"De wereld heeft de Afrikaanse boer nodig"

De komende decennia zal de wereld twee keer zoveel voedsel moeten produceren als vandaag. Om dat volume te bereiken, heeft de wereld Afrika nodig. Dat stelt Josette Sheeran van het Wereldvoedselprogramma van de VN in een interview met De Standaard. Verder benadrukt zij het stijgende aantal mensen dat honger lijdt, ondanks de dalende voedselprijzen van de afgelopen maanden.

Het Wereldvoedselprogramma van de VN bestaat 50 jaar. Sindsdien is de landbouwproductie enorm gestegen, maar groeide ook de wereldbevolking aan. Bovendien wordt zo’n 40 procent van het geproduceerde voedsel verspild, en is het overige voedsel door oorlogen, natuurrampen of armoede niet voor iedereen beschikbaar. Hierdoor is de strijd tegen de honger in de wereld nog steeds niet gestreden.

“Een op zeven mensen in de wereld lijdt vandaag honger. Tussen 1969 en 2004 was dat aantal gehalveerd, maar in de zomer van 2007, toen de vorige voedselcrisis uitbrak, is dat opnieuw gekeerd. Elke maand stegen de prijzen ongeveer 10 procent en na een half jaar waren de prijzen zelfs verdubbeld. Dit leidde tot een dubbel probleem: het aantal mensen dat geen voedsel meer kon kopen en onze hulp nodig had steeg, terwijl wijzelf ook nog slechts half zoveel voedsel konden kopen met hetzelfde budget”, klinkt het in De Standaard.

Omdat de wereldbevolking nog zal stijgen in de toekomst, denkt Sheeran dat er een belangrijke rol is weggelegd voor de Afrikaanse boer. “Ik ben ervan overtuigd dat de wereld de Afrikaanse landbouwer nodig heeft om alle monden te kunnen blijven voeden. Ik verwacht dan ook dat er de komende decennia veel in het werelddeel zal worden geïnvesteerd, bijvoorbeeld in irrigatietechnieken.”

Een dergelijke interesse van investeerders in buitenlandse landbouwgrond kan volgens Sheeran positief zijn voor de lokale bevolking, zoals het voorbeeld van Brazilië aantoont. Het afgelopen decennium is het aantal Brazilianen dat leeft in extreme armoede gedaald met 27 miljoen. “Daarbij is het evenwel belangrijk dat de investeerders de honger in het land zelf mee bestrijden, bijvoorbeeld door de lokale bevolking een bepaald percentage van de productie ter beschikking te stellen, of ze mee te laten profiteren van de aangelegde infrastructuur en de aanwezige expertise.”

Verder spreekt Sheeran zich in De Standaard positief uit over de hulp die het Wereldvoedselprogramma tijdens de crisis van 2007-2008 kreeg van de geïndustrialiseerde wereld. “Veel rijke landen verhoogden hun bijdrage, en de G20-landen besloten voedsel van ons programma uit te sluiten van hun exportverboden. Hierdoor konden we toch voedsel transporteren naar die regio’s die het nodig hadden.”

Nu de voedselprijzen de afgelopen maanden zijn gedaald, vreest Sheeran echter dat de internationale aandacht voor het probleem zal verzwakken. “Ondanks die prijsdalingen blijft het aantal hongerlijders stijgen. In de Sahel bijvoorbeeld dreigt de voedselcrisis nog steeds uit te groeien tot een humanitaire ramp. Bovendien komen de vrede en de internationale stabiliteit in het gedrang, wanneer het weerkerende probleem van honger in de wereld niet structureel wordt aangepakt.”

Ten slotte weerlegt ze voorzichtig het idee dat de teelt van biobrandstoffen de teelt van voedselgewassen verdringt, en dat investeringen in buitenlandse landbouwgrond nefast zijn voor kleine boeren. “De crisis van 2007-2008 werd misschien gefaciliteerd door de snelle opkomst van de biobrandstoffenindustrie, maar dat wil niet zeggen dat de teelt altijd nadelig is. Voor sommige gemeenschappen kan de teelt van biobrandstoffen zelfs een uitweg bieden. En investeringen in ontwikkelingslanden door buitenlandse bedrijven kan zowel grotere als kleine boeren helpen.”