Brexit: Vertrouwen tussen EU en VK is "sleutel tot succes"

Het Europees Parlement heeft dinsdagmiddag over de ratificatie van het akkoord gestemd. De uitslag wordt woensdagochtend bekendgemaakt, maar niemand twijfelt eraan dat een ruime meerderheid van de MEP's op het groene knopje heeft gedrukt. Daarmee kunnen alle afspraken die Brussel en Londen tijdens moeizame onderhandelingen over hun verdere samenwerking maakten op 1 mei definitief in werking treden.

Om van die bilaterale relatie een succes te maken, is vertrouwen van het allergrootste belang, zeggen de Belgische parlementsleden in koor. "Het wordt nu zaak om het handels- en samenwerkingsakkoord zo pragmatisch en flexibel mogelijk uit te voeren, uiteraard met volle respect voor het Goedevrijdagakkoord en de eenheid van de Europese interne markt", zegt Geert Bourgeois (N-VA).

Nadat de Britse regering eerder beslist heeft strengere douanecontroles uit te stellen, moet op korte termijn een "gezamenlijke, efficiënte oplossing" gevonden worden voor die controles, vindt Bourgeois. Een doorgedreven digitalisering van de douanecontroles, het werken met steekproefgewijze controles van 'trusted economic operators', voorafgaande controles en de wederzijdse erkenning van veterinaire controles zijn enkele oplossingen die hij mogelijk acht.

Fragiele relatie

Ondanks het feit dat Londen de gemaakte afspraken niet nakomt, is de ratificatie van het akkoord de juiste keuze, zegt ook Tom Vandenkendelaere (CD&V). "We zijn op een punt gekomen waarbij er geen ruimte meer is voor onderhandeling, noch tijd voor opnieuw maanden van onzekerheid. Een no-deal vermijden, dat is altijd al het opzet geweest. Ook nu weer moeten we die valkuil vermijden."

"Wederzijds vertrouwen is de sleutel tot succes", zegt Vandenkendelaere. "Aan het VK wil ik zeggen: pacta sunt servanda. Wij hebben onze nek uitgestoken voor een omvattende deal, bewijs nu ook dat jullie dit waard zijn. Begin met de volledige naleving van het terugtrekkingsakkoord, inclusief het Noord-Iers protocol." Dat luik van het brexit-akkoord bevat de specifieke afspraken met betrekking tot Noord-Ierland.

Kathleen Van Brempt (Vooruit) beseft dat de relatie tussen de EU en het VK erg fragiel blijft. "Dat bewijzen de strubbelingen die ontstonden rond de leveringen van AstraZeneca aan de UK en de EU en de stijgende onrust in Noord-Ierland. (...) Dat we nu deze overeenkomst kunnen goedkeuren, zorgt hopelijk voor het nodige vertrouwen om het verder uitbouwen van een volwaardige relatie als goede buren en dichte partners mogelijk te maken."

Hoge standaarden garanderen

Voor de sociaaldemocraten van Van Brempt was een gelijk speelveld op het vlak van milieu en sociale rechten erg belangrijk. "Die hoge standaarden worden met dit akkoord gegarandeerd. Bovendien zijn er duidelijke afspraken over de afdwingbaarheid van die hoge normen. Als afspraken niet worden gerespecteerd, zullen daar sancties tegenover staan. Dat is een enorm belangrijke verwezenlijking én zet een belangrijke standaard voor toekomstige handelsverdragen."

Hilde Vautmans (Open Vld) vraagt de Europese Commissie om streng toe te zien op de naleving van het akkoord. "Want vertrouwen in elkaar is essentieel om een relatie te doen slagen", zegt ze. Het akkoord zelf is een goed compromis. "Het zal eindelijk rechtszekerheid bieden aan onze burgers en bedrijven. Brexit heeft iedereen wakker geschud en hard geraakt. Maar toch hebben we een groot jobverlies kunnen vermijden en komt er dus ook geen harde brexit. Een ware catastrofe komt er niet."