"Beste remedie voor hoge voedselprijs is...hoge prijs"

Kees Maas, directeur van het Dienstencentrum Agrarische Markt (DCA), is het niet eens met de reportage op de Nederlandse tv-zender VARA waarin de pensioenfondsen beticht worden van het opjagen van de voedselprijzen met hun beleggingen. “Voedsel is de afgelopen decennia heel goedkoop geweest zodat de boeren niks verdienden en ook niet investeerden. Dan stopt het uiteindelijk een keer”, meent Maas.

In de uitzending worden een aantal specialisten opgevoerd die het verband leggen tussen speculatie en hoge voedselprijzen. De financiële wereld wordt neergezet als een geldmachine die daar handelt, waar het de macht heeft en het meeste geld kan verdienen. Hierdoor ontstaan in arme landen nog grotere voedseltekorten.

DCA-directeur Kees Maas gaf zijn visie tijdens een interview met de reportagemakers, maar komt in de tv-reportage finaal niet aan bod. Hij probeerde duidelijk te maken dat de voedselprijzen nu hoger liggen door een combinatie van misoogsten door extreem weer, toenemende vraag door een groeiende bevolking, verandering van het eetpatroon, afbouw van strategische voorraden en landen zoals Rusland die exportbeperkingen opleggen.

Maas baseert zich voor deze opsomming op onderzoek van Wageningen Universiteit en het Landbouweconomisch Instituut. “En er is nog een belangrijke reden”, zegt Maas, “want voedsel is zo goedkoop geweest dat dit ten koste ging van het inkomen van de boer. Iedere ondernemer snapt dat als er niks wordt verdiend, er ook niet wordt geïnvesteerd en het dan uiteindelijk een keer stopt.”

Mondiaal is volgens Maas niet geïnvesteerd in landbouwproductie en “daar betaalt een ieder nu de rekening voor”. De productiecapaciteit volstaat nochtans om alle monden te voeden. “Een Russische landbouwbedrijf kan met een aantal simpel investeringen zijn opbrengst verdubbelen. Nu bedraagt die 1,5 ton graan per ha”, illustreert Maas. “Maar een landbouwer gaat enkel investeren in kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen als hij er ook wat aan verdient en niet omdat hij vindt dat ze in Afrika ook goedkoop voedsel moet hebben.”

“De beste manier om hoge voedselprijzen tegen te gaan, zijn hoge prijzen”, is Maas daarom overtuigd. Als boeren niets kunnen verdienen aan de productie van voedsel, gaan zij er ook niet in investeren. Dan komt er uiteindelijk een tekort. Als zij wel investeren, kunnen agrarische ondernemers aan de vraag naar voedsel voldoen tegen redelijke prijzen. “Helaas was dit niet wat de programmamakers wilden horen, en wat zij de consument wilden laten horen”, aldus Maas.