Verschillende interpretaties na wijziging mestdecreet

Sinds 1996 is er in Vlaanderen een stand still. Er mogen geen nieuwe veeteeltbedrijven meer bijkomen. Ook het samenvoegen van twee bedrijven op één locatie kan niet. Want de vergunning en de nutriëntenhalte die bepaalt hoeveel mest een bedrijf mag produceren en dus hoeveel dieren het mag houden, zijn immers plaatsgebonden. Dat heeft tot gevolg dat sommige landbouwgezinnen vandaag op twee locaties boeren, bijvoorbeeld als gevolg van overname of aankoop.

Als het aangepaste mestdecreet werkelijkheid wordt -het moet eerst nog langs verschillende adviesinstanties passeren- kan het voortaan wel. Er is wel één voorwaarde. In ruil moet 25 procent van de vergunning en van de nutriëntenhalte worden ingeleverd. Dat moet helpen om de veestapel en dus het mestoverschot te verkleinen.

Volgens Hilde Vandendriessche, landbouwadviseur van Dua, maakt deze regeling een eind aan een vervelende situatie op veel landbouwbedrijven waar man en vrouw op een apart bedrijf boeren. Overigens blijft de mestverwerkingsplicht gelden: landbouwbedrijven die meer dan 10.000 kg fosfaat produceren moeten hun overtollige mest verwerken.

De Boerenbond is ervan overtuigd dat de maatregel, waarbij de vergunning verhandelbaar wordt, geen goeie zaak is voor familiale bedrijven. "Deze regeling werkt speculatie in de hand", zegt adviseur Bert Bohnen. "Dua ondermijnt haar eigen opkoopregeling", beweert hij. Stoppende varkensboeren aarzelen om in te schrijven op de opkoopregeling, merkt de organisatie. "Zij krijgen van geïnteresseerde kopers de belofte dat ze een betere prijs zullen krijgen".

Maar ze dreigen er bekaaid van af te komen. Familiale boeren die de vergunning willen overnemen om hun bedrijf uit te breiden, zullen immers merken dat dit in de praktijk helemaal niet zo eenvoudig is, luidt het. En dus zullen ze uiteindelijk afzien van overname van de vergunning of er geen hoge prijs voor neertellen. "Samenvoegen kan niet zomaar.

De boer heeft altijd een uitbreidingsvergunning nodig van de gemeentelijke of provinciale overheid. En, rekening houdend met de geldende afstandsregels, zullen ze die vergunning niet makkelijk krijgen", zegt Bohnen.

Ondertussen beloven ook de integratoren stoppende boeren een mooie prijs. Maar dan wel over enkele maanden. "Iedereen kijkt de kat uit de boom en wacht af hoe de definitieve regeling er zal uitzien. Maar ondertussen is de opkoopregeling voorbij. En zullen varkensboeren uiteindelijk vanzelf in de handen van de integratoren lopen", luidt het. Bohnen raadt varkensboeren die willen stoppen aan om nog snel in te schrijven op de opkoopregeling. Dat kan nog tot 3 augustus.

De Boerenbond is, samen met het Algemeen Boerensyndicaat, voorts niet te spreken over het getalm van Dua in verband met de toekenning van nutriëntenhaltes. Die werden in 2000 ingevoerd. Maar een 1.200-tal landbouwbedrijven die een beroep indienden tegen de aanvankelijke beslissing van de Mestbank wachten nog altijd op uitsluitsel. Op het kabinet Dua luidt het dat de minister de dossiers eerstdaags zal ondertekenen.