Premier Leterme bezoekt door crisis getroffen tuinder

De Belgische groentesector kampt dit jaar met enorm lage prijzen voor zijn producten. Een samenloop van omstandigheden zet het rendement op groentebedrijven zeer zwaar onder druk. Premier Yves Leterme kwam zich in Torhout, op het sla- en tomatenbedrijf van Rudi Vanhoutte, vergewissen van de toestand. Samen met Boerenbond ging hij na hoe de federale overheid de getroffen bedrijven kan ondersteunen.

In het voorjaar stond de prijs van groenten onder druk omdat het warme voorjaar in Noord-Europa en het latere seizoen in het zuiden van Europa een overaanbod creëerde op de groentemarkt. In mei veroorzaakte de EHEC-epidemie één van de zwaarste crisissen ooit in de Europese groenteteelt. Helemaal rampzalig werd het voor Belgische groentebedrijven toen Rusland Europese groenten weerde net op het moment dat België volop aan het uitvoeren was naar Rusland.

Op vraag van Boerenbondvoorzitter Piet Vanthemsche bezocht eerste minister Yves Leterme een sla -en tomatenbedrijf dat getroffen werd door deze crisis. Op het bedrijf van Rudi Vanhoutte in Torhout werd hij ingelicht over de 'systeemcrisis' die de tuinbouw de voorbije maanden trof. De gevolgen van de EHEC-crisis zijn overigens nog steeds voelbaar. De markten herstellen zich bijzonder traag en de prijsvorming voor groenten blijft in heel Europa ondermaats.

Ondertussen werden zowel op Europees als op Vlaams niveau een aantal ondersteunende maatregelen getroffen. Zo kwam het Europese noodfonds de Belgische tuinders tegemoet met 3,6 miljoen euro voor de vergoeding van de vernietigde producten. Deze Europese middelen kwamen echter niet tussen in het verlies dat de tuinders dagelijks leden. "Vlaanderen stelde overbruggingskredieten in het vooruitzicht, maar deze maatregelen zullen niet volstaan om de tuinbouwsector te wapenen tegen het geleden verlies", waarschuwt Boerenbond.

Om de gevolgen van deze crisis zo veel mogelijk te beperken, vraagt Boerenbond om werk te maken van een pakket maatregelen op drie niveaus. Op Europees niveau is een nieuwe stand van zaken nodig van de effectieve gevolgen van de crisis op de groentesector. Er moet ook verder gezocht worden naar verkoopsystemen die een faire prijs voor de producent garanderen. Dat zal gepaard moeten gaan met extra inspanningen voor de promotie van groenten in het buitenland.

De EHEC-crisis leerde dat een Europese aanpak van dergelijke crisissen absoluut noodzakelijk is. De gemeenschappelijke marktordening voor groenten en fruit heeft haar nut bewezen, maar Boerenbond pleit voor een ruimer instrumentarium aan crisismaatregelen dat over meer middelen kan beschikken. "We moeten ook durven nadenken over de structuur van onze groentebedrijven aangezien we nu te maken hebben met een systeemcrisis", meent Boerenbond.

Op federaal niveau kan het leed volgens Boerenbond verzacht worden door uitstel van sociale bijdragen, het spreiden van verliezen over de twee volgende fiscale jaren en een vrijstelling van onroerende voorheffing voor de bedrijfsgebouwen die door de crisis leeg stonden. De Vlaamse overheid kan met het versneld uitbetalen van VLIF-steun, een verlenging van de VLIF-waarborg, overbruggingskredieten en uitstel van kapitaalaflossing de groentebedrijven in moeilijkheden tegemoet komen.

Overleg met de banksector acht Boerenbond zeker aangewezen, net zoals extra promotie en exportinspanningen. Vlaanderen moet ook werk maken van onderzoek naar de creatie van meerwaarde voor tuinbouwproducten. "Het aspect duurzaamheid van het Vlaams product kan daar zeker een cruciale factor in zijn", denkt Boerenbond, "net als de verdere ontwikkeling van de ‘fair trade’ gedachte." Om de toekomst van de sector te verzekeren, dringt de organisatie tot slot aan op blijvende ondersteuning van onderzoek en ontwikkeling en het creëren van ruimte voor de vernieuwing van het glastuinbouwareaal.