Colruyt zet samenwerking op rond Belgische biosoja

Na een directe samenwerking met landbouwers voor de aankoop van aardappelen, appelen en biologisch varkensvlees, waagt Colruyt Group zich nu ook aan Belgische soja. Vanaf volgend voorjaar wil het vier nieuwe producten met 100 procent lokaal geteelde biologische soja gaan aanbieden. Colruyt Group werkt daarvoor samen met biologische akkerbouwer Simon Colembie uit Kruishoutem en het Brugse verwerkingsbedrijf La vie est belle. “Deze samenwerking past perfect in ons continu streven naar een verduurzaming van onze producten”, zegt Stefan Goethaert, algemeen directeur Colruyt Group Fine Food.

De interesse van Colruyt Group in Belgische soja is niet nieuw. Vier jaar lang maakte de supermarktketen deel uit van een consortium met onder meer ILVO, AVEVE en Alpro, dat de haalbaarheid van lokale, Belgische sojateelt onderzocht. “Uit dat project hebben we geleerd dat soja telen in België een interessante piste kan zijn, maar enkel wanneer ze gebruikt wordt voor humane voeding”, aldus Goethaert. De R&D-afdeling van Colruyt Group ging aan de slag en kwam uit bij het idee om sojaburgers en sojaspreads die gemaakt zijn van 100 procent Belgische soja in de markt te zetten.

De keuze voor biologische soja werd ingegeven door de keuze voor Bio-Planet als afzetkanaal. “Bio-Planet heeft al vaker gepionierd op vlak van nieuwe producten en de korteketenbenadering”, vertelt Veerle Carlier, R&D en Innovation manager van Colruyt Group. Uniek is ook dat in de vier producten die vanaf volgend voorjaar in de Bio-Planetwinkels liggen, de totaliteit van de sojabonen wordt verwerkt, waar die voor andere producten vaak eerst geraffineerd worden. “We willen een zo natuurlijk mogelijk product op de markt brengen”, stelt Carlier.

In het Brugse vegetarische voedingsbedrijf La vie est belle vond Colruyt Group de ideale partner om de sojahamburgers en -spreads te gaan ontwikkelen. Via La vie est belle werd landbouwer Simon Colembie uit het Oost-Vlaamse Kruishoutem bereid gevonden om de eerste hectare biologische soja in ons land in te zaaien. Hij baat samen met zijn vader een akkerbouwbedrijf uit dat op 50 hectare spelt, tarwe, aardappelen, bonen, maïs, grasklaver en voederbieten produceert. Een paar jaar geleden startte hij in drie fasen met de omschakeling naar bio. Tegen 2020 moeten al zijn gronden omgeschakeld zijn. “Ik had al langer interesse in de teelt van soja en had op een heel kleine schaal al wat geëxperimenteerd met de teelt”, zegt Colembie.

Toen de vraag van het Brugse veggieburgerbedrijf La vie est belle kwam, aarzelde hij dan ook niet. “Sojateelt is bijzonder waardevol in de vruchtafwisseling. Het gewas haalt stikstof uit de lucht en capteert die in de grond. Zeker in de bioteelt waar kunstmeststoffen niet kunnen gebruikt worden en het alternatief, organische meststoffen, duur is, betekent dit een meerwaarde”, weet Colembie. Dit voorjaar zaaide hij één hectare biosoja in. De hitte en droogte deze zomer zorgden voor ideale groeiomstandigheden voor de soja en dat heeft ook zijn weerslag in de opbrengst. Op één hectare werd 2,5 ton soja geoogst. Een mooi resultaat, zo klinkt het bij alle partijen die konden rekenen op de teeltondersteuning van onderzoekers van ILVO en Inagro.

Simon Colembie waarschuwt dat het evenwel geen gemakkelijke teelt is. “Soja is heel gevoelig voor wildschade. Van zodra de plantjes boven kwamen, waren ze erg in trek bij kraaien. Nadien volgden de duiven. Via linten, vogelverschrikkers en kanonnen trachten we de dieren er zoveel mogelijk uit te houden.” Van zodra de planten groot genoeg waren en hun aantrekkingskracht voor de kraaien en duiven verloren, kwamen de hazen er massaal op af. “We hebben het perceel volledig moeten omheinen”, vertelt Colembie. “Een heel karwei, zeker als je weet dat je er een paar keer tijdens het groeiseizoen door moet met de schoffelmachine en dus de omheining moet wegnemen.”

De prijszetting van de soja wordt nog bekeken tussen de verschillende partijen omdat er nog te veel ongekende factoren zijn in de kostprijs van zo’n nieuwe teelt als soja. Maar nu de eerste oogst van biosoja achter de rug is, zullen de gesprekken hierover weldra plaatsvinden. “Je hoort vaak dat de sojateelt moet kunnen concurreren met tarwe om een mogelijk alternatief te zijn voor akkerbouwers, maar dat beeld wil ik toch even nuanceren. Soja is veel arbeidsintensiever dan tarwe. Ik denk dat een vergelijking met bijvoorbeeld de teelt van boontjes passender is. Het saldo moet dus een stuk hoger zijn dan dat van tarwe”, aldus Simon Colembie.

Voor Colruyt Group is dit al de vijfde rechtstreekse samenwerking met land- en tuinbouwers. Na eerdere samenwerkingen met telers van aardappelen, appels, biogroenten en biologisch varkensvlees en de aankoop van een hoeve met 25 hectare biologische gronden, wil de supermarktketen nu verder inzetten op lokale en vraaggestuurde ketens via deze samenwerking rond biologische soja. “We zijn nog steeds op zoek naar goede ideeën waarbij we de keten kunnen verkorten en verduurzamen. Als Colruyt Group zijn wij bereid te investeren in lokale producten waar meerwaarde in zit”, aldus Stefan Goethaert.

Bekijk hier een filmpje over de oogst van de soja.