Vanthemsche: "Tuinbouw crisisbestendiger maken"
nieuws"2011 is een negatieve mijlpaal in de geschiedenis van de Vlaamse tuinbouw", zei Boerenbondvoorzitter Piet Vanthemsche het afgelopen weekend op de vakbeurs Tuinbouw Vlaanderen. "Twee zaken zijn cruciaal om de sector crisisbestendiger te maken", aldus Vanthemsche, "met name coöperaties beter ondersteunen in hun crisisbeheersingsactiviteiten en de mogelijkheid om een bodemprijs te installeren in de markt."
Dit voorjaar zorgden de weersomstandigheden ervoor dat de markt overspoeld werd door groenten aangezien het aanbod uit het Zuiden van Europa samenviel met producten uit onze streken. Een seizoen dat moeilijk gestart was, veranderde in een drama voor de tuinbouwers door de EHEC-crisis. "Het consumentenvertrouwen verdween, Rusland sloot zijn markt af en de groenteprijzen kelderden in alle Europese landen", analyseert Vanthemsche.
"De schade voor onze bedrijven en coöperaties is onherstelbaar", meent Vanthemsche, "want niettegenstaande de inspanningen van de Vlaamse en Europese overheid zal het beschikbare vermogen van onze bedrijven aangevreten worden." De voorzitter van Boerenbond stelt dat Europa de tuinders niet in de steek heeft gelaten met het noodfonds, maar is toch ontgoocheld omdat lidstaten zoals Polen allicht veel meer schade vergoed hebben gekregen dan zij kunnen verantwoorden.
Boerenbond wil meewerken aan het crisisbestendiger maken van de sector. Daarvoor moeten in de eerste plaats de coöperaties beter uitgerust en ondersteund worden in hun crisisbeheersingsactiviteiten. "De huidige crisismaatregelen zoals voorzien in de GMO Groenten en Fruit laten te weinig ruimte voor het effectief voorkomen van crisissen." Voorts wil de organisatie het debat over een bodemprijs aangaan, "hoewel dit niet evident is omdat de kostprijs op verschillende bedrijven enorm verschilt en de maatregel op Vlaams niveau geen positief effect zou hebben in een Europese marktomgeving".
Om de toekomst van de glastuinbouw veilig te stellen, wil Boerenbond inzetten op de modernisering van de glastuinbouw, duurzame ontwikkeling en de afzetcoöperatie heruitvinden. "Om onze bedrijven te vernieuwen, kiezen we voor drie sporen: de uitbreiding bij bestaande bedrijven, macrozones afbakenen waar glastuinbouwbedrijven thuishoren en bedrijven clusteren", legt Vanthemsche uit. Hij beseft dat dit geen gemakkelijk debat is omdat het te maken heeft met de inrichting van de agrarische ruimte, die zeer schaars is. Opdat dit met kennis van zaken zou gebeuren, werkt Boerenbond mee aan de oprichting van een kenniscentrum glastuinbouw.
De samenleving verlangt een duurzame productiewijze van de tuinbouw. "De groentesector engageert zich daartoe, maar vraagt dat consument en keten deze inspanningen ook zouden waarderen", zegt Vanthemsche. "In het verleden werden de lasten immers te vaak bij de producent gelegd en de lusten bij de retail."
Tot slot riep Vanthemsche de telersverenigingen op om in te spelen op de veranderende realiteit van de Europese en wereldgroentemarkt. "Dit betekent niet dat we alles - inclusief de klok - in vraag moeten stellen, maar wel dat we met een open geest durven nadenken op welke manier de traditionele veiling zich moet omvormen."
Uit elke crisis in het verleden, onder meer de tomatencrisis van 1995, is de tuinbouw sterker gekomen. Vanthemsche is overtuigd dat dit ook nu het geval gaat zijn. "Ik blijf geloven in de weerbaarheid van onze familiale tuinbouw", besluit hij.