Braziliaans parlement keurt omstreden boswet goed

In Brazilië heerst onrust over een nieuwe boswet. Na de kamer heeft ook de senaat de omstreden wet goedgekeurd, die volgens milieuorganisaties aan boeren meer mogelijkheden biedt om bos te kappen en daarmee een bedreiging vormt voor de ‘longen van de wereld’. Of de wet al dan niet in werking treedt, ligt nu in de handen van president Rousseff. Zij gaf eerder al aan haar veto te zullen stellen.

De huidige boswet dateert van 1965 en zorgt voor de bescherming van het Amazonewoud, door onder meer de instelling van zones waar niet gekapt mag worden. Zo moeten landbouwers in het Amazonegebied bijvoorbeeld 80 procent van de bossen op hun grond behouden. Maar de wet wordt zowel door landbouwers en grondeigenaars als door milieuactivisten bekritiseerd.

Landbouworganisaties vinden de wet te streng en achten ze verantwoordelijk voor een belemmering van de economische ontwikkeling van het land. Landbouw vormt immers een van de belangrijkste economische sectoren van Brazilië, met sojateelt voorop. En het is net die teelt die grote delen van het gekapte regenwoud inneemt. Milieuorganisaties vinden op hun beurt dat de oude wet te zwak is en daardoor te weinig nageleefd wordt.

Na meer dan 40 jaar debat ligt nu een nieuwe boswet op tafel. Volgens milieuorganisaties zoals Greenpeace en WWF vormt deze wet een bedreiging voor het Amazonewoud. Volgens de organisaties wordt 79 tot 86 miljoen hectare bos bedreigd, ofwel een oppervlakte zo groot als Duitsland, Oostenrijk en Italië samen. Concreet betekent dit volgens WWF een extra CO2-uitstoot van 29 gigaton.

De milieuorganisaties vrezen immers een nieuwe golf van ontbossing, omdat de wet amnestie verleent aan houtkappers die voor juli 2008 illegaal hebben gekapt. Hierdoor worden illegale bezettingen op beschermde natuurgebieden tot 2008 gelegaliseerd en “wordt de boodschap gegeven dat illegaal kappen mag, omdat dat het toch vroeg of laat wordt vergeven”, stelt Philip Fearnside van het Nationale Instituut voor Amazoneonderzoek in De Tijd. Daarenboven hevelt de wet enkele bevoegdheden over van de federale overheid naar de deelstaten. “Maar daar hebben landeigenaars natuurlijk meer macht en kunnen zij meer druk uitoefenen”, klinkt het nog in De Tijd.

De Belgische beroepsvereniging van mengvoederfabrikanten (BEMEFA) laat weten dat haar leden sedert 2008 geen soja meer aankopen uit gebieden die ontbost zijn na juli 2006. Een nieuwe boswet verandert met andere woorden niets aan het aankoopbeleid en de duurzaamheidsstrategie van de mengvoedersector. Als lid van het platform Maatschappelijk Verantwoorde DiervoederStromen (MVDS) heeft BEMEFA recent nog ingestemd met een verlenging van het moratorium tot en met januari 2013.

De nieuwe boswet werd al goedgekeurd door de kamer en door de senaat, maar wacht nog op een handtekening van president Dilma Rousseff. Zij verklaarde eerder echter al haar veto te zullen stellen, en volgens een recente opiniepeiling, uitgevoerd in opdracht van milieuorganisaties, wil 80 procent van de Brazilianen dat zij zich aan haar woord houdt. Bovendien komt de stemming van de nieuwe wet erg ongelegen voor Rousseff. Afgelopen week vond immers de klimaattop in Durban plaats en komende zomer organiseert Brazilië de Top van de Aarde, 20 jaar na de eerste grote internationale milieuconferentie in Rio de Janeiro.