Dag van Landbouw afgetrapt bij cluster van vier bedrijven

“In 1989 is hier bruinrot vastgesteld waardoor een verbod op de aardappelteelt ontstond in deze regio. Wij hadden juist een nieuwe loods gezet en land aangekocht en daarvoor veel investeringen gedaan. Het verbod was voor ons funest”, vertelt Jos Franken, zaakvoerder van Franken Agro uit Mol tijdens de officiële opening van de Dag van de Landbouw waar ook de landbouwminister en andere hoogwaardigheidsbekleders aanwezig waren. 

De Dag van de Landbouw, waarbij land- en tuinbouwbedrijven hun deuren openen voor het grote publiek, kende haar 42ste editie. Met dit initiatief wil Boerenbond de landbouw onder de aandacht van de bevolking brengen. Dit jaar was het centrale thema het klimaat. “Onze landbouwsector is bij de klimaatvriendelijkste in Europa op vlak van melk, peren en rundvlees. Op de Dag van de Landbouw willen we het publiek laten kennismaken met de vele inspanningen en investeringen die nu al gebeuren binnen de mogelijkheden van elk landbouwbedrijf”, vertelde Boerenbondvoorzitter Lode Ceyssens.

“Om landbouwers te blijven aanmoedigen om klimaatinvesteringen te doen is het belangrijk dat de politiek rechtszekerheid en toekomstperspectief biedt", vervolgde Ceyssens. Het zijn mede de huidige formatiegesprekken die het lot van de landbouw zullen bepalen. Hoewel hij niets los liet over de onderhandelingen, sprak minister Brouns in Mol zijn lof uit over de Vlaamse landbouw die hij één van de meest innovatieve en veerkrachtigste sectoren noemde.

Verbreding met graszodenteelt en eigen verwerking

Voor deze veerkrachtigheid en innovativiteit staat Franken Agro symbool. Nadat er op hun gronden in Mol een aardappelteeltverbod werd uitgevaardigd, bleef de familie niet bij de pakken zitten. Het vond aardappelgrond in de regio Sint-Truiden en zette de grond in Postel in voor de kweek van gras voor gazons. Anno 2024 behoort Franken tot de grootste gazontelers van België en bouwde het bedrijf een eigen groentesnijlijn uit en een verse frietafdeling. Daarnaast is het bedrijf, dat bijna 30 vaste medewerkers in dienst heeft, ook actief in de korteketenverkoop.

Na de officiële opening op Franken Agro werden de aanwezige hoogwaardigheidsbekleders met een huifkar naar een tweede bedrijf geleid, het akkerbouw- en melkveebedrijf van Joost en Kathleen Eerdekens. Het waren een aantal van deze huifkarren die zondag een cluster van vier bedrijven in Postel aan elkaar verbonden. Door deelname aan de Dag van de Landbouw wilde Joost Eerdekens bijdragen aan het verkleinen van de kloof tussen landbouw en consument. “Dagelijks rijden hier duizenden mensen langs voor hun werk, maar weinigen beseffen wat er hier gebeurt. Daar willen we verandering in brengen.” 

Hoewel Joost het verbod op aardappelteelt niet bewust heeft meegemaakt, ondervindt hij tot op vandaag de impact ervan. “Bruinrot zit nog steeds in de grond en blijft een potentieel gevaar voor de teelt. Dit is ook de reden dat wij niet met oppervlaktewater mogen beregenen, maar net als andere boeren hier in de streek afhankelijk zijn van putten voor beregening.” 

Goede verwachtingen voor appeltelers

Bij fruittelers Jan en Yolanda Lenaerts-Roes heeft de beregeningsinstallatie dit jaar nauwelijks uren geklopt. “Twee keer om de bomen te verdedigen tegen een winterprik en deze zomer uitzonderlijk niet wegens de vele regen”, vertelt Jan Lenaerts die in tegenstelling tot veel andere Vlaamse fruittelers een goede oogst in het vooruitzicht heeft. Behalve de productie zijn ook de prijsvooruitzichten goed, vertelt hij. “In heel Europa lag de oogst dit jaar lager. Er zijn bovendien nauwelijks tot geen oude appels in de markt en ook de industrie heeft niets meer op voorraad.” 

Lenaerts startte in 1987 met de pluk van appels. In deze jaren heeft hij de fruitteelt sterk zien veranderen. Zo schakelden veel appeltelers, mede door de hevige concurrentie uit Polen, de voorbije jaren over naar de teelt van peren. De appelboer uit Postel bleef echter als een schoenmaker bij zijn leest. “Wij zitten hier op lichte zandgrond en deze ondergrond is minder geschikt voor de perenteelt”, vertelt de teler die 17 jaar geleden ook meedeed aan de Dag van de Landbouw. Destijds kwamen zo’n 4.000 bezoekers naar zijn bedrijf, dit jaar verwacht hij er 10.000.  

Terwijl Lenaerts zijn verhaal doet, koopt een jonge moeder met haar zoontje een zak appelen. “Appels van de boom zijn toch veel lekkerder dan appels uit de supermarkt”, verklaart Viktoria haar aankoop. Met een bezoek aan de Dag van de Landbouw wilde zij haar zoontje meer leren over de herkomst van voedsel. “Hij heeft bijvoorbeeld vandaag geleerd dat aardappelen in de grond groeien”, besluit zij voordat ze weer op de huifkar stapte op weg naar het vierde bedrijf, het akkerbouw en groentebedrijf van de familie Van den Borne.