44 procent Belgen at vorig jaar minder vlees

44 procent van de Belgen heeft het voorbije jaar zijn vleesconsumptie verminderd. Die dalende trend is al even aan de gang, maar opvallend is dat dierenwelzijn - naast onze algemene gezondheid - de belangrijkste reden is geworden. Dat blijkt uit een online onderzoek uitgevoerd bij duizend Belgen ouder dan 18 jaar in opdracht van EVA vzw. In totaal eet één op de zes Belgen grotendeels vegetarisch. 7 procent daarvan doet dat altijd, de anderen zijn flexitariërs die minstens drie keer per week vegetarisch eten.

De vleesconsumptie in ons land vertoont al jaren een dalende tendens. In 2016 at de doorsnee Belg 71 kg vlees, bijna 17 procent minder dan in 2012. En die daling zet zich onverminderd door. Zo heeft maar liefst 44 procent van de Belgen zijn vleesconsumptie vorig jaar verminderd. Opvallend is dat dierenwelzijn daarvoor de belangrijkste reden is geworden. Dat blijkt uit een online onderzoek uitgevoerd bij duizend Belgen ouder dan 18 jaar in opdracht van EVA vzw.

De link met de verschillende dierenwelzijnsschandalen is snel gemaakt. In maart vorig jaar waren er de undercoverbeelden uit een varkensslachthuis, in juni beelden uit een pluimveeslachthuis, in september beelden uit een runderslachthuis en in november beelden uit een leghennenstal. Recenter doken beelden van een Spaanse varkensproducent op die levert aan Belgische supermarkten.

“Na undercoverbeelden krijgen we altijd mails van Belgen die zeggen dat het voor hen de druppel was”, zegt Nadine Lucas, voorzitster van dierenrechtenorganisatie Animal Rights. “Het verbaast ons dus niet dat dierenwelzijn meespeelt in de vleesconsumptie van Belgen.” In totaal eet één op de zes Belgen grotendeels vegetarisch. 7 procent daarvan doet dat altijd, de anderen zijn flexitariërs die minstens drie keer per week vegetarisch eten.

“De tijdgeest is onomkeerbaar veranderd”, zegt Wim Verbeke, professor agro-voedingsmarketing en consumentengedrag (UGent). “De dertigers van nu zijn de tieners van de tijd van de hormonencrisissen en gekkekoeienziekte. Ze zijn de voorbije 20 jaar om de haverklap geconfronteerd geweest met negatief nieuws over vlees, over onder meer veiligheid, milieu, fraude en dierenwelzijn. Zij hebben als kind al geleerd om minder vlees te eten en geven die gewoonte door aan hun kinderen.”

Dat lijken de cijfers uit het onderzoek te bevestigen. Eén op de zes Belgen eet vegetarisch. Van de Belgen jonger dan 34 jaar zegt 7 procent vegetarisch te eten. Bij de 35- tot 54-jarigen is dat 3,5 procent, bij 55-plussers amper 2 procent. “De tak van de voedingsindustrie die voor alternatieven zorgt, heeft ook niet stilgezeten”, aldus Verbeke. “Daar zijn nieuwe producten ontwikkeld die meer en meer consumenten aanspreken en almaar vaker vlees op het menu vervangen.”

Leven we binnenkort dan in een samenleving zonder vleeseters? Daar lijkt niemand echt in te geloven. “In welvarende maatschappijen daalt de vleesconsumptie”, zegt voedingsdeskundige Patrick Mullie (VUB). “Maar een 100 procent vegetarische maatschappij zie ik niet meteen gebeuren. In mijn ogen is het ook zinvoller dat 11 miljoen Belgen minder vlees eten, dan een paar honderdduizend die volledig vegetarisch eten.”

“Bovendien zit vlees eten sterk in onze cultuur ingebakken”, zegt Verbeke. “Bij elk schandaal zal de vleesconsumptie, zeker van flexitariërs, blijven afnemen. Maar ze zal niet volledig verdwijnen. Dat is voor de overgrote meerderheid van de consumenten een brug te ver.” Toch is dat waar dierenrechtenorganisaties naar streven. “De trend zal zich doorzetten”, aldus nog Nadine Lucas. “We weten ook dat er meer nodig is dan vleesvervangers om geen dieren meer te hoeven slachten. De proeven met gekweekt vlees in laboratoria zijn alvast positief. Dat zal over een paar jaar zeker op de markt komen."

EVA vzw lanceerde met Try Vegan een gratis coachingsprogramma voor iedereen die zijn maaltijden wil verplantaardigen.