Europees Parlement wil halvering voedselverspilling
nieuws
Het Europees Parlement pleit voor een halvering van de voedselverspilling in de EU - momenteel 88 miljoen ton per jaar - tegen 2030. Een resolutie roept de Europese Commissie op om bestaande restricties op voedseldonaties op te heffen en om een einde te maken aan de verwarring tussen “tenminste houdbaar tot” en “te gebruiken tot” aanduidingen. Tegen 2025 moet de voedselverspilling met 30 procent zijn teruggedrongen, in 2030 met 50 procent. Daarnaast wordt er voorgesteld een Europees jaar tegen voedselverspilling te organiseren.
In tegenstelling tot de situatie in verschillende ontwikkelingslanden, waar onder meer de wegeninfrastructuur en het gebrek aan gekoelde opslagruimte voor grote verliezen zorgt, wordt voedsel in Europa vooral verspild aan het einde van de keten, bij de distributie en consumptie. “Iedereen heeft een verantwoordelijkheid om dit aan te pakken”, zo klinkt het in een resolutie van het Europese Parlement. “Een gecoördineerd beleid op het terrein van etikettering, aansprakelijkheid en voorlichting is nodig, aangezien de meeste consumenten niet de precieze betekenis kennen van 'tenminste houdbaar tot' en 'te gebruiken tot' aanduidingen.”
Daarnaast wil het Parlement ook de tekortkomingen van bestaande EU-wetgeving aanpakken daar waar ze voedseldonaties belemmert. De resolutie werd met een grote meerderheid goedgekeurd tijdens een plenaire zitting. Uiteindelijk wil het Parlement dat alle EU-lidstaten streven naar een vermindering van de voedselverspilling met 30 procent tegen 2025 en nog eens 50 procent tegen 2030 ten opzichte van 2014. Ook een wijziging van de BTW-richtlijn waarmee expliciet toestemming wordt gegeven aan belastingvrijstellingen voor voedseldonaties moet daarbij helpen. Het Europees Fonds voor de meest behoeftigen (FEAD) zou gebruikt moeten worden om het ophalen, vervoeren en distribueren van voedseldonaties te financieren.
Voedselverspilling in de EU wordt geschat op ongeveer 88 miljoen ton, of 173 kg per hoofd van de bevolking per jaar. De productie en het wegwerpen van dit voedsel leidt tot de uitstoot van 170 miljoen ton CO2 en maakt gebruik van 261 miljoen ton aan natuurlijke hulpbronnen. Met een voedselverspilling van 345 kg voedsel per persoon per jaar is België na Nederland trouwens de slechtste leerling van de klas in de EU. Slovenië daarentegen heeft ‘slechts’ een voedselverspilling van 72 kg per persoon per jaar, al blijft dat cijfer choquerend als je weet dat wereldwijd 795 miljoen mensen honger lijden.
"Per jaar gooit elke Belg zo’n 630 euro aan voedsel weg", aldus Tom Vandekendelaere, lid van de Landbouwcommissie en de Economiecommissie. "Reken zelf maar uit wat je daar als gezin mee zou kunnen doen! Het creëren van een échte circulaire economie en dus onder meer komaf maken met verspilling van voedsel, zal een gedragswijziging vergen van iedereen. Het rapport dat het Parlement vandaag goedkeurde bevat alvast heel wat goeds: de mogelijkheid om in heel Europa de BTW af te schaffen voor voedselschenkingen door supermarkten bijvoorbeeld. In ons land is dat sedert de invoering van het 0%-tarief door minister Geens een succes. Verder is het belangrijk dat we voldoende ambitieus zijn. Het voorstel van het Parlement is lovenswaardig maar het blijft het een aanbeveling. Op termijn moet Europa durven denken aan een echte verplichting."
“Het terugdringen van de voedselverspilling zal de economische situatie van gezinnen verbeteren en ook bijdragen tot een beter klimaat”, aldus Europarlementslid Hilde Vautmans. “Het is onwaarschijnlijk dat vandaag meer dan de helft (53%) van de voedselverspilling door de gezinnen gebeurt. We moeten in de eerste plaats consumenten duidelijkere informatie geven en hen bewustmaken over voedselveiligheid en voedselverspilling. Volgens de Eurobarometer zijn consumenten zich er wel van bewust dat ze zelf een rol spelen bij het tegengaan van voedselverspilling, alleen weten ze niet wat de oorzaken zijn en dus niet hoe ze het kunnen aanpakken. Een Europees jaar tegen voedselverspilling zou in dit kader een goed initiatief zijn.”
“Het rapport stelt voor om voedselafval te verminderen, onder meer via het vergemakkelijken van voedseldonaties, waarbij Europa de kosten financiert voor het verzamelen, transporteren en opslaan”, zo juicht Vautmans toe. “Het mag niet langer zijn dat voedseloverschotten zonder meer eindigen als voedselafval wanneer ze nog bruikbaar zijn voor menselijke voeding. Daarom zijn voedseldonaties zo belangrijk. Ze verminderen het voedselafval en helpen tegelijkertijd mensen in nood, een echte win-win situatie dus.”
Ook Europarlementslid Bart Staes is blij met het sterke signaal van het Europees Parlement: “Dit rapport vraagt terecht dat de Europese Unie de strijd tegen voedselverlies opdrijft. De Europese Rekenkamer gaf in een recent rapport al aan dat de Europese Commissie niet ambitieus genoeg is en dat er nood is aan een meer gecoördineerd beleid en bindende doelstellingen om het voedselverlies te verminderen. Reeds in dat jaar 2014 lag er zo’n actieplan klaar op Europees niveau, maar door allerlei lobby’s werd dat in de kiem gesmoord en nooit gepubliceerd.”
“De Europese beleidsmakers moeten een vuist durven maken tegen de industriële landbouwlobby die stelt dat alleen zij de wereld kunnen voeden en dat we meer voedsel moeten produceren”, aldus nog Staes. “Onze eerste prioriteit om voldoende voedsel te produceren op een duurzame manier moet liggen in het vermijden van overschotten en verliezen. En niet in het verder intensifiëren van de productie of het blijven gebruiken van de milieubelastende methodes die er nu zijn.”
