Britse regering overweegt invoering dieetpremie

De Britse overheid - en heus niet alleen de Britse - bijt zich al jaren de tanden stuk op een afdoend preventiebeleid tegen obesitas, naast de vergrijzing misschien wel hét probleem van de toekomstige generaties. In Groot-Brittannië is het vijf voor twaalf: experts berekenden dat tegen 2050 liefst tachtig procent van de bevolking te dik zal zijn. Gezien kanker, hart- en vaataandoeningen en diabetes gelinkt worden aan zwaarlijvigheid, zou dat voor de Britse ziektezorg een jaarlijkse meerkost van 30 biljoen euro betekenen.

Britse ministers roepen nu uit één mond dat dieet- en beweegpremies een deel van de oplossing kunnen zijn, zowel individueel als in groep. De redenering klinkt niet eens zo gek: geef mensen geld om af te vallen, deel bonnen uit voor gezonde voeding en doe er een gratis fitnessabonnement bovenop. "Geen goede oplossing", meent Paul Schotsmans, professor medische ethiek aan de KU Leuven.

"De problematiek van zwaarlijvigheid wordt in het Westen stilaan penibel en het is dus niet vreemd dat dergelijke wanhoopsmaatregelen worden geopperd. Maar ik geloof niet dat dieetpremies zoden aan de dijk kunnen brengen. Om obesitas te stoppen moet je een indringende gedragsverandering teweegbrengen bij de mensen en dat doe je niet door hen geld in hun 'pollen' te steken. Efficiënte preventie raakt mensen daar waar hun probleem ligt: niet in hun portemonnee, maar in hun zelfrespect", aldus de professor.

Schotsmans meent dat de maatregel ook om andere redenen niet zou werken op lange termijn. "Ik ben nogal te vinden voor het systeem dat in Nederland wordt gehanteerd. Daar wordt elke zorgmaatregel eerst afgetoetst aan vier criteria: noodzakelijkheid, werkzaamheid, doelmatigheid en verantwoordelijkheid. Een mooi voorbeeld is het verlenen van gratis tandzorg tot 18 jaar. Tandzorg is voor iedereen noodzakelijk, het is efficiënt, het valt doelmatig te organiseren en vanaf 18 jaar kan ieder mens de verantwoordelijkheid nemen om zijn tot dan gratis behandelde tanden verder te laten verzorgen op eigen kosten".

"Als je de maatregel van dieetpremies aan die vier criteria onderwerpt, kom je met drie ernstige haperingen zitten: afvallen mag dan wel voor de meeste mensen noodzakelijk zijn, de 1001 verschillende diëten zijn niet meteen efficiënt te noemen en de afslankcentra en -methodes zijn niet doelmatig georganiseerd. Rest ten slotte het criterium van de menselijke verantwoordelijkheid: moet de overheid mensen financieel ondersteunen bij zaken waar ze zelf voor een groot stuk verantwoordelijk voor zijn?"(KS)

Meer informatie: A strategy for healthier lives