EU activeert crisismechanisme voor steun aan visserijsector

Een deel van de Europese vissersvloot blijft al een tijd werkloos aan de kade liggen. Door de gestegen brandstofprijzen is het immers niet meer rendabel om uit te varen. “Om de voedselbevoorrading zoveel mogelijk te garanderen, is een Europese aanpak broodnodig”, stelt Vlaams landbouwminister Hilde Crevits (CD&V), die de vraag mee op tafel van de Europese landbouwraad legde.

De landbouwraad begon met een toespraak van de Oekraïense minister van Landbouw Ramon Leshchenko, die kon rekenen op een lang applaus. Volgens Crevits toont de oorlog in Oekraïne, en de stijgende prijzen voor brand- en grondstoffen, het belang aan voor de Europese Unie om in de toekomst zelf voldoende voedsel te produceren met minder grondstoffen die geïmporteerd worden uit derde landen. “Op korte termijn pleiten we er vanuit Vlaanderen voor om snel te handelen in ondersteuningsmaatregelen, in het belang van onze voedselzekerheid. Zo is het absoluut prioritair om onze vissersvloot actief te houden, ondanks de hogere exploitatiekosten”, stelt ze.

De visserij krijgt de nieuwe klap te verwerken bovenop de impact van de brexit en de coronapandemie. “Zij hebben nu nood aan snelle ondersteuning”, aldus Crevits. De steun moet vissers een tijdelijke tegemoetkoming geven voor hun hoge productiekosten.

Private opslag en crisisreserve

Maar ook voor de landbouwsector en de voedselproductie dringt een Europese aanpak zich op, vindt Crevits. De aanvoer van grondstoffen op de interne markt is immers sterk verweven met het conflict in Oekraïne en Rusland. Het is nu aan de Europese Commissie om een aantal voorstellen te formuleren om flexibiliteit te geven aan de landbouwsector.

Later deze week zal de Commissie hierover communiceren, gaf Wojciechowski mee. Er wordt hierbij gekeken naar regelgeving binnen het Europees landbouwbeleid om onze afhankelijkheid te verminderen en de eigen voedselvoorziening te versterken, door afwijkingen toe te staan op de regels over braakliggende gronden. Dat zou het mogelijk kunnen maken om vier miljoen hectare extra te bebouwen, zo berekende de Oostenrijkse minister Elisabeth Köstinger.

Ook steunmaatregelen voor de getroffen sectoren worden in overweging genomen, zoals private opslag van varkensvlees, een versoepeld kader voor staatssteun en de activering van de crisisreserve, een fonds van 450 miljoen euro dat landbouwers kan helpen in tijden van destabiliserende prijzen. Maar ook het hergebruik van bepaalde reststromen is hier aan de orde, bijvoorbeeld het circulaire gebruik van bewerkte dierlijke mest (RENURE-meststoffen). Hierdoor zouden veel landouwbedrijven minder afhankelijk zijn van kunstmest.

Vanuit België en Nederland werd gevraagd op de Europese landbouwraad om de grondstofprijzen maximaal onder controle te houden door bijkomend in te zetten op hergebruik van dierlijke mest, wat een uitzondering op de Nitraatrichtlijn impliceert. “Een 10-tal lidstaten sloten zich bij deze oproep aan”, besluit Crevits, die hoopt snel te kunnen schakelen. “De Europese Commissie reageerde alvast positief en bekijkt welke knelpunten moeten uitgeklaard worden om dit in de praktijk mogelijk te maken.”