Bosrand slaat meer koolstof op dan gedacht

Hoera voor de bosrand. Uit onderzoek van de UGent blijken bosranden een sterke troef te zijn tegen de klimaatopwarming. Zelfs de buitenkant van een klein bosje slaat meer koolstof op dan pakweg de bomen in het midden van het Zoniënwoud. “We merkten dat, hoe verder je van de rand verwijderd bent, hoe kleiner de opslag van koolstof per hectare wordt”, klinkt het. “En die daling gaat zeer snel.”

13 januari 2021  – Laatste update 13 januari 2021 17:07
Lees meer over:

Voor het onderzoek trokken wetenschappers van de UGent naar 45 verschillende loofbossen in Italië, Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, Polen, Zweden, Noorwegen en ook België. Daar maten ze zowel in de bomen, in de bodem als in de strooisellaag de hoeveelheid opgeslagen koolstof. “Bleek dat we in de rand aan gemiddeld 230 ton koolstof per hectare kwamen, terwijl dat 100 meter diep in het bos 'maar' 176 ton was”, zegt Camille Meeussen, doctoraatsonderzoeker aan het Labo voor Bos en Natuur van de UGent.

Nochtans ging de wetenschap er lang van uit dat de opslag van koolstof zo goed als overal gelijk is in het bos. “Pas toen de voorbije jaren uit ander onderzoek bleek dat de opslag in bossen varieerde volgens de grootte ervan, rezen daar vragen bij”, legt Camille Meeussen uit. “Daarom gingen wij ons focussen op mogelijke verschillen volgens de locatie in het bos. Zo merkten we dat, hoe verder je van de rand verwijderd bent, hoe kleiner de opslag per hectare wordt. En de daling gaat zeer snel. Zodra je een paar meter ver bent, is er al een verschil.”

Vooral het aantal bomen speelt een rol

Slaan bomen aan de rand van een bos dan beter of makkelijker koolstof op? “Nee, het gaat vooral over het aantal bomen in de rand”, weet de UGent onderzoekster. “Aan de bosrand heerst een ander microklimaat dan midden in het bos. Het is er vaak warmer en droger in de zomer, en er is meer licht beschikbaar voor de bomen. Dat extra licht zorgt ervoor dat op eenzelfde oppervlakte meer bomen een kans krijgen dan midden in het bos.”

Een andere en zeker niet te verwaarlozen factor is dat aan die bosranden zeer vaak akkers of wegen liggen. “En via de landbouw of het verkeer komt er meer stikstof vrij, wat eigenlijk zorgt voor een constante bemesting van de bosrand”, gaat Camille Meeussen verder. “Dat heeft negatieve gevolgen voor veel soorten, maar zorgt dus wel voor een snellere groei van de bomen.”

Herberekening koolstofopslag

De nieuwe inzichten hebben ook impact op ons idee van de totale koolstofopslag vaan de Europese bossen. Plots blijken onze Europese bossen samen 183 megaton meer koolstof op te slaan dan we altijd dachten. “Het is precies alsof we in Europa één miljoen hectare meer bos hebben dan we meenden”, zegt Camille Meeussen.

We slaan hier in Vlaanderen vermoedelijk meer koolstof op in onze bossen dan initieel gedacht

Camille Meeussen - UGent

Het onderzoek is vooral een opsteker voor Vlaanderen, een van de meest bosarme regio’s van Vlaanderen. “En het weinige bos dat we hebben, is dan nog eens zeer gefragmenteerd, maar dat blijkt nu zeer voordelig voor de koolstofopslag”, klinkt het. “We hebben door die opdeling en versnippering veel meer bosranden dan mocht het als het ware één groot bos gebleven zijn.”

De gemiddelde grootte van onze bossen is amper één hectare. “Technisch gezien zijn ze eigenlijk alleen maar bosrand, want een bos dat zodanig klein is, is niet diep genoeg om al het effect te hebben van veel minder licht”, weet de onderzoekster. “Allemaal elementen die ervoor zorgen dat we hier in Vlaanderen vermoedelijk meer koolstof opslaan in onze bossen dan initieel gedacht.”

Geen pleidooi voor extra versnippering

Grote bossen zijn heel belangrijk voor onze biodiversiteit. In een bosje van tien meter doorsnee zal bijvoorbeeld geen groot wild leven. “Het is een en-en verhaal”, weet Camille Meeussen. “Ons onderzoek is eerder een pleidooi om de vele kleine bosjes die we hebben goed in te richten. Een grillige bosrand is beter dan een mooi vierkant afgelijnd bos. Hoe meer inkepingen, hoe meer bosrand je als het ware hebt. En het is vooral ook een oproep om ze goed te beschermen. Want die paar bomen ergens achterin een tuin slaan dus wel degelijk proportioneel gezien meer CO2 op dan die in dat diepe grote bos.”

Bron: Het Nieuwsblad

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek