Eerlijke koffie moet blazoen van Nestlé oppoetsen

Vorig jaar nog omschreef topman Gordon Gillett van Nestlé fair trade als een nicheproduct dat nooit een oplossing zou bieden voor de totale markt. Maar nu gaat de multinational dus zelf die weg op. Met de Nescafé Partners Blend. Volgens Nestlé is het de consument die hen dwingt om nu toch voor fair trade te kiezen. Anderzijds moest het bedrijf ook wel dringend zijn blazoen oppoetsen. Begin dit jaar werd Nestlé nog uitgeroepen tot 's werelds 'minst verantwoorde bedrijf'.

Met dit fair-tradeproduct hopen ze die negatieve stempel van zich af te schudden. De koffiebonen voor de nieuwe oploskoffie worden in Ethiopië en El Salvador gekocht. De controle en het label komt van de Independent Fairtrade Foundation (IFF), die de koffieboeren een vaste prijs garandeert die een stuk hoger ligt dan de tarieven op de wereldmarkt.

Nestlé koopt elk jaar zo'n 750.000 ton koffiebonen. Het is nog niet duidelijk hoeveel daarvan nu onder fair-tradevlag zal worden aangekocht. Dat hangt volledig af van het succes van de eerlijke oploskoffie. Maar Nestlé gaat de consument wel aanmoedigen om voor Partners Blend te kiezen. De voedingsgigant trekt anderhalf miljoen euro uit voor de promotie van het nieuwe merk.

Bij de IFF spreken ze van een gigantische doorbraak. "We hebben eindelijk een van de vier grote spelers kunnen overtuigen", zegt topvrouw Harriet Lamb. De andere drie zijn Kraft, Procter & Gamble en Sara Lee, waartoe ook Douwe Egberts behoort. "Hier hadden we van in het prilste begin al op gehoopt. Dat ook de multinationals onder druk van de bevolking aandacht gingen krijgen voor fair trade".

Maar niet iedereen juicht toe dat Nestlé overstag is gegaan voor eerlijke handel. "Zij hebben er in het verleden samen met de andere wereldspelers voor gezorgd dat de prijs voor koffiebonen naar een angstwekkend laag niveau is gezakt. Hoe kan zo'n bedrijf dan ooit een fair-tradelabel verdienen?", vraagt John Hilary van de non-profitorganisatie War on Want zich af. "Op dit moment zitten er wereldwijd zo'n 25 miljoen boeren in de misère. Over hun rug heeft Nestlé al fortuinen verdiend. Nu geven ze gewoon een kruimeltje terug van de koek".

De marktprijs voor koffiebonen is de afgelopen twee decennia met meer dan de helft gedaald. Mede ook door een dalende consumptie en de opkomst van nieuwe koffieproducerende landen als Vietnam in de vroege jaren negentig. Toch heeft Nestlé zijn slechte reputatie eerder aan babymelk te danken dan aan koffie. Het bedrijf heeft in tal van ontwikkelingslanden jarenlang agressieve marketingcampagnes gevoerd met zijn babymelk. Met als gevolg dat tot op vandaag veel moeders in het Zuiden geloven dat de poeder van Nestlé veel beter is dan hun eigen melk. Terwijl dat in werkelijkheid niet zo is.