Verenigde Naties volgen WTO-debat met argusogen

Het rapport begint met goed nieuws. De eerste millenniumdoelstelling, de halvering van het aantal mensen dat moet rondkomen met minder dan één dollar per dag tegen 2015, wordt waarschijnlijk gehaald. Dat komt omdat China en India, 's werelds meest volkrijke landen, in het voorbije decennium een uitmuntende economische groei hebben gekend. Alleen al in China zijn op tien jaar tijd 150 miljoen mensen boven de armoedegrens geraakt.

Economische groei volstaat op zich niet om de andere doelstellingen, onder meer basisonderwijs voor iedereen en een halt aan de aidsepidemie, te verwezenlijken tegen 2015, zo stelt het rapport. Wanneer alles blijft zoals het is, haalt zwart Afrika de armoededoelstelling pas in 2147. In 59 "prioritaire" landen is de nood het hoogst omdat de ontwikkeling er stagneert of achteruitgaat. Het Human Development Report 2003 presenteert daarom een nieuw actieplan voor armoedebestrijding, een soort "contract" tussen arm en rijk.

De ontwikkelingslanden krijgen de opdracht een beleid te ontwikkelen dat de armen ten goede komt. Regeringen moeten investeren in drinkwatervoorziening, gezondheidszorg op het platteland en basisonderwijs, eerder dan in dure ziekenhuizen en universiteiten. Sri Lanka heeft bewezen dat op korte tijd veel mogelijk is door de levensverwachting tussen 1945 en 1955 met 12 jaar te verhogen. "Pas wanneer het met de mensen beter gaat, kan er economische groei ontstaan", zegt econoom Jeffrey Sachs, die als gastauteur tot het rapport bijdroeg.

De Millenniumtop in 2000 Johannesburg formuleerde ook een meetbare doelstelling aan het adres van de rijke landen. Zij moeten hun markten openstellen voor producten uit het Zuiden, de ontwikkelingssteun optrekken en schulden kwijtschelden. Erg belangrijk in dit opzicht zijn de onderhandelingen binnen de Wereldhandelsorganisatie, waar het gaat over het wegwerken van de Europese en Amerikaanse landbouwsubsidies en de toegang tot goedkope geneesmiddelen. Zo geven de VS nog altijd drie keer meer uit aan katoensubsidies dan aan Afrika.

In 2002 ging het totale bedrag aan ontwikkelingssteun voor het eerst in meer dan tien jaar weer omhoog, van 52,3 miljard dollar tot 57 miljard dollar. Tegen 2006 moet daar nog eens 16 miljard dollar bijkomen, zo herinnert het rapport aan de beloften uit 2002 op de VN-conferentie over ontwikkelingsfinanciering in Monterrey. Zelfs dan is men nog ver verwijderd van de 100 miljard dollar die elk jaar nodig zijn om de millenniumdoelstellingen te halen.

Lees ook: geVILT: Kan landbouw de wereldhonger stillen?