Boeren enthousiast over inzetten hennep tegen bodemvervuiling door PFAS

Ongeveer een tweetal maanden geleden zaaiden een aantal Zwijndrechtse landbouwers een nieuwe vorm van vezelhennep in, speciaal gekweekt om de zuiveringscapaciteit van de plant te vergroten. Omdat hennep dieper wortelt dan de meeste gewassen, een grote bladoppervlakte heeft en daarnaast ook een krachtige groeier is, neemt hij versneld stoffen op uit de bodem. Naast water en andere voedingsstoffen worden ook verontreinigende stoffen zoals PFAS en PFOS zo sneller opgenomen. “Er passen 1 miljoen hennepplanten op een hectare. Zo hebben we een krachtige natuurgebaseerde saneringsoplossing van eigen bodem”, stelt Sofie Thijs, onderzoeker van het centrum voor Milieukunde en de UHassselt, één van de partners van het proefproject.

Voor de delen van de plant die na oogst PFAS-vrij blijken te zijn, is er bovendien nog een afzetmarkt als grondstof voor de bio-economie. "Hennep werd in onze streken eeuwenlang gebruikt voor het maken van papier, scheepstouwen, zeilen, visnetten en kledij. Het kan ook ingezet worden voor het vervaardigen van bouwmaterialen en isolatie, of om kunststof op basis van fossiele brandstoffen te vervangen", zegt Frederik Verstraete, ceo van C-BIOTECH.

Hennepboer: een nieuw verdienmodel

Ook voor landbouwers ligt er een verdienmodel in het telen van hennep. "Dankzij zijn beperkte behoefte aan input van voedingsstoffen, groeit hennep zo goed als overal. Boeren kunnen het daarom bijvoorbeeld ook gebruiken als rustgewas voor percelen waarop normaal gesproken andere gewassen worden geteeld of als transitiegewas in de omschakeling naar bio. Met weinig input genereert de plant veel output en geeft het een landbouwer op korte termijn waar voor zijn geld", zegt Kristof Severijns, consulent Boerenbond.

Daarnaast blijkt hennep ook goed bestand tegen droogte. “Ondanks de late inzaai en de droge zomer werden de planten op verschillende plaatsen ruim 2 tot 3 meter hoog”, aldus Severijns. “Voor de landbouwer is hier op verschillende domeinen baat te halen. We blijven de teelt dus zeker verder opvolgen en hopen in de toekomst meer projecten te kunnen ondersteunen die het potentieel ervan uitdiepen.”

De volgende stap na de oogst is het uitvoeren van metingen op het geoogste materiaal om te bekijken hoeveel PFAS net opgenomen werd en in welke delen van de plant die PFAS net zit. Eerste metingen op staalnames van de planten bevestigden echter al de verwachte resultaten en geven aan dat het telen van hennep inderdaad een aanvulling kan zijn op bestaande saneringstechnieken. De planten die nu geoogst worden zullen bovendien op pilootschaal verwerkt worden naar diverse eindproducten, om zo de best haalbare en interessantste toepassingen te bepalen voor boer en maatschappij.