Agentschap Natuur en Bos schroeft adviesverlening bij vergunningen tijdelijk terug

Mail naar provincies

Vorige week stuurde ANB een mail naar de provincies waarin het toegaf dat het niet meer in alle dossiers advies zou kunnen verlenen. Het agentschap benoemde “langdurige en samenvallende afwezigheden” als oorzaak. Er wordt verwacht dat die zeker nog tot na de zomervakantie zouden aanhouden.

Daarbij werd nog gemeld dat het zich zou focussen op de dossiers met de grootste impact op natuur en beschermde natuurgebieden. Volgens De Standaard zouden drie dossiertypes daardoor niet langer kunnen rekenen op een advies van ANB. Het zou gaan om adviezen over windturbines in de laagste risicoklassen, over het nut van grondwaterpompen bij grote werken en over landbouwdossiers op meer dan 750 meter afstand van kwetsbare natuur.

Focus op wettelijke verplichtingen

Tijdens de plenaire zitting in het Vlaams parlement stelde N-VA-parlementslid Sanne Van Looy dat dit “fundamenteel indruist tegen de decretale opdracht die het agentschap heeft. “Ik vind dit een totaal verkeerd signaal. Ten eerste verklaren we de natuur vogelvrij en ten tweede komen onze vergunningen daarmee op een zeer wankele positie terecht”, aldus Van Looy die tijdens de vorige legislatuur werkzaam was op het kabinet van toenmalig minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). Ze wou dan ook van minister Brouns weten hoe die beslissing van ANB strookt met de bescherming van de natuur en met de rechtszekerheid van vergunningen.

Brouns erkende dat zijn kabinet was geïnformeerd door het Agentschap Natuur en Bos over de capaciteitsproblemen. Die zijn niet alleen ingegeven door langdurige afwezigheden, maar ook door de toegenomen complexiteit van dossiers. “Er wordt mij verteld dat een advies tegenwoordig acht pagina’s telt, terwijl dat vroeger maar één pagina was”, aldus de minister. Volgens hem is de druk op de dienstverlening bij ANB niet nieuw, maar moet er toch ook gezorgd worden dat dit tijdelijk capaciteitsprobleem niet te lang aanhoudt, want anders wordt het een structureel probleem.

Toch hamerde Brouns erop dat de basisdienstverlening voorop moest blijven staan. “Ik heb ANB duidelijk gemaakt dat bij de heroriëntering van het personeel de focus moet liggen op de taken waar ANB wettelijk verplicht is om aan te voldoen. Die staan buiten kijf.” Volgens de minister moeten adviesverlening in dossiers met een impact op de beschermde natuur, waar een verscherpte natuurtoets of een passende beoordeling nodig is, voortgezet worden. “Ik heb er alle vertrouwen in dat de administratie dat naar behoren zal doen en dat er een structurele oplossing zal komen”, zei hij nog.

Werk maken van richtinggevende adviezen

Daarnaast merkte Lydia Peeters ook op dat er sprake is van bindende en niet-bindende adviezen die door ANB worden gegeven. Ze stelt vast dat er vandaag ook niet-bindende adviezen worden gegeven, bijvoorbeeld buiten de VEN-gebieden. “Deze niet-bindende adviezen vormen vaak een grond tot weigering, terwijl we weten dat ze niet bindend zijn.” Peeters riep de minister dan ook op om werk te maken van richtinggevende adviezen. “Geef uw administratie de opdracht om ervoor te zorgen dat de adviezen richtinggevend zijn en dat ze niet continu een reden zijn om in beroep te gaan. Vandaag wordt eender welk advies gebruikt om in beroep te gaan, terwijl we juist rechtszekerheid en juridisch robuuste vergunningen nodig hebben.”

Cd&v-parlementslid Mien Van Olmen noemde de adviezen van ANB op haar beurt belangrijk. “Zeker op domeinen waar kleinere besturen vaak wat expertise missen, zijn het belangrijke beleidsinstrumenten”, klonk het. Tegelijk leert de ervaring op het lokale beleidsniveau haar ook dat de adviezen vaak te uitgebreid zijn en soms ook suggesties doen die lokale beleidskeuzes in de weg staan. Soms zijn ze zelfs tegenstrijdig met andere adviezen van Vlaamse partners, moest Van Olmen vaststellen.  

Daarop repliceerde de minister nog dat, wanneer er geen advies is van ANB, het vergunningverlenende overheden niet ontslaat van de verantwoordelijkheid om elk dossier, bijvoorbeeld de aanvraag van een kapmachtiging, grondig te beoordelen. "Dat er geen advies is, wil niet automatisch zeggen dat er een achteruitgang is voor het leefmilieu", benadrukte hij. Tot slot gaf hij aan dat hij de bezorgdheid deelt van de parlementsleden om adviezen van verschillende Vlaamse diensten beter op elkaar af te stemmen. "We mogen niet geconfronteerd worden met tegenstrijdige adviezen. Dat is op dit moment een veel grotere uitdaging waar we voor staan", aldus nog Brouns.

Van Looy vond dit antwoord van de minister niet afdoende. Zij drong aan op een herstructurering van het agentschap omdat er vandaag “fundamentele zaken niet meer geadviseerd worden”.