Fevia waarschuwt voor gevolgen zwerfvuiltaks
nieuwsDe voedingsfederatie Fevia waarschuwt opnieuw voor de gevolgen van de zwerfvuiltaks die in Vlaanderen, Brussel en Wallonië op tafel ligt. Volgens Fevia is er sprake van een heffing van 102 miljoen euro. Daardoor zouden Belgen drie tot vier keer meer taksen betalen dan in de buurlanden. Intussen laaide ook het debat rond de invoering van statiegeld opnieuw op in de commissie Omgeving van het Vlaams parlement. Daaruit blijkt dat er zowel binnen de Vlaamse regering als op nationaal niveau nog geen eensgezindheid is.
De zwerfvuiltaks is de Belgische omzetting van de Europese Single Use Plastic (SUP)-richtlijn. Deze richtlijn verplicht lidstaten om producenten te laten meebetalen voor de inzameling en het opruimen van zwerfvuil. Voor de implementatie van de taks op nationaal niveau is de instemming van alle gewesten vereist. Eigenlijk had de taks al ingevoerd moeten zijn, maar omdat elke wijziging aan de ontwerpteksten opnieuw de goedkeuring van elk gewest vraagt, liep het proces vertraging op. Al zou het nu in de laatste fase zitten. “De hoop is er dat de Vlaamse Regering in het najaar er opnieuw over kan beslissen”, lichtte Vlaams minister van Omgeving Jo Brouns (cd&v) onlangs toe.
Stimuleert grensaankopen, ondergraaft competitiviteit
Fevia en de federatie voor handel en diensten Comeos waarschuwden reeds tijdens de vorige legislatuur meermaals voor de buitensporige impact van deze taks. “Terwijl Belgische bedrijven al hogere heffingen dragen dan hun buitenlandse concurrenten, ligt de zwerfvuiltaks in België alsnog drie tot vier keer hoger”, klinkt het. “Het voorstel betekent een kost van 8,7 euro per Belg, terwijl dit in Frankrijk, Duitsland en Nederland respectievelijk 2,8 euro, 3,2 euro en 2,45 euro bedraagt.”
Bart Buysse, CEO van Fevia, waarschuwt dat de fiscale druk de consument nog meer over de grens jaagt: “De torenhoge fiscale druk, zeker op drankverpakkingen, is nu al een belangrijke drijfveer achter de stijgende grensaankopen. In 2024 werd voor 747 miljoen euro aan voeding en dranken over de grens gekocht, een stijging van 37 procent ten opzichte van 2022. De aangekondigde inspanning op federaal niveau om grensaankopen terug te dringen via een verlaging van de federale verpakkingsheffing in 2027, wordt hiermee volledig tenietgedaan. Wat met de ene hand wordt gegeven, wordt met de andere weer afgenomen.”
Volgens Comeos is de taks in het huidige klimaat onmogelijk te verantwoorden. “Zonder substantiële verlaging tot het niveau van onze buurlanden, is dit voor onze bedrijven onhoudbaar. Het ondergraaft hun competitiviteit op een moment dat ze al tal van economische uitdagingen moeten trotseren”, aldus de federatie.
Terugwerkende kracht
De gewesten zouden de taks met terugwerkende kracht invoeren. Daarbij zou de eerste betaling in april 2026 geïnd moeten worden, voor verpakkingen die bedrijven in 2025 op de markt brachten. “Bedrijven zullen worden geconfronteerd met kosten voor producten die ze al op de markt hebben gebracht, zonder dat het bedrag vooraf bekend was”, verduidelijkt Fevia.
Beide federaties herhalen hun pleidooi om met een forfaitair bedrag van maximaal 30 tot 35 miljoen euro te beginnen, in lijn met onze buurlanden.
We hebben in dit dossier nog wat werk, als we eerlijk zijn
Statiegelddoelstellingen komen dichterbij
De EU verplicht de lidstaten ook om een systeem van statiegeld in te voeren indien de inzameldoelstelling voor drankverpakkingen van 80 procent in 2026 en van 90 procent in 2029 niet gehaald wordt. In 2023 werd in België 86,5 procent van de blikjes ingezameld en 84 procent van alle pet. “De doelstellingen die Europa oplegt zijn zeer ambitieus”, geeft Brouns mee in de omgevingscommissie, op de vraag van Vlaams parlementslid Kris Verduyckt (Vooruit) naar een stand van zaken. “Vooral wat betreft blikjes is de doelstelling van 90 procent selectieve inzameling moeilijk haalbaar. Ook voor pet wordt het, ondanks onze goede cijfers, een uitdaging om de 90 procent te halen. Er zullen bijkomende maatregelen nodig zijn.” Daarbij haalt Brouns aan dat er meer moet ingezet worden op een selectieve inzameling bij bedrijven en werven.
N-VA keert zich tegen invoering statiegeld
23 januari 2025Geen eensgezindheid binnen regering
Als de doelstellingen niet gehaald worden, wordt ons land niet alleen verplicht om een statiegeldsysteem te lanceren, maar dreigt ook een boete. In de vorige legislatuur werkte toenmalig omgevingsminister Zuhal Demir (N-VA) een conceptnota uit, met de intentie om tegen eind 2025 statiegeld in te voeren.
Maar die ambitie is intussen verdwenen. In het huidige regeerakkoord wordt over statiegeld met geen woord gerept, en binnen de Vlaamse regering lijkt er geen eensgezindheid te zijn.
Zowel cd&v als Vooruit spraken zich in hun verkiezingsprogramma uit voor de invoering van statiegeld, maar N-VA maakte een omslag. De partij liet het thema vallen tijdens de campagne, en Vlaams parlementslid Sanne Van Looy liet in het laatste debat over statiegeld verstaan dat haar fractie inmiddels een “koele minnaar” is van het systeem.
Maar zelfs als de Vlaamse regering alsnog tot een akkoord komt, moet ook nog overeenstemming gevonden worden tussen de drie gewesten. “De verschillen zijn momenteel groot. Een Belgisch akkoord is er nog lang niet,” aldus Brouns. “We hebben in dit dossier nog wat werk, als we eerlijk zijn.”
Bron: Eigen berichtgeving
