De aardappel: een groente of niet? Amerikaanse Senaat in de clinch

Volgens gegevens van het ministerie van Landbouw aten de Amerikanen in 2019 gemiddeld 22 kilogram aardappelen per jaar, waarvan ongeveer de helft in de vorm van diepvriesproducten zoals frieten. Voorstanders van de schrapping uit de categorie groenten spreken over een kwestie van volksgezondheid, aangezien meer dan vier op de tien volwassen Amerikanen overgewicht hebben.

Aardappelen zijn "rijk aan kalium, calcium en vitamine C", werpen veertien Amerikaanse senatoren echter op in een brief die werd verstuurd aan de ministers van Landbouw en Volksgezondheid. Een verandering in classificatie zou "consumenten, horeca en producenten in de war brengen", aldus senatoren uit onder meer Idaho, Maine en Oregon, stuk voor stuk staten met een belangrijke aardappelproductie.

Groente of...?

Maar hoe zit het bij ons? Voedingsdeskundige Inge Coene van voedingsinformatiecentrum NICE schept duidelijkheid. “Bij ons zitten de aardappelen geklasseerd in de donkergroene zone van de voedingsdriehoek, net als fruit, groenten en peulvruchten. Maar we beschouwen ze wel als een aparte deelgroep samen met volkorengraanproducten”, zegt ze.

“We hebben de gewoonte om aardappelen als zetmeelbron te gebruiken”, zegt Coene. “De samenstelling van aardappelen is ook iets anders dan de samenstelling van groenten. Aardappelen bevatten doorgaans meer koolhydraten en worden als een energieleverancier beschouwd. Dat heeft nog tot discussies geleid of aardappelen dikmakers zijn of niet, maar dat is onterecht. Aardappelen bevatten naast koolhydraten ook vezels, vitaminen en mineralen en dragen bij tot een gezond voedingspatroon. Zolang ze geconsumeerd worden in de aanbevolen hoeveelheden en niet te veel en te vaak gefrituurd worden, natuurlijk. Dat geldt voor elk basisproduct.”

Eetcultuur

De voedingsdriehoek, de Vlaamse leidraad om gezond en milieuvriendelijk te eten, neemt ook de eetcultuur van ons land in beschouwing. “In Amerika bijvoorbeeld worden aardappelen heel vaak geconsumeerd in de vorm van frieten of puree met mogelijk veel extra vet en zout. Ook in België eten we graag een frietje, maar de zuivere, gekookte aardappel zal in Amerika minder op het bord liggen dan bij ons. In het geval van frieten spreken we niet meer over een voorkeursproduct in een gezonde voeding. De bereidingswijze, en bijvoorbeeld de vetten die je toevoegt, doen er toe.”

“Als het om voeding en gezondheid gaat, beschouwen we aardappelen dus wel degelijk als een voedingsmiddel dat naast groenten bijdraagt tot een gezonde voeding”, zegt Coene tot slot. “Een gezond bord bestaat voor de helft uit groenten, een kwart uit gekookte aardappelen of andere volkoren graanproducten en een kwart uit vlees, vis, ei of peulvruchten.”

Ketchup als groente

Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Landbouw laat tegenover de krant The Hill alvast weten dat er geen sprake is van een overweging om de classificatie te veranderen. Het debat doet terugdenken aan de poging van de regering van president Ronald Reagan om ketchup als groente te classificeren in Amerikaanse schoolmaaltijden. De publieke verontwaardiging zorgde er echter al snel voor dat het project in de koelkast werd gestopt.