Boerenburen horendol door vogelschrikkanonnen: wat is het alternatief?

Stille alternatieven op vogelschrikkanonnen bestaan, maar ze zijn weinig doeltreffend. Dat blijkt uit de bevindingen van Pcfruit. “Denk maar aan schrikballonnen met illustraties van gezichten of roofvogels”, zegt Bylemans. “Of een ‘scaring man’, een lange opblaaspop die aan de kant van de weg met armen staat te wapperen. Deze worden ook door sommige winkels gebruikt om de aandacht te trekken. Het zijn visuele schrikmethodes die weinig overlast berokkenen aan de buurt, maar ze zijn helaas weinig effectief. Vogels, vooral kraaiachtigen, wennen zeer snel aan deze bestrijdingsmethoden. Je moet deze visuele schrikmiddelen elke drie dagen verplaatsen, en dan nog is het afschrikwekkend effect in vele gevallen onvoldoende.”

Sensoren de oplossing?

Daarom moeten fruittelers driestere middelen inzetten. Wanneer het fruit lekker genoeg is om (bijna) geplukt te worden, laten de vogels niet op zich wachten. Al bij zonsopgang, deze tijd rond halfzes, weerklinken de eerste knallen. En nog één. En nog één. De meeste kanonnen volgen een regime van één knal per tien minuten. “Kanonnen die louter afgaan wanneer er vogels gedetecteerd worden, bestaan nog niet”, zegt Bylemans. “Daarom gaan ze standaard elke tien minuten af.”

Volgens Bylemans is het niet zeker dat een systeem op basis van sensoren draaglijker zou zijn. “Ik weet niet of het veel nut zou hebben”, zegt hij. “Elke ochtend zijn de vogels er weer, daar kan je je klok op gelijk zetten. En een vogel die je afschrikt, keert snel weer terug. Daarom schieten de meeste kanonnen om de tien minuten, al kan een boer handmatig de frequentie wijzigen.”

Noodzakelijk kwaad

Volgens Bylemans zijn de vogelschrikkanonnen een noodzakelijk kwaad. “Op dit moment heb je de kersen, en binnen enkele weken staan de peren rijp”, zegt hij. “Kraaien kunnen hier heel hevige schade aanrichten. Naar gewoonte pikken ze recht in de kop van de peer, waarmee ze een gat maken en de vrucht snel begint te rotten. Vochtigheid en zoetigheid, daar is het hun om te doen. Als je de kraaien laat begaan, zit een fruitboer al snel met tien tot vijftien procent verlies.”

Ook bij Pcfruit zijn vogels een dagelijkse kopzorg. “Overdag is hier zodanig veel bedrijvigheid dat de vogels wel wegblijven. Maar om 17 uur zijn de meeste medewerkers hier verdwenen. Als je hier om 17.15 uur nog aanwezig bent, komen de eerste kraaien aangevlogen."

Netten: stil, effectief en prijzig

Waardige alternatieven om de vogels weg te houden, zijn beperkt. “Zo zijn er geluidsboxen die bandjes afspelen van krijsende roofvogels. Deze geluiden reiken minder ver en zijn even doeltreffend, maar ze zijn niet bepaald aangenamer voor de rechtstreekse buren.”

Toch is er één doeltreffend, geluidloos alternatief. Sommige boeren houden vogels buiten door netten te spannen over hun gaarden. Toch ziet Bylemans deze methode niet snel gangbaar worden. “In kleinere boomgaarden is dit inderdaad een goed systeem”, zegt hij. “Maar voor veel boeren is het geen optie. Je boomgaard moet er de juiste structuur voor hebben. Sommige boeren investeren in regenkappen voor hun kersenbomen. Zij beschikken zo over een draagstructuur om hun netten aan te brengen. Een perenboomgaard daarentegen heeft nooit zulke kappen, en mist dus de draagstructuur om ze aan te brengen. Wil je alsnog netten bevestigen, dan zit je als fruitboer met een kost van zo’n 25.000 euro per hectare. Dat geld haal je er nooit uit.”