Artificiële intelligentie, ook in de land- en tuinbouw?

Vaak denkt men bij artificiële intelligentie (AI) aan enorm complexe toepassingen in de wetenschap of aan robots. Maar AI is veel dichterbij dan we denken: gaande van chatbots in webshops tot bepaalde functies op onze smartphone die ervoor zorgen dat we bijvoorbeeld gemakkelijk foto’s terugvinden op basis van hetgeen er op de foto staat. Maar ook in de land- en tuinbouwsector vind je de technologie terug, daar weet Jonathan Berthe, CEO van Robovision, alles van.

Robovision ontwikkelt een platform voor AI en de land- en tuinbouw is één van hun belangrijkste klanten. “Vanuit de sector kwam de vraag om automatisch plantjes in de grond te steken, omdat dat heel veel gebeurt in de Benelux”, vertelt Jonathan Berthe. “Daar zijn we dan mee aan de slag gegaan.”

Meer inkomsten uit data dan uit landbouwproducten

Volgens Robovision is de toekomst van landbouw volledig digitaal. “Elke aardappel, elke tulp, alles zal langs binnen en buiten gescand worden”, aldus Jonathan Berthe. “Dat verwacht ik overigens al vóór 2040. Maar het zullen vooral data zijn die enorm belangrijk worden. Ik denk dat we over een aantal jaren al zullen zien dat sommige boeren meer oogsten aan data-inkomsten dan aan vruchtinkomsten. En dat is een belangrijke omslag.”

Aan landbouwers geeft hij alvast één tip: hou je ogen open. “Blijf voldoende op de hoogte van innovatie en kijk met een open mindset naar de sector. Alles in vraag blijven stellen is essentieel: is de methodiek of de workflow die we hebben nog relevant? Kunnen we daar iets aan verbeteren? Dat geldt natuurlijk voor heel veel ondernemers, ook buiten de land- en tuinbouw.”

Zo zullen landbouwers op termijn droogterisico’s kunnen inschatten op basis van satellietfoto’s. “Al zal dat natuurlijk niet rechtstreeks gebeuren”, weet Jonathan Berthe. "De boer kan deze informatie aankopen via een tussenpartij die die data verzamelt en uitleest. Dat is een kost, en die laat zich terugverdienen wanneer de boer hierdoor beter het oogstmoment kan bepalen, beter inschatten welke nutriënten zijn groenten of fruit nodig hebben, meer doelgericht aan gewasbescherming gaan doen op welbepaalde plaatsen en niet meteen op het hele veld. Het inzetten van data zal dus enorm belangrijk worden.”

De innovatieve Vlaming, of niet?

Hoewel er hier wel het één en ander gebeurt, vindt de CEO van Robovision dat de innovatie in Vlaanderen te traag gaat. “Neem nu steksteekmachines”, stelt hij. “Daarmee zijn we wereldwijd bezig: Japan, Australië, Brazilië, Canada, Verenigde Staten … maar in Vlaanderen lijken we toch wat koudwatervrees te hebben. Dat ligt misschien een beetje in onze natuur als Vlamingen. Maar ook de schaalgrootte speelt zeker een rol. Als klein familiebedrijf heb je nu eenmaal minder mogelijkheden om vele duizenden euro’s te spenderen aan een grote, dure robot.”

Om die reden zal het model van het kleine familiebedrijf volgens Jonathan Berthe onder druk komen te staan. “Maar verdwijnen zal de sector uiteraard niet doen, landbouw ga je altijd nodig hebben. Het zou kunnen dat retailers bijvoorbeeld een franchisemodel gaan ontwikkelen voor robotics, zodat ze dat kunnen integreren in hun waardeketen. Dan ligt de kost deels bij hen en niet volledig bij de boer.”

“Verwacht de retailer op basis van zijn data een warm weekend en wil hij op dat moment kerstomaatjes met een specifieke smaak en textuur in de rekken, dan kan hij rechtstreeks aan zijn franchiserobots de opdracht geven om te plukken en die robots gaan aan het werk zonder dat de boer op de knop drukt”, gaat hij verder. “Dat is een mogelijkheid en zo zijn er verschillende. De toekomst zal uitwijzen welke er werkelijkheid worden.”

AI biedt dus duidelijk enorme kansen, ook voor de land- en tuinbouwsector. De keerzijde is wel dat we steeds meer data delen. “Let altijd goed op wie de eigenaar is van deze data en met wie je deze deelt”, geeft het Innovatiesteunpunt nog mee.