Peeters en Schauvliege ondertekenen Nagoya-protocol

De Vlaamse regering heeft het Nagoya-protocol goedgekeurd en ondertekend dat de toegang tot en het profijt van genetische rijkdommen regelt. Het protocol biedt een algemeen kader voor een eerlijke en billijke verdeling van de voordelen die voortvloeien uit het gebruik van genetisch materiaal van plantaardige, dierlijke, microbiële of andere oorsprong, met uitzondering van menselijk genetisch materiaal.

Het 'Nagoya Protocol on Access to Genetic Resources and the Fair and Equitable Sharing of Benefits arising from their utilization to the Convention on Biological Diversity', kortweg het ABS- Protocol, geldt als één van de belangrijkste verwezenlijkingen van het Belgisch voorzitterschap van de Raad van ministers van Leefmilieu van de EU, waargenomen door Vlaams minister Joke Schauvliege. Het protocol werd in oktober 2010 aangenomen als bijlage bij het Biodiversiteitsbedrag, dat met 193 partijen een nagenoeg universeel lidmaatschap geniet.

Het protocol heeft een vrij ruim toepassingsgebied en betreft alle onderzoek en ontwikkeling van de genetische en biochemische samenstelling van genetische rijkdommen, menselijk genetisch materiaal uitgezonderd. Voor het oplossen van een aantal nog resterende 'grijze zones' zoals historische collecties, de genetische rijkdommen uit Antartica of uit zeegebieden die niet onder de jurisdictie van een staat vallen, wordt de oprichting van een globaal multilateraal mechanisme als mogelijkheid in het vooruitzicht gesteld.

De toegang tot genetische rijkdommen kan afhankelijk worden gemaakt van duidelijke afspraken met het oorsprongsland op basis van vooraf gegeven en weloverwogen instemming en onderling overeengekomen voorwaarden over de verdeling van de opbrengsten uit het buitenlands gebruik van de rijkdommen. Landen die het protocol ratificeren, verbinden zich ertoe om een niet-naleving van deze vereisten aan te pakken en om samen te werken bij een vermeende niet-naleving.

Het protocol verlangt van de partijen voorts ook nog dat zij biodiversiteitsgerelateerd onderzoek stimuleren, aanbieders en gebruikers aanzetten tot duurzaam gebruik en tot het aanwenden van de opbrengsten voor biodiversiteitsbehoud, dat zij maatregelen nemen voor de bewustmaking van het belang van genetische rijkdommen, samenwerken voor de overdracht van technologieën, enz.

Minister-president Kris Peeters en minister van Leefmilieu Joke Schauvliege beschouwen het protocol vrij vooruitstrevend omdat er een analoge regeling als deze tussen staten is voorzien voor traditionele kennis verbonden aan genetische rijkdommen van inheemse en lokale gemeenschappen. Met de ondertekening drukken Peeters en Schauvliege de politieke steun van België uit voor het protocol en tonen zij de intentie om later partij te worden. De ratificatie en implementatie van het ABS-protocol wordt voorbereid in een contactgroep waarin de verschillende beleidsdomeinen zetelen.

Meer info: Nagoya protocol