Teeltvoorwaarden voor ggo-gewassen in werking

Vlaanderen neemt een volgende stap in de bepaling van teeltvoorwaarden voor ggo-gewassen. Op 30 november verschenen de Vlaamse besluiten omtrent algemene maatregelen tegen vermenging van ggo-gewassen met conventionele en biologische gewassen, evenals specifieke maatregelen voor ggo-maïs in het Belgisch Staatsblad.

De beslissing om de teelt van ggo-gewassen al dan niet toe te laten, na controle op mogelijke negatieve gevolgen voor de volksgezondheid en het leefmilieu, ligt bij de Europese Unie. De lidstaten kunnen op hun beurt teeltvoorwaarden opleggen, om bij de effectieve uitzaai van ggo-gewassen de vermenging met conventionele en biologische gewassen op naburige percelen te vermijden.

Vlaanderen heeft er voor gekozen om dergelijke regelgeving uit te werken via het coëxistentiedecreet. Na een lange procedure werden de eerste uitvoeringsbesluiten in oktober definitief goedgekeurd. De algemene teeltvoorwaarden voor ggo-gewassen en specifieke maatregelen voor ggo-maïs werden daarin bepaald.

Met de coëxistentieregeling wil de Vlaamse Regering de vrijheid van teeltkeuze voor alle landbouwers beschermen. De teeltvoorwaarden moeten economische schade aan conventionele en biologische gewassen vermijden die groeien in de buurt van ggo-gewassen. Met ‘schade’ wordt verwezen naar de verminderde verkoopprijs van de oogst wanneer die, na contact met sporen van ggo-gewassen, verplicht geëtiketteerd moet worden.

Vermenging van ggo-gewassen met andere gewassen kan optreden door het gebruik van onzuiver zaad, door bestuiving met pollen van de ggo, door menselijke handelingen tijdens de teelt of na de oogst en door achtergebleven zaad of knollen in het veld die in een latere teelt opschieten.

Specifiek voor ggo-maïs worden daarom de volgende coëxistentiemaatregelen opgelegd. Tussen de percelen moet een isolatieafstand bewaard blijven van 50 meter en landbouwmachines moeten na bewerking van een ggo-veld gereinigd worden vooraleer ze ingezet worden op een niet-ggo-veld. Daarenboven moeten opschieters in het volgende teeltseizoen verwijderd of bestreden worden voor ze tot bloei komen. Zaaigoed van ggo- en niet-ggo-gewassen moet gescheiden opgeslagen worden en overgebleven zaaigoed mag niet doorverkocht worden aan niet-professionele gebruikers. Ten slotte moet de oogst bij transport en opslag fysiek gescheiden blijven.

Naast de wettelijk opgelegde voorwaarden, worden een aantal maatregelen aanbevolen om het risico op vermenging nog verder in te perken. Zo wordt aangeraden om te werken met een bufferzone waarbij rond een ggo-veld een aantal rijen met een niet-ggo-ras van hetzelfde gewas ingezaaid worden. Daarnaast is teeltplanning in overleg met naburige producenten ten zeerste aan te raden, evenals clustering van ggo- en niet-ggo-velden. Tenslotte wordt aanbevolen om te kiezen voor ggo- en niet-ggo-gewassen waarvan de bloeitijdstippen verschillen.

Wanneer een landbouwer beslist om ggo-maïs in te zaaien, moet hij dat melden voor 10 december van het jaar voorafgaand aan het teeltjaar. Bovendien moeten ggo-telers een bijdrage van 15 euro per ha ggo-maïs afdragen aan het Fonds voor Landbouw en Visserij. Dit Fonds wordt aangewend om eventuele schade - ondanks de toepassing van de teeltvoorwaarden in het coëxistentiedecreet - aan naburige landbouwers te vergoeden.

Momenteel is de teelt van slechts één ggo-maïs toegelaten in de Europese Unie, met name MON810 waarin een resistentie tegen de stengelboorder is ingebracht. De komende maanden werkt de Vlaamse Regering verder aan uitvoeringsbesluiten met teeltvoorwaarden voor ggo-aardappelen en ggo-suikerbieten.

Klik hier voor meer informatie