Europese Commissie wil importheffing op kunstmest uit Rusland van 6,5% naar 100%
nieuwsDe Europese Commissie wil de importheffingen op Russische meststoffen verhogen van 6,5 procent vandaag naar 100 procent over drie jaar. Op die manier wil de commissie de afhankelijkheid van Rusland verminderen en de Europese productie van kunstmest stimuleren.
Rusland is één van de grootste spelers op de wereldmarkt als het over kunstmest gaat. In 2023 importeerde de Europese Unie 3,6 miljoen ton kunstmest uit het land, goed voor een omzet van 1,28 miljard euro. Daarmee haalt de EU meer dan 25 procent van zijn totale import uit Rusland. Dat aandeel nam nog toe in 2024. Bovendien heeft Poetin de taksen verhoogd op kunstmest om de staatskas te spijzen.
Importheffingen voor alle landbouwproducten
In het nieuwe voorstel van de Europese Commissie, dat er komt op vraag van de Europese leiders, zullen de heffingen op alle voeding en landbouwproducten uit Rusland en Wit-Rusland verhoogd worden met 50 procent. Voor kunstmest wil de Commissie nog een stuk verder gaan. Het huidige tarief van 6,5 procent zou over drie jaar moeten stijgen tot 100 procent. Het zou gaan om een stijging van 315 euro per ton voor stikstofhoudende meststoffen en 430 euro per ton voor andere meststoffen.
Sinds Rusland in 2022 Oekraïne binnenviel, is de EU terughoudend geweest met het opleggen van tarieven of sancties voor landbouwproducten uit Rusland om de wereldwijde voedselzekerheid niet in gevaar te brengen. Toch werden in mei vorig jaar de tarieven op Russische granen en oliezaden verhoogd, maar over het opleggen van tarieven op meststoffen is altijd meer controverse geweest. Dat lijkt nu veranderd. De Commissie benadrukt dat de nieuwe maatregelen geen invloed hebben op de doorvoer van goederen naar derde landen.
“Renure wellicht tegen 2026 inzetbaar als kunstmestvervanger”
21 januari 2025Vrees voor prijsstijgingen
De kunstmestindustrie in de EU, de Scandinavische landen en Baltische landen drongen eerder al aan op een verhoging van de importheffingen voor Russische meststoffen, maar de Europese lidstaten drongen aan op voorzichtigheid omdat ze vrezen dat prijzen voor kunstmest de hoogte zouden ingaan, wat de landbouwers in de problemen zou kunnen brengen. Boeren zouden dit zelf als een groot risico bestempelen, zo blijkt uit een analyse van het Joint Research Centre van de Europese Commissie.
Daarom zijn een aantal maatregelen ingebouwd in het nieuwe voorstel van de Europese Commissie. Zo zou het mogelijk zijn om de importheffingen tijdelijk op te schorten wanneer de prijs van meststoffen te sterk stijgt en dat gedurende een overgangsperiode van vier jaar.
Vooraleer deze verordening van kracht gaat, moeten het Europees Parlement en de Europese Raad er zich nog over uitspreken.
Naar meer dierlijke mest?
Boerenbond reageert bezorgd op de intentie van de Europese Commissie, maar ziet ook oplossingen voor het meer circulair inzetten van dierlijke mest. “Dit zal hoogstwaarschijnlijk een sterke impact hebben op de kostprijs voor onze boeren. Zonder oplossingen halen de hogere importtarieven hun competitiviteit onderuit. Het is dan ook hoogtijd dat de Europese Unie werk maakt van een afwijking op de nitraatrichtlijn om kunstmest te vervangen door dierlijke meststoffen", klinkt het.
Volgens de landbouworganisatie zal het meer kunnen inzetten van dierlijke meststoffen, binnen dezelfde bemestingsnormen, resulteren in minder CO2-uitstoot in de veehouderij en zal dus ook de klimaatimpact van de sector verminderen. Het gaat dan onder meer over de verhoogde toelating om dierlijke mest in te zetten op grasland (derogatie), en de mogelijkheid om on-farm verwerkte dierlijke mest (renure) in te zetten als kunstmestvervanger bovenop de 170 kilo stikstof per hectare uit dierlijke mest.”
"Europese kunstmeststoffensector heeft competitiviteitsprobleem"
Bij BELFertil, de Belgisch-Luxemburgse vereniging van de industrie van de minerale meststoffen en biostimulanten, zijn ze ervan op de hoogte dat dit voorstel op tafel ligt, maar de belangenorganisaties zegt dat zich met het dossiers rond importheffingen al een hele tijd niet meer bezighoudt. “Onze leden zijn vaak bedrijven die over heel de wereld actief zijn en die productie-installaties hebben op verschillende continenten. Vandaar dat wij dit vanuit België niet meteen opvolgen”, vertelt Peter Jaeken, secretaris-generaal van BELFertil.
Volgens Jaeken hebben importheffingen altijd effect, maar zijn er heel veel facetten die bepalen hoe dit zich dat op korte en lange termijn veruitwendigt. Zelf ziet BELFertil andere uitdagingen voor de Europese kunstmeststoffensector. “Net als de hele chemische industrie heeft de meststoffenindustrie al een tijdje een competitiviteitsprobleem ten opzichte van concurrerende continenten”, klinkt het.
Dat komt vooral door de hoge energieprijzen in Europa, waarbij voor de meststoffenindustrie aardgas niet enkel een energiebron is maar voornamelijk een grondstof. Daarnaast zijn er ook de uitdagende doelstellingen rond klimaatneutraliteit. “Wij staan als industrie achter die doelstellingen en zullen er alles aan doen om die te halen, maar dat komt met een kost. Bovendien zien we dat de rest van de wereld niet direct mee stapt in dit verhaal”, benadrukt Jaeken. Bijkomend speelt in België ook het probleem van loonkostenstijgingen door inflatie. BELFertil is daarom blij dat EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen het competitiviteitskompas heeft gelanceerd dat kan helpen om die competitieve nadelen weg te werken.
Bron: Euractiv
