Compensatie bestemmingswijziging oeverzone verdwijnt

Natuurpunt verheugt zich over het antwoord van minister van Natuur Joke Schauvliege op een parlementaire vraag van sp.a-volksvertegenwoordiger Bart Martens. Daarin erkent zij dat landbouwers geen gebruiksverlies lijden op perceelsranden langs waterlopen wanneer hun landbouwgrond groen wordt ingekleurd. Ongeacht de ruimtelijke bestemming geldt op deze oeverzones immers een bemestingsverbod.

De Vlaamse overheid voorziet in een systeem van schade en baten bij de voornaamste bestemmingswijzigingen. Aan eigenaars en gebruikers wordt kapitaalschade en gebruikerscompensatie uitbetaald, bijvoorbeeld indien hun grond niet langer in agrarisch maar in natuurgebied valt. Natuurpunt spaart zijn kritiek op de vergoedingsregeling niet en dringt al maanden aan op een grondige evaluatie.

Vlaams volksvertegenwoordiger Bart Martens kaartte één van de geïdentificeerde knelpunten aan bij minister Joke Schauvliege. Voor oeverzones geldt een bemestingsverbod zodat hij niet begrijpt waarom die vijf meter langs waterlopen toch meetelt voor de mestbalans van een landbouwbedrijf en bovendien vergoedt wordt bij een bestemmingswijziging van geel (landbouw, nvdr.) naar groen.

Martens noemt dit tevens één van de belangrijkste redenen waarom boeren geen beheerovereenkomst perceelsrandenbeheer willen afsluiten. “Nochtans zou deze beheerovereenkomst het uitspoelen van nutriënten, gewasbeschermingsmiddelen en sediment naar de waterloop kunnen verminderen”, aldus Martens.

Minister Schauvliege staat ten volle achter de bepaling dat een strook van vijf meter langs waterlopen niet bemest mag worden om de waterkwaliteit niet in het gedrang te brengen. “Maar deze stroken administratief apart gaan registreren, zal op zich de waterkwaliteit niet verbeteren en de perceelsregistratie enkel nog complexer maken voor de landbouwer”, verklaart ze. Op de luchtfoto’s van de verzamelaanvraag, met een schaal van 1 op 5.000, stemt zo’n oeverstrook immers overeen met een perceeltje van slechts 1 millimeter breed.

Het effect van de oeverzones op de mestbalans van een bedrijf is volgens Schauvliege verwaarloosbaar omdat percelen vaak dwars op de waterloop liggen en Vlaanderen gekenmerkt wordt door vele lange, smalle perceeltjes. “Zelfs voor de iets bredere percelen valt dit binnen de foutenmarge van de mestbalans”, motiveert de minister.

In plaats van de perceelsregistratie ingewikkelder te maken, kiest Schauvliege voor responsabilisering en gerichte controles. “Door de sensibiliserende waterkwaliteitsgroepen die ik heb doen opstarten, worden landbouwers zich beter bewust van de problematiek. De Mestbank heeft op haar beurt de nodige aandacht voor het bemestingsverbod op de oeverzones tijdens terreincontroles.”

Wat de gebruikerscompensatie bij een bestemmingswijziging betreft, bevestigt Schauvliege dat landbouwers geen gebruiksverlies lijden op oeverstroken wanneer naar aanleiding van de afbakening van een RUP een bemestingsbeperking wordt opgelegd. Daarom vroeg ze aan de Vlaamse Landmaatschappij, die de gebruikerscompensatie berekent, om hiermee in de toekomst rekening te houden en per aanvraagdossier een oppervlaktecorrectie door te voeren.

Lees hier de kritiek van Natuurpunt op het flankerend beleid.