Natuurpunt: "Vergroening GLB gaat niet ver genoeg"

De Europese Commissie beloofde een verregaande vergroening van het landbouwbeleid. Volgens Natuurpunt maakt het uiteindelijke voorstel deze belofte maar gedeeltelijk waar. “De huidige voorstellen kunnen het hoofd niet bieden aan grote uitdagingen zoals de stijgende vraag naar voedsel, brandstof en energie, de klimaatverandering en de achteruitgang van ecosystemen”, zegt beleidsmedewerker Annelore Nys.

Na het voorstel van de Europese Commissie is het nu aan de lidstaten en het Europees Parlement om dit hervormingsvoorstel verder te verfijnen en bij te sturen. Natuurpunt vraagt beleidsmakers om voluit te kiezen voor een duurzame toekomst voor het platteland, eerder dan korte-termijn-productiebelangen veilig te stellen. “Met het voorstel van de Commissie zal Europa er niet in slagen om tegen 2020 het biodiversiteitsverlies een halt toe te roepen. Europa brengt op die manier niet alleen de biodiversiteit in gevaar, maar ook de ecosysteemdiensten waar landbouwers elke dag op rekenen, zoals zuiver water, bodemvruchtbaarheid en bestuiving”, zegt Annelore Nys van Natuurpunt.

Een lichtpunt in het Commissievoorstel, noemt Natuurpunt het voorstel om 30 procent van de directe inkomenssteun te reserveren voor vergroeningsmaatregelen die bovenop de verplichte randvoorwaarden komen. Natuurpunt verwacht vooral van de maatregel om zeven procent van het landbouwareaal ecologisch in te richten, belangrijke voordelen voor biodiversiteit en milieu. “Zo bieden kleine landschapselementen als hagen nestgelegenheid en een verbindingsnetwerk voor dieren en planten en is het tegelijkertijd een buffer tegen erosie”, illustreert Nys. Het voorstel biedt bovendien een betere bescherming voor natuurlijke graslanden.

Zeker voor Vlaanderen - waar de biodiversiteit in de intensieve landbouwgebieden volgens Natuurpunt zwaar onder druk staat - kunnen deze maatregelen potentieel een belangrijke biodiversiteitswinst opleveren. Toch schiet het voorstel volgens de natuurorganisatie aanzienlijk tekort. “De klemtoon blijft liggen op het versterken van het concurrentievermogen, investeringssteun en productiegroei van de landbouw”, stelt Natuurpunt vast. “Andere doelstellingen zoals milieu en natuur zijn daaraan ondergeschikt.” Dit blijkt volgens de organisatie duidelijk uit het voorstel om niet langer een minimum percentage van de middelen voor plattelandsontwikkeling te reserveren voor agromilieumaatregelen (nu is dit 25%).

“Hierdoor dreigt het programma met het grootste potentieel voor natuur en milieu gekortwiekt te worden”, aldus Natuurpunt. De organisatie is niet helemaal gerust in het schrappen van een hele reeks randvoorwaarden ter vereenvoudiging. Ook de extra inkomenssteun voor de productie van energiegewassen of maïsteelt, baart Natuurpunt zorgen. Het voorstel dat nu op tafel ligt, slaat ook voor Greenpeace onvoldoende de weg in van een echt groene landbouw. "De Europese landbouw heeft een beleid nodig dat helpt om natuurlijke rijkdommen te beschermen. Alleen een echt groene landbouw kan op termijn de economische kansen van vooral de kleine en middelgrote landbouwbedrijven garanderen", luidt het.

Het landbouwbeleid is er niet enkel voor de landbouwers, maar voor alle Europese consumenten en burgers. Natuurpunt heeft naar eigen zeggen altijd het behoud van het landbouwbudget verdedigd in de veronderstelling dat er werk zou gemaakt worden van een verregaande vergroening van het Europees landbouwbeleid. “Het huidige voorstel maakt deze belofte onvoldoende waar zodat wij het ongehoord vinden dat 40 procent van het totale EU-budget geïnvesteerd wordt in een sector zonder dat hier duidelijke voordelen en meetbare doelstellingen voor natuur, milieu en maatschappij aan gekoppeld zijn”, aldus Nys.