Planten trotseerden apocalyps dankzij dna-verdubbeling
150 jaar nadat Darwin zijn evolutietheorie publiceerde, hebben onderzoekers van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) aangetoond dat dna-verdubbelingen planten een evolutionair voordeel hebben gegeven. Hierdoor waren de planten in staat om de massa-extinctie van 65 miljoen jaar geleden te overleven, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de dinosaurussen.
Zo'n 65 miljoen jaar geleden vond de meest recente massa-extinctie plaats. Eén of meerdere catastrofale gebeurtenissen veroorzaakten wereldwijde branden en stofwolken die een lange tijd het zonlicht tegenhielden. Hierdoor stierven zo'n zestig procent van de planten en heel wat dieren uit. De best aangepaste planten en dieren konden het inferno overleven. Maar wat is 'best aangepast'?
De VIB-onderzoekers Jeffrey Fawcett, Steven Maere en Yves Van de Peer werkten als bio-informatici mee aan de ontrafeling van verschillende plantengenomen, gaande van kleine onkruidplantjes over tomaten en rijst tot bonen. Telkens opnieuw werden ze geconfronteerd met het feit dat in de loop van de geschiedenis die planten een of meerdere keren hun volledige dna verdubbeld was.
Het viel de vorsers op dat de meest recente duplicaties bij alle planten ongeveer op hetzelfde moment plaatsvonden, ergens tussen 40 en 80 miljoen jaar geleden. Dit zette hen ertoe aan om de datering te verfijnen. Bleek dat in alle onderzochte planten de meest recente genoomduplicatie zo'n 65 miljoen jaar geleden plaatsvond, dus samen met de laatste massa-extinctie.
Uit hun onderzoeksresultaten concluderen de onderzoekers dat planten met een genoomduplicatie blijkbaar het 'best aangepast' waren om te kunnen overleven in een drastisch gewijzigde leefomgeving. In normale omstandigheden zijn duplicaties van dna eerder nadelig. Ze veroorzaken immers zeer uitgesproken eigenschappen die in een ongewijzigde omgeving niet gewenst zijn.
