29 pct inheemse Vlaamse dagvlindersoorten uitgestorven

Twintig van de 68 inheemse dagvlindersoorten zijn uitgestorven in Vlaanderen. Dat blijkt uit de nieuwe Vlaamse "Rode Lijst" van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en de Vlinderwerkgroep van Natuurpunt. De vorige Rode Lijst telde 16 uitgestorven dagvlinders. Oorzaken zijn het verdwijnen van hun leefgebied, de versnippering van het landschap en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

De Rode lijst wordt gebruikt om de uitsterfkans van een soort te bepalen, op basis van kwantitatieve criteria die opgesteld zijn door de International Union for the Conservation of Nature (IUCN). Specifiek voor deze lijst werd de verspreiding nagegaan van alle 68 dagvlindersoorten waarvan geweten is dat ze ooit in Vlaanderen voorkwamen.

De nieuwe Vlaamse Rode Lijst bracht aan het licht dat 20 van die 68 inheemse soorten (29 procent) niet meer worden waargenomen in Vlaanderen. Vijfentwintig soorten zijn in min of meerdere mate bedreigd, de overige 23 soorten werden ondergebracht in de categorie "momenteel niet in gevaar".

"In vergelijking met de vorige Rode Lijst, uit 1996, worden het veenhooibeestje, het spiegeldikkopje en het dambordje nu als uitgestorven beschouwd", verduidelijkt Wouter Vanreusel van Natuurpunt. "Ook het verborgen boswitje is bijgezet op de lijst met regionaal uitgestorven dagvlinders. Maar dat is een bijzonder geval, omdat er bij het opstellen van de vorige lijst nog geen onderscheid werd gemaakt tussen het boswitje en verborgen boswitje."

Als oorzaak voor de achteruitgang van het vlinderbestand, wordt onder meer het verdwijnen van hun leefgebied en van voedsel aangehaald. “De dichte bebouwing in Vlaanderen is zeker een groot probleem. En in het open gebied wordt op een intensieve manier aan landbouw gedaan. Ook het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen doet de vlinders geen goed”, aldus Vanreusel. “Maar niet voor alle soorten bestaat er duidelijkheid over de juiste oorzaak."

Maar er is niet alleen slecht nieuws van het vlinderfront. “Het kaasjeskruiddikkopje bijvoorbeeld, of de kleine parelmoervlinder. Die zijn de afgelopen jaren fors uitgebreid in aantal. Maar eigenlijk heeft dat vooral te maken met de opwarming van ons klimaat. Die soorten gedijen goed tijdens langere warme periodes. Of het dus echt goed nieuws is, is maar de vraag”, klinkt het.