België toont aanpak plantgezondheid aan EU-notabelen
Na de conferentie waar de hervorming werd geëvalueerd van de communautaire regeling van de gezondheid van planten, kregen federaal landbouwminister Sabine Laruelle, EU-commissaris voor Gezondheid, John Dalli, en de voorzitter van de landbouwcommissie van het Europees Parlement, Paolo De Castro, bij boomkwekerij Van Goidsenhoven een demonstratie van een controle op schadelijke organismen.
Een Europese richtlijn uit 2000 bepaalt de voorzorgsmaatregelen die nodig zijn om de import van voor planten schadelijke organismen in de EU te vermijden en, indien ze reeds aanwezig zijn in de EU, om hun verspreiding te verhinderen. Controles gebeuren enerzijds bij de import van planten en plantaardige producten en anderzijds bij boomkwekers en handelaars in de EU en in publieke en private groenzones.
Bij controles op schadelijke organismen in de EU leverde dat in 2009 bij 95 procent van de controles op virussen geen melding op, net zomin als bij 97 procent van de controles op bacteriën, 88 procent van de controles op schimmels en 96 procent van de controles op nematoden en insecten.
“De wetgeving bepaalt meer dan 150 schadelijke organismen die vermeden of bestreden moeten worden”, zegt Vera Huyswauwer, expert controlebeleid voor planten en plantaardige producten bij het Voedselagentschap. “Een vijftal daarvan zijn momenteel ‘actueel’, waaronder bacterievuur, dat in België voorkomt en met andere woorden bestreden moet worden.”
“Anderzijds zijn er ook organismen die we trachten te weren uit België zoals het aardappelknolspoelviroïde, harskanker bij den waardoor in Spanje en Portugal reeds veel schade is veroorzaakt bij jonge zaailingen en volwassen bomen. In hetzelfde rijtje past de dennennematode die dennen doet afsterven en waar heel Portugal mee besmet is”, aldus Huyswauwer.
Een vijfde en misschien wel meest bekende agressor van planten, is de Aziatische boktor. De van origine uit China, Korea en Japan afkomstige kever kan grote schade toebrengen aan diverse soorten bomen. De kever werd al diverse malen aangetroffen in partijen die geïmporteerd werden uit China. Met ingrijpende maatregelen tracht men de verspreiding van de kever te vermijden: afbakening van een besmette zone en een bufferzone in een straal van twee kilometer daarrond, vernietiging van de besmette planten en intensieve monitoring in de bufferzone.
In België werd met het oog op die Aziatische boktor een importverbod afgekondigd voor 17 plantensoorten uit China. Intensieve controles en een bewustmakingscampagne in de groensector en bij het grote publiek moeten vermijden dat de kever zich vestigt in België. Ook de EU-regels voor de import van partijen planten uit China verstrengden. Zo worden er onder meer stalen genomen voor een destructieve controle zodat in plantendelen gezocht kan worden naar boorgangen en larven van de Aziatische boktor.
Zo’n destructieve controle werd gedemonstreerd op het bedrijf Van Goidsenhoven, een boomkwekerij die vijftig jaar na het planten van de eerste boom in Holsbeekse grond 70 ha vollegrondskwekerij telt, tuinen aanlegt en een ruim assortiment buitenplanten heeft in het plantencentrum. Na het zien van de controle, besloot Eurocommissaris Dalli dat het waken over de gezondheid van planten geen routine is, maar voortdurende aandacht vraagt voor mogelijke problemen.
“De Europese Commissie is continu op zoek naar een verbetering van de procedure. Daarbij gaat aandacht uit naar het bestrijden van inheemse schadelijke organismen, maar nog meer naar het vermijden van import van schadelijke organismen van buitenaf waar onze planten geen weerstand tegen opgebouwd hebben”, zei Dalli.
