Biomarkt in Frankrijk en Zwitserland wint aan belang
Met een groei van respectievelijk 10 en 19 procent in 2020, zet de biologische markt in zowel Frankrijk als Zwitserland de stevige opmars van de laatste jaren voort. Het marktaandeel in beide landen blijft wel eerder gering, met 6,7 procent in Frankrijk en 10,8 procent in Zwitserland. Ondertussen wordt met spanning uitgekeken naar een Zwitsers referendum dat moet beslissen om synthetische pesticiden al dan niet te bannen.
Frankrijk dankt zijn toppositie vooral aan de mooie groeicijfers van de laatste jaren. Tussen 2015 en 2019 tekende de biomarkt in Frankrijk een gemiddelde stijging op van 22 procent. Als gevolg van de coronacrisis, er kwamen nauwelijks nieuwe bioconsumenten bij, ligt de groei in 2020 een stuk lager. Toch steeg de verkoop van biologische voeding het afgelopen jaar met 10 procent, naar 12,45 miljard euro. Daarmee neemt de biologische voedingsmarkt in Frankrijk een marktaandeel in van 6,7 procent. Dat blijkt uit cijfers van Agence Bio, het Franse agentschap voor de biologische landbouwsector.
Ruim de helft van de Franse consumenten (59%) geeft aan dat gezondheid de belangrijkste reden is om voor biologisch te kiezen. Verder zijn ook kwaliteit en smaak (51%), milieu (45%), dierenwelzijn (34%) en nieuwe producten (34%) bepalende factoren.
De prijs blijft voor 80 procent van de consumenten toch de belangrijkste rem om over te schakelen op bio. Maar ook twijfel over de kwaliteit (66%), gewoonte (29%), teelt uit de eigen tuin (25%), moeilijke beschikbaarheid (24%) en gebrek aan informatie (18%) spelen een rol.
Ook in Zwitserland kent de biomarkt een ongeziene groei van 19,1 procent met een omzet van 3,86 miljard Zwitserse frank of 3,5 miljard euro. Het marktaandeel komt daarmee op 10,8 procent uit.
In de loop van 2020 schakelden 158 landbouwbedrijven over op bio, daarmee komt het totale aantal op 7.623 bedrijven (16,6% van alle Zwitserse landbouwbedrijven). Samen bewerken zij 172.090 hectare, wat neerkomt op 16,5 procent van het totale landbouwareaal. Dat blijkt uit cijfers van Bio Suisse.
Bant Zwitserland synthetische gewasbescherming?
Een Zwitsers referendum, dat op 13 juni gepland staat, moet uitmaken of de landbouw er nog synthetische gewasbescherming mag gebruiken. Om een volksraadpleging op de been te krijgen, zijn er minstens 100.000 handtekeningen nodig. Het gewasbeschermingsvoorstel werd al in 2018 ingediend. Maar voordat het referendum kan plaatsvinden, is de federale overheid eerst aan zet. Die krijgt een jaar de tijd om een standpunt te formuleren.
Dat resulteerde in een negatief advies, uit vrees voor een sterke stijging van de voedselprijzen. Bovendien zou het land nog afhankelijker worden van de invoer van voeding. Op dit moment zou Zwitserland ongeveer 500 kilogram voedsel per persoon per jaar invoeren, zo berekende BBC op basis van cijfers van de douane.
De overheid benadrukt nog dat er enkel streng gekeurde producten circuleren binnen de landbouw, die aan veel eisen en controles moeten voldoen. Maar voor actiegroepen, zoals Future3, volstaat dit niet. Zij pleiten voor een totaalverbod op synthetische middelen. Daarnaast willen ze ook een invoerverbod op voeding dat met zulke middelen behandeld is. Dat laatste zou wel in strijd zijn met de internationale handelsovereenkomsten, pareert de Zwitserse overheid.
Eric Fyrwald, CEO van het Zwitsers-Chinees chemiebedrijf Syngenta, is zich bewust van de noodzaak van een proper milieu, maar waarschuwt ervoor om niet zomaar alle middelen overboord te gooien. "Als je pesticiden wegneemt bij boeren, daalt de voedselproductie met minstens 40 procent”, stelt hij.
Voor Fyrwald kunnen chemische middelen net een oplossing zijn om het milieu te beschermen. De hogere opbrengsten leiden immers tot een lagere landdruk en dito druk op natuurgebieden. “Dat is een klassieke visie die ook wordt onderschreven door de Amerikaanse tak van het WWF”, klinkt het bij het Nederlandse Foodlog. “In Europa komt die visie meer en meer onder druk te staan. Dat neemt niet weg dat agronomen veelal zeer kritisch zijn op de houding tegen landbouwchemie die onder het publiek is ontstaan.”
Op naar een Zwitsers experiment?
Door het succes van de biomarkt in Zwitserland is het niet ondenkbaar dat de ban op chemische pesticiden er zal komen. Het zou alvast een interessante test worden om de polemiek rond de voor- en nadelen van biologische landbouw te beslechten. Hoe de teerling zal vallen, wordt duidelijk op 13 juni.
Bron: BioForum / Foodlog
