Voedingswaarde op verpakking, maar niet op de voorzijde

Het Europees Parlement vindt het niet nodig om op de voorzijde van voedselverpakkingen de voedingswaarde te vermelden. Een voorstel daarover is niet gestemd geraakt in de bevoegde commissie. Elders op de verpakking moet wel een duidelijke voedingswaardetabel staan met informatie over de aanwezige hoeveelheden energie, vet, verzadigd vet, suiker en zout. Progressieve fracties laken de industriële lobby.

Europa buigt zich al langer over de regels voor de etikettering op voedselverpakkingen. In 2008 kwam de Europese Commissie met een reeks voorstellen die de bestaande acht wetteksten moeten samenvoegen tot één tekst. In juni vorig jaar bepaalde het Parlement zijn standpunt, de lidstaten geraakten het een half jaar later eens. Omdat beide instellingen evenwel geen eensgezindheid bereikten, is het dossier voor een tweede keer op de tafel van het Europees Parlement terechtgekomen. Daar stemde de commissie Voedselveiligheid dinsdag opnieuw over de tekst.

De commissieleden vinden dat er op voedselverpakkingen een voedingswaardetabel moet komen. Informatie over de aanwezige hoeveelheden energie, vet, verzadigd vet, suiker en zout moeten op één plaats komen te staan, duidelijk leesbaar zijn en samen met de productingrediënten vermeld worden. Lidstaten mogen bovendien van de voedselproducenten vragen om op de voorzijde van de verpakking de energiewaarde van het product per 100 gram of 100 ml te vermelden. 

Een voorstel om de tabel niet achteraan, maar verplicht vooraan te afficheren, werd weggestemd. "De consumentenorganisaties waren daar voor, maar de industriële lobby heeft op dit punt gewonnen", betreurt Bart Staes (Groen!). Hij laakt het feit dat de voedingsindustrie de consument in het ongewisse wil laten over wat hij precies koopt. Nochtans, zegt Staes, "kunnen begrijpelijke voedseletiketten bijdragen aan een gezondere levensstijl of een keuze voor lokale productie en het vermijden van voedselkilometers".

Ook sp.a'ster Kathleen Van Brempt vindt het spijtig dat de 'front-of-pack-verplichting' het niet heeft gehaald, maar is niettemin hoopvol voor de stemming in de plenaire vergadering. "We zullen zeker opnieuw proberen dat amendement goedgekeurd te krijgen", zegt ze. Van Brempt meent dat deze regels voor voedseletikettering zeker al kunnen helpen bij het verminderen van de suikerconsumptie. Marianne Thyssen (CD&V) noemt de goedgekeurde tekst zelfs een "reuzenstap vooruit".

In Nederland is vooral aandacht voor de steun die het voorstel van EU-parlementslid Gerben Jan Gerbrandy kreeg. Hij pleitte ervoor om vlees verplicht te etiketteren met de vermelding dat het afkomstig is van een dier dat geslacht is zonder verdoving. Een politieke partij als PVV reageert verheugt op het invoeren van een speciaal label voor onverdoofd geslacht vlees. PVV beschouwt dit als een belangrijke stap op weg naar een verbod op het onverdoofd ritueel slachten.

Over enkele weken gaat het parlement met de lidstaten onderhandelen over de regels voor voedseletikettering. De commissie hoopt tegen juli een definitief akkoord te kunnen bereiken. De discussie over het al dan niet vermelden van het land van oorsprong van de producten kondigt zich als het grootste twistpunt aan. Momenteel is het al verplicht om bij rundvlees te vermelden vanwaar het afkomstig is. In december gingen de lidstaten ermee akkoord die verplichting uit te breiden naar varkens-, schapen- en geitenvlees en gevogelte.

Nu vraagt de parlementscommissie echter om die vermelding in te voeren voor alle apart verpakte vlees-, gevogelte- en melk- en zuivelproducten. Als het om verwerkt voedsel gaat, zou de plaats of het land van oorsprong vermeld moeten zijn voor de aanwezige vlees-, gevogelte- en visproducten. "Consumenten hebben het recht om te weten waar hun stukje vlees vandaan komt en waar het geslacht is", vindt Bart Staes. "Het onnodig gesleep met dieren kan op deze manier wellicht ingeperkt worden of in ieder geval inzichtelijk worden gemaakt."