Coronacrisis stuwt thuisconsumptie van aardappelen omhoog

In een online onderzoek uitgevoerd door iVox werd elke dag van 2020 aan consumenten gevraagd wat ze de dag vóór het onderzoek gegeten hadden. Uit dit onderzoek, Consumptietracker genaamd, blijkt dat 41 procent van de Belgen aardappelen at. Op de tweede plaats staat pasta (23%), gevolgd door rijst (9%), noedels (3%) en quinoa (1%). Het zijn in verhouding de iets oudere consumenten (55-64 jaar), Vlamingen, gezinnen met kinderen, lager opgeleiden, landelijk wonenden en mensen met Belgische roots die aardappelen eten. Gekookte aardappelen blijven het populairst als bereidingswijze, gevolgd door friet, aardappelpuree en gebakken aardappelen.

Thuis is de belangrijkste consumptieplaats voor aardappelen, maar er valt wel een belangrijk verschil waar te nemen als het gaat over de bereidingswijze. “Thuis eten we vooral gekookte aardappelen en andere niet-gefrituurde bereidingen. Frietjes eten we vaker buitenshuis (47%)”, stelt VLAM op basis van GfK-cijfers.

Door covid-19 en de bijhorende maatregelen rond sluiting van de horeca en thuiswerk zijn we niet-gefrituurde aardappelen nog meer thuis gaan consumeren. Als we gekookte aardappelen aten in 2020 gebeurde dit in negen op de tien gevallen thuis. Het thuisverbruik van frieten nam tijdens de pandemie ook exponentieel toe: van 53 procent in 2017 naar 70 procent in 2020. “We zien wel dat de thuisconsumptie van friet het wegvallen van het buitenshuisverbruik niet helemaal heeft kunnen opvangen: waar op een gemiddelde dag in 2017 nog 12,3 procent van de Belgen frieten at, wast dit in 2020 gedaald naar 10,6 procent”, klinkt het.

Corona had ook impact op de thuisverbruikcijfers van verse aardappelen. Na een daling in het thuisverbruik van 23,3 kilo per capita in 2016 naar 20,5 kilo in 2019, steeg dit opnieuw in 2020 naar 22 kilo per capita. Dat is een stijging van acht procent. De volumestijging was het grootst tijdens de eerste lockdown (+17%). Tussen de twee lockdowns in ging het om een stijging van drie procent en in de tweede lockdown ging het om een stijging van 12 procent.

Verse aardappelen zijn een product dat bijna alle gezinnen in België kopen. Ze hebben een jaarpenetratie van 90 procent. Een gezin koopt gemiddeld 14 keer per jaar verse aardappelen. Het aantal kopende gezinnen bleef de voorgaande jaren stabiel, maar de aankoopfrequentie daalde licht. De grootste daling zit hem in het volume per aankoop. Verpakkingen kleiner dan vijf kilo worden steeds populairder.

Al werd tijdens de coronacrisis een omgekeerde tendens opgemerkt: de grotere verpakkingen waren terug meer in trek. Dat had enerzijds te maken met het feit dat er meer zelf gekookt werd, maar ook omdat mensen minder vaak naar de winkel gingen om het besmettingsgevaar te verkleinen. Bovendien werd er meer in speciaalzaken en via de korte keten gekocht, waar in verhouding vaak grotere hoeveelheden aardappelen gekocht worden.

Driekwart van de gekochte aardappelen zijn van Belgische herkomst. Het gaat om een lichte stijging in vergelijking met 2019. Het aandeel van Belgische aardappelen is uiteraard het hoogst bij de rechtstreekse aankoop op de hoeve. Maar ook bij de grotere supermarkten en bij de buurtsupermarkten ligt het aandeel boven de 80 procent. Bij de hard discount, zoals Aldi en Lidl, is het aandeel aardappelen van eigen land het laagst (67%).

Bio-aardappelen stegen de voorbije jaren in volumeaandeel: van 3,4 procent in 2016 naar vijf procent in 2019. In 2020 bleef het aandeel van bio hangen op 4,9 procent.