeheercentrum Eco². In eigen land zijn er namelijk twee pilootgebieden afgebakend. In de Merode neemt de Hooibeekhoeve in Geel het voortouw en wordt, gezien de specialisatie in melkveehouderij in deze regio, ook sterk ingezet op het doorbreken van de monocultuur maïs. Meer vruchtafwisseling kan zowel de bodemkwaliteit als de opbrengst verbeteren.

De Merode en het Pajottenland zijn twee van in totaal twaalf pilootgebieden in vijf landen. Aan dit Interreg-project nemen ook buurlanden Nederland, Frankrijk, Luxemburg en het Verenigd Koninkrijk deel. Twaalf projectpartners brengen elk hun expertise in. D’Hooghe: “Voor de bloemenranden rond akkers ondersteunen wij landbouwers bij de aanleg. Op Hogeschool Gent zullen we een beroep doen om uit te zoeken welke nuttige insecten aangetrokken worden door die akkerranden. Bij de firma Biobest uit Westerlo is praktische kennis aanwezig rond natuurlijke plaagbestrijding en schadedrempels voor bestrijding. Vinden we bladluizen in het landbouwgewas en sluipwespen in de bloemenrand, dan kunnen zij de vraag beantwoorden of de plaag chemisch bestreden moet worden of de nuttigen daarentegen hun werk zullen doen.”

Landbouwers die deelnemen aan het project krijgen kennis aangereikt die hen zal helpen bij de implementatie van dergelijke beloftevolle landbouwpraktijken. Het gaat om zeer uiteenlopende maatregelen die elk afzonderlijk een kleine bijdrage leveren aan de zogenaamde transitie naar meer agro-ecologie in de landbouwbedrijfsvoering. Gert Van de Ven (Hooibeekhoeve) geeft nog meer concrete voorbeelden: “We zullen landbouwers de finesses bijbrengen van niet-kerende bodembewerking, wijzen op de voordelen van vruchtwisseling en mengteelten, verschillende teeltwijzen voor vanggewassen vergelijken want gras kan je na de maïsoogst zaaien maar ook samen met de maïs in het voorjaar.” Meer in het algemeen wordt bodemzorg een belangrijke actie binnen dit project want een gezondere bodem beschermt teelten tegen weersextremen zoals de droge zomer van 2018.

Ervaringen en ideeën worden uitgewisseld in netwerkmomenten. Er worden ook demonstratievelden aangelegd waarin landbouwers zelf kunnen zien wat de effecten van een bepaalde maatregel zijn. De maatregelen die landbouwers nemen op hun bedrijf kunnen versterkt worden door gelijkaardige aanpassingen in de omgeving. Daarom wordt samengewerkt met andere belanghebbenden zoals landeigenaars en gemeenten om een plan uit te werken waarin de acties geïntegreerd worden in het landschap.Tegelijkertijd wordt de plaatselijke bevolking meegenomen in het verhaal met behulp van een citizen science-tool om de effecten van deze implementaties te helpen monitoren. De bekomen resultaten worden doorgespeeld aan beleidsmakers ter versterking van het landbouwbeleid.

Meer info: FABulous Farmers