"We moeten vertrouwen hebben in werking FAVV"

"Heb vertrouwen in het FAVV en stop met de politieke spelletjes op de kap van het Voedselagentschap", zo reageert Vlaams parlementslid Bart Dochy (CD&V) op de kritiek op de communicatie van het Voedselagentschap (FAVV) in de fipronil-crisis. Oppositiepartijen Groen en sp.a vinden dat er dringend meer duidelijkheid moet komen over de impact van de mogelijk met fipronil besmette eieren in ons land. Toxicoloog Jan Tytgat (KU Leuven) vraagt zich dan weer af waarom het FAVV zo lang gewacht heeft om te communiceren over de waarden zonder te vermelden om welke bedrijven het gaat, om zo het risico sneller te kunnen vertalen naar een duidelijke boodschap voor de consument. 

Onder meer sp.a-voorzitter John Crombez nam de communicatie van de regering en het FAVV over de eierencrisis op de korrel. "Men zei dat er niets aan de hand is in België, maar de eieren worden wel uit de rekken gehaald bij de supermarkten”, aldus Crombez. “Er is echt duidelijkheid en communicatie nodig vanuit de regering en het Voedselagentschap.” De sp.a-voorzitter verwees naar de dioxinecrisis uit 1999. "Dat begon ook zo met de boodschap van er is niets aan de hand en we kunnen niets zeggen."

Gewezen FAVV-topman en oud-voorzitter van Boerenbond Piet Vanthemsche is het niet eens met die kritiek. "Meneer Crombez beweert dat er niets geleerd is sinds de dioxinecrisis. Dat is absoluut onwaar." Vanthemsche begrijpt dat de situatie voor de consument verwarrend kan zijn, maar hij wijst op het spanningsveld waarin het FAVV moet werken. Zo moet het Voedselagentschap enerzijds de consument informeren en beschermen, maar moet het anderzijds ook het geheim van het gerechtelijk onderzoek respecteren.

Volgens Vanthemsche is het FAVV goed gewapend om om te gaan met dergelijke crisissen. "Ik denk dat het FAVV een goed georganiseerde administratie is en dat ze er alles aan doen om consumenten te beschermen. Men moet een beetje vertrouwen hebben in onze overheid. Uit wat Crombez zegt, spreekt eigenlijk een fundamenteel wantrouwen ten overstaan van onze ambtenarij en dat vind ik niet ok", aldus Vanthemsche.

Ook Vlaams parlementslid Bart Dochy (CD&V) heeft het moeilijk met die kritiek. "Laat ons toch eens vertrouwen hebben in de deskundigheid van het Voedselagentschap”, aldus Dochy. “Laat dat agentschap zijn werk doen. Zij hebben de expertise in huis en kunnen de situatie het best inschatten op basis van risico-analyses. Zij zullen dus wel op het juiste moment communiceren en de juiste maatregelen nemen. Ik zou dan ook willen oproepen om te stoppen met de politieke spelletjes en de politieke recuperatie op de kap van het Voedselagentschap", aldus nog Dochy.

Gewezen regeringscommissaris belast voor de dioxineproblematiek Freddy Willockx tikt de federale regering dan weer op de vingers, na verklaringen van de Duitse minister van landbouw Christian Schmidt. Die is ontstemd omdat hij niet wist dat het Belgische voedselagentschap FAVV in juni al fipronil-besmettingen had vastgesteld. "De fouten uit het verleden worden opnieuw gemaakt", aldus Willockx, die pleit voor open communicatie. In de nasleep van de dioxinecrisis werd Freddy Willockx (sp.a) regeringscommissaris onder Verhofstadt I.

"Om het stilzwijgen rond voedselproblemen zoals de dioxinecrisis op te lossen, werd het FAVV opgericht en koos de regering voor een open communicatie met Europa, maar we zijn hervallen in de gewoontes van voor de dioxinecrisis", aldus Willockx. "Als regeringscommissaris was ik kroongetuige van de slechte communicatie over het probleem. Dat schaadt het vertrouwen bij onze Europese partners en bij de bevolking. Volksgezondheid is altijd de eerste prioriteit. Maar Europa stelt die openheid op lange termijn ook op prijs." 

Toxicoloog Jan Tytgat laat dan weer weten "gerustgesteld" te zijn door de communicatie van ministers Denis Ducarme en Maggie De Block over de fipronil-concentraties aangetroffen in Belgische eieren. Volgens de ministers lagen die steeds minstens tien keer lager dan de strenge Europese norm. Tytgat rekent voor dat iemand van 70 kg dus per 24 uur een vijftiental eieren kan eten alvorens - door de fipronil - mogelijk gezondheidsproblemen te krijgen.

"Dit is geruststellend", aldus Tytgat. Hij riep het federaal voedselagentschap FAVV zaterdag nog op om de staalnames bekend te maken. "Ik weet wat de acute referentiedosissen zijn: hoeveel mag een persoon maximaal binnenkrijgen om niet ziek te worden", zo klonkt het toen. "Als het FAVV die waarden van alle loten zou geven, zou ik de boodscha p kunnen geven om het Voedselagentschap te geloven, of niet." En dat doet de toxicoloog van de KU Leuven nu dus ook.

Gaat het inderdaad om maximaal een tiende van de acute referentiedosis, dan moet iemand van 70 kg volgens hem al per 24 uur een vijftiental eieren van 60 gram eten alvorens er mogelijk een effect is op diens gezondheid. Voor een kind van 23 kg gaat het nog steeds om vijf eieren, rekent Tygtat voor. Tytgat benadrukt dat hij nooit getwijfeld heeft aan de beoordeling van het FAVV over de impact op de volksgezondheid. "Maar was dit enkele dagen eerder al gecommuniceerd, dan hadden we dat veel sneller kunnen vertalen naar een duidelijke boodschap voor de mensen. Want het is toch veel makkelijker te begrijpen dat een volwassen man tot vijftien eieren moet eten voor er een risico optreedt?" besluit hij.