Eén op drie landbouwers vreest vroegtijdig te moeten stoppen in de komende vijf jaar
nieuwsUit een enquête van Boerenbond blijkt dat maar liefst één op drie landbouwers vreest om binnen de vijf jaar te moeten stoppen met zijn boerderij. 81 procent gaf ook aan grote kopzorgen te hebben wat betreft de toegang tot landbouwgrond door het overheidsbeleid. De landbouworganisatie roept de overheid op om de bezorgdheden van de sector serieus te nemen en rechtszekerheid en toekomstperspectief te bieden.
Boerenbond peilde de afgelopen week bij zijn leden in welke mate ze op heden wakker liggen van het beleid. In totaal namen 1.365 boeren deel aan de online enquête. Volgens de landbouworganisatie geeft de enquête een representatief beeld van hun ledenbestand, met personen in de leeftijdscategorieën van 20-30 jaar tot 70-80 jaar.
Bezorgdheden over overheid
“Maar liefst 97 procent van de ondervraagden is bezorgd over het overheidsbeleid in het algemeen”, duidt Boerenbond een eerste grote vaststelling. Daarvan geeft 44 procent aan zich zeer veel zorgen te maken, 36 procent zou zich veel zorgen maken en 17 procent maakt zich enige zorgen.
“Deze bezorgdheden over de gevolgen van het overheidsbeleid op het bedrijf, is een algemeen gevoel is bij jong en oud en over alle sectoren heen. Al zijn er wat verschillen tussen de leeftijdscategorieën, wat volgens de verwachting is.” Zo ligt bij de dertigers het percentage dat zich ‘zeer veel zorgen’ maakt hoger (54%) hoger dan bij vijftigers en zestigers (42% en 39%). De veertigers die aangeven zich zeer veel zorgen te maken over het overheidsbeleid ligt op 48 procent.
Toegang tot grond
“Daarnaast geeft 81 procent van de landbouwers aan grote kopzorgen te hebben wat betreft de toegang tot landbouwgrond door het overheidsbeleid”, duidt Boerenbond. “In deze cijfers zitten de landbouwers die aangeven zich ‘veel zorgen’ en ‘zeer veel zorgen’ te maken.” 88 procent zou zich ook enige, veel en zeer veel zorgen maken over de betaalbaarheid van landbouwgrond. “Daarvan zegt 76 procent dat het aankoopbeleid van de Vlaamse overheid hier één van de hoofdredenen van is. De landbouwers konden maximum drie redenen aanduiden.” Als tweede en derde hoofdreden komt het aankoopbeleid van de natuurorganisaties, en de bestemmingswijzigingen naar natuur en bos naar voren.
Pas veel verder volgen het gebruik van landbouwgronden door niet-professionele landbouwers of bestemmingswijzigingen naar wonen, industrie of recreatie naar voren. De redenen voor hun zorgen dat er te weinig landbouwgrond is of dat er landbouwgrond is die langdurig braak ligt en niet verpacht wordt, zijn de minst populaire redenen voor hun zorgen.
“De Vlaamse overheid koopt landbouwgronden aan voor niet-landbouwdoeleinden”, reageert Boerenbond op de resultaten van de enquête. “Daarnaast heeft zij een ambitieus natuur- en bebossingsbeleid, bijvoorbeeld door natuurbeheerplannen goed te keuren waarin een ruime perimeter voorzien is om natuur te ontwikkelen. Hieruit volgt telkens een mogelijks grote impact op landbouwgrond. Grond om op te boeren, is essentieel. Land- en tuinbouwers mogen niet in de kou blijven staan als gevolg van het klimaat- en biodiversiteitsbeleid van de overheid. Landbouwers zijn partners in natuurbeheer, geen vijanden. Het is de taak van de overheid om onze voedselproductie te verzekeren en onze duurzame land- en tuinbouwsector te steunen.”
Vroegtijdig moeten stopzetten
In de enquête kregen de landbouwers ook de vraag in hoeverre ze het al dan niet eens waren met de uitspraak: ‘ik vrees dat ik mijn bedrijf tegen 2030, vroeger dan voorzien, zal moeten stopzetten’. Daarop reageerde 14 procent van de bedrijfsleiders dat ze ‘helemaal eens’ was met de uitspraak, 18 procent antwoordde ‘eerder eens’. Boerenbond zag de onzekerheid ook toenemen op lange termijn. Want op dezelfde vraag waarbij het jaartal 2030 werd vervangen door 2050, reageerde 22 procent dat ze helemaal eens was.
Oproep: erkenning als strategische sector
De cijfers zijn volgens Boerenbond alarmerend maar zouden bevestigen wat reeds langer leeft bij de leden. “Het aantal land- en tuinbouwers dat aangeeft binnen de vijf jaar te stoppen, ligt verontrustend hoog. De Vlaamse overheid is vandaag geen betrouwbare partner met steeds wijzigende regelgeving, zoals het juridisch wankele stikstofdecreet, het afromen van emissierechten, en dergelijke”, aldus Boerenbond.
Volgens Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens is het tijd dat land- en tuinbouw als strategische sector erkend wordt en met de nodige prioriteit en planmatigheid wordt aangepakt. “De sector draagt bij aan 120.000 jobs en is van strategisch belang om in onze eigen voedselvoorziening te kunnen voorzien. Land- en tuinbouwers moeten net als andere bedrijfsleiders omgaan met zeer veel uitdagingen. Bij land- en tuinbouwers komt daarbovenop de onzekerheid van het weer (en steeds meer ook het klimaat) en de wereldmarkten. Wij vragen de Vlaamse regering om landbouwers rechtszekerheid te geven door een stabiel en duidelijk vergunningenkader, bijvoorbeeld in het kader van stikstof.”
Aan de Vlaamse onderhandelaars herhaalt Boerenbond ook nog eens zijn vijf verlangens, namelijk: werk snel aan een haalbaar stikstofbeleid, behoud landbouwgrond voor voedselproductie, maak een rechtszeker kader voor vergunningen, schaf kalenderlandbouw af en verminder de administratieve lasten.
