Commissie behoudt landbouwbudget in meerjarenbegroting

De Europese Commissie wil het landbouwbudget binnen de Europese meerjarenbegroting van 2014 tot 2020 behouden op het niveau van 2013 (371,72 miljard euro). Daarbinnen wil ze 30 procent van de directe inkomenssteun voor landbouwers verbinden aan ecologische inspanningen. In totaal voorziet de Commissie een budget van ongeveer 1.000 miljard euro en wil ze meer eigen inkomsten.

De Europese begroting moet volgens het voorstel van de Commissie, dat woensdag gepresenteerd werd, vanaf 2014 deels gefinancierd worden met een taks op financiële transacties en een Europese btw. Daarmee wil de Commissie de afhankelijkheid van nationale bijdrages van de lidstaten afbouwen en het aandeel eigen inkomsten in de begroting optrekken tot 40 procent tegen 2020.

Die afhankelijkheid van nationale bijdragen versterkt volgens voorzitter José Manuel Barroso immers de greep van de lidstaten op Europese projecten en “creëert een voortdurende spanning tussen winnaars en verliezers, omdat iedereen een ‘juiste retour’ wil afdwingen van zijn bijdragen”. Daarnaast wil de Commissie het complexe systeem van correcties op nationale bijdragen hervormen en herleiden tot forfaitaire sommen. “We willen immers meer duidelijkheid, meer rechtvaardigheid en meer transparantie”, stelt Barroso.

Wat de uitgaven betreft, voorziet de Commissie 1.025 miljard euro in verbintenissen (1,05 % van het Europese Bruto Nationaal Product (BNP)) en 972,2 miljard euro in effectieve betalingen (1 % van het BNP). Dit komt neer op een stijging van ongeveer vijf procent ten opzichte van de huidige begroting. Met dit budget wil de Commissie vooral toegevoegde waarde creëren. “Elke euro die op Europees niveau wordt besteed, moet meer opbrengen dan een euro uitgegeven door de lidstaten”, klinkt het in De Tijd.

Het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) blijft naast het cohesiebeleid de grootste uitgavenpost. Het budget wordt tot 2020 behouden op het niveau van 2013, meer bepaald op 371,72 miljard euro. “Het GLB blijft immers van strategisch belang voor de economische groei, het milieu, de veiligheid en gezondheid van het voedsel en de ontwikkeling van plattelandsgemeenschappen”, klinkt het.

De Commissie stelt voor om 30 procent van de directe inkomenssteun aan landbouwers (Pijler I) te verbinden aan inspanningen om het landbouwbedrijf ‘groener’ te maken. Buiten de begroting voorziet de Commissie nog een fonds voor voedselcrisissen. Daarnaast stelt ze voor om het Europese Globalisation Fonds open te stellen voor landbouwers en wil ze de verschillen in directe betalingen tussen de lidstaten wegwerken.

CEJA, de Europese vereniging van jonge landbouwers, reageert alvast opgetogen over het behoud van de omvang van het landbouwbudget. “Hierdoor wordt erkend dat landbouw een belangrijke rol speelt in de EU”, luidt het. Daarnaast is de organisatie tevreden over het voorstel om de verspreiding van de financiering te hervormen en over het voorstel om Pijler I van het GLB te koppelen aan ecologische inspanningen. Wel roept ze op om meer aandacht te besteden aan de behoeften van jonge boeren.

Natuurpunt is daarentegen teleurgesteld over het begrotingsplan. “Ondanks een aantal bemoedigende stappen vooruit stellen we vast dat dit een bussiness-as-usual budgetvoorstel is”, klinkt het. Het voorstel ontbreekt volgens de organisatie ambitie en een ernstig engagement om het Europees ecologisch systeem te behouden. Ze vraagt dat Vlaanderen en het Europees Parlement tijdens de discussie over de voorgestelde begroting vasthouden aan hun milieuengagementen en pleiten voor een EU-budget dat een transitie naar een groenere, duurzame economie mogelijk maakt.

Het voorstel wordt nu immers besproken met de lidstaten en het Parlement. Uiterlijk over 18 maanden moet er een akkoord bereikt zijn, maar de discussie belooft volgens Barroso hevig te worden. Groot-Brittannië, Frankrijk, Duitsland, Nederland en Finland hadden eerder al gevraagd om een bevriezing van de Europese uitgaven, “nu de regeringen in eigen land zelf harde besparingen moeten doorvoeren”.