Van der Plas en BBB kapen ook in Vlaanderen de krantenkoppen

In Nederland boekte BoerBurgerBeweging (BBB) een eclatante zege bij de jongste verkiezingen. Van “historisch” naar “politieke aardverschuiving” tot “slecht nieuws voor de Vlaamse regering”. Dit schrijven de Vlaamse kranten erover.

16 maart 2023  – Laatste update 16 maart 2023 19:36
Lees meer over:
bbbcarolinevanderplas

Onze noorderburen trokken woensdag naar de stembus voor de Provinciale Statenverkiezingen. De peilingen die naar aanloop van de verkiezingen gepubliceerd werden, voorspelden een grote winst voor BBB. De plattelandspartij van ex-journaliste Caroline van der Plas heeft de verwachtingen wel degelijk ingelost. Vanuit het niets won BBB 15 zetels in de Eerste Kamer, een equivalent van de Senaat bij ons.

VRT NWS: “Surft op ongenoegen over stikstofbeleid”

Dat er ook in de Vlaamse media veel aandacht aan besteed wordt, heeft meer dan waarschijnlijk te maken met de hele heisa rond de stikstofproblematiek die ook in Nederland de gemoederen fel doet oplaaien. BBB surft namelijk op het ongenoegen over de aanpak van de regering-Rutte van het stikstofprobleem, analyseert VRT NWS.

Het is nu aan de van der Plas om het waar te maken. Want het zijn net de provincies die de uitvoering van de stikstofplannen op zich moeten nemen. De partijvoorzitster is al een jaar bezig met de screening van kandidaten en geeft aan voorstander te zijn van een “constructieve samenwerking”, weet VRT NWS. En ze heeft alvast lessen geleerd van “eendagsvlieg” Thierry Baudet, die vier jaar geleden met zijn extreemrechtse Forum voor Democratie vanuit het niets kwam. Van die partij schiet nu, met twee schamele zetels, bijna niets meer over.

De Standaard: “Tractordiva met macht en gezond verstand”

De Standaard noemt van der Plas een “tractordiva met macht en gezond verstand” en wijt haar succes ook aan de boerenprotesten tegen het stikstofbeleid. De krant maakt een vergelijking met twee andere populistische beeldenstormers, namelijk wijlen Pim Fortuyn en Thierry Baudet. Maar in tegenstelling tot haar “voorgangers” legt de BBB-frontvrouw wel andere accenten en komt ze uit een andere hoek, stelt de krant. “Van der Plas wist intuïtief de aandacht te grijpen met puntige zinsneden als ‘de natuur kan tegen een stootje’ en slimme propagandastunts”, klinkt het.

Het succes van van der Plas reikt bovendien verder dan enkel de plattelandsgemeenten. Ook in (middel)grote steden wist ze de harten van de kiezers te veroveren. De Standaard citeert de analyse van de Nederlandse zusterkrant NRC Handelsblad: “Cruciaal in de opmars van de BBB was dat ze de belangen van de agrarische sector wist te verbinden aan een bredere onvrede over de landelijke bestuurscultuur.” Ze speelt er handig op in door een combinatie van rechtse (asiel en migratie) en linkse (sociaal) standpunten.

Belang van Limburg, Het Nieuwsblad, Gazet van Antwerpen: “Slecht nieuws voor Vlaamse regering”

De kranten van Mediahuis laten enkele politicologen aan het woord. Zij wijzen erop dat cd&v, net zoals BBB, het plattelandsverhaal een tijdje geleden heeft opgepikt met het discours dat het platteland gediscrimineerd wordt vanuit Brussel en dat de landbouw te hard wordt aangepakt. Maar ook Vlaams Belang is kaper op de kust voor het plattelands- en landbouwthema. De vraag is wie het meeste zal cashen bij de verkiezingen.

Voor Dave Sinardet (VUB) zal veel afhangen van hoe het stikstofdossier nu evolueert. “Nu al blijkt dat het akkoord van de Vlaamse regering er eigenlijk geen is. Misschien heeft cd&v er voordeel bij dat het dossier blijft aanslepen, maar de partij moet uiteindelijk ook wel iets binnenhalen. Het enige dat zeker is, is dat de Nederlandse verkiezingen slecht nieuws zijn voor de Vlaamse regering en Jan Jambon”, zegt hij.

Daarnaast toont de uitslag aan hoe groot de afkeer van en de kloof met de traditionele partijen is, luidt het. Zo zindert de toeslagenaffaire nog stevig na en vooral hoe de regering van Rutte ontslag nam om onmiddellijk erna met dezelfde partijen verder te doen in Rutte IV. Nicolas Bouteca (UGent) trekt deze parallel door naar cd&v, die volgens hem niet moet hopen dat ze uit de zorgen is. “Cd&v is dé traditionele partij par excellence en bestuurt al jaren mee. De partij heeft het beleid mee uitgezet waar het nu zelf tegen protesteert.”

stikstofprotestNederlandVlaamseboeren14carolinevanderplasBBBboerburgerbeweging

De Morgen: Proteststem zal beleid niet wijzigen

De krant De Morgen interviewt de Nederlandse politicoloog André Krouwel (VU Amsterdam). Hij betwijfelt of het grote succes van BBB veel zal wijzigen aan het (stikstof)beleid, al erkent hij wel dat van der Plas veel heeft losgemaakt bij de Nederlandse kiezers. “Je kunt dit zeker zien als een proteststem tegen het beleid. In Nederland wil zowat een kwart van de kiezers tegen het systeem trappen. Die vinden dat het allemaal te snel gaat en willen op de rem staan. Vroeger had je Pim Fortuyn, daarna Geert Wilders, recent nog Thierry Baudet, …Dat is geen marginaal verschijnsel, maar het is een manifestatie van ongenoegen die je telkens weer door anderen verwoord ziet.”

Maar of de regering-Rutte in de problemen komt, wil Krouwel niet gezegd hebben. Omdat Rutte al jaren geen meerderheid heeft, is hij erg bedreven in onderhandelingen met andere partijen. “En nu heeft hij eigenlijk meer opties om mee te praten. Er is zowel die fractie van GroenLinks en PvdA, die praktisch mee aan de regeringstafel zit, en op rechts komt daar nu de BBB bij. En met die partij valt voor alle duidelijkheid wel te praten. Die twee groepen partijen hebben de macht om de regering om te buigen, maar op het vlak van het stikstofbeleid is er zeker nog een grote meerderheid voor striktere maatregelen. Daar verwacht ik geen wijzigingen.”

De Tijd: Rutte op weg naar onbestuurbaarheid?

Toch wijst De Tijd erop dat de regering-Rutte voor een moeilijke opdracht staat, nu BBB een monsterscore gehaald heeft. Door de link met het nationale niveau, de samenstelling van de Eerste Kamer gebeurt immers op basis van de uitslag van de Provinciale Statenverkiezing, ziet de zakenkrant gevolgen voor de regering van premier Mark Rutte, wiens partij (VVD) twee zetels verliest en daarmee op tien zetels strandt.  “Dit is zeker een afstraffing voor het kabinet”, zegt Asher van der Schelde, onderzoeker bij I&O Research. “Niet alleen de VVD heeft duidelijk verloren, maar ook de drie coalitiepartners van Rutte.” De klap was bijzonder groot voor het christendemocratische CDA, dat in sommige provincies werd 'weggevaagd'. “In Overijssel was CDA bijvoorbeeld altijd dominant, maar nu haalt BBB er een derde van de stemmen.”

De kans dat Rutte het ontslag van zijn regering zou aanbieden, schat van der Schelde klein in. “Hij heeft al voor hetere vuren gestaan”, klinkt het. Feit is wel dat de coalitiepartijen samen acht zetels zijn kwijtgespeeld en nu nog in totaal 24 zetels hebben. Dat is ver van de benodigde 38 voor een meerderheid waardoor de regering de gedoogsteun van de oppositie eens te meer nodig zal hebben. “Doorgaans stemt de Eerste Kamer redelijk vlot mee met de regering”, aldus Van der Schelde. “Het hoeft dan ook geen groot probleem te zijn dat de regering een minderheid heeft, dat was de voorbije jaren ook al het geval. Het wordt zeker een pak ingewikkelder maar Rutte heeft eerder aangetoond meerderheden te kunnen vinden.”

Wat de impact zal zijn voor de stikstofplannen van Rutte is nog een grote onbekende. De Tijd wijst erop dat BBB enkel maar wil meeregeren als de gedwongen onteigeningen van tafel worden geveegd. Op sommige plaatsen staat BBB met meer dan 30 procent sterk, zoals Overijssel en Drenthe, en daar is een meerderheid zonder de partij dus bijna onmogelijk. Al zal ze wel water bij de wijn moeten doen en compromissen sluiten in andere provincies. “De partij is erg standvastig in haar standpunten omtrent stikstof”, besluit  van der Schelde. “Meerderheden vormen zonder de BBB wordt in sommige provincies heel ingewikkeld, en de kans is aanwezig dat BBB nóg populairder zal worden als het wordt uitgesloten van het provinciebestuur.”

Bron: VRT NWS / De Standaard / GvA / BvL / HN / De Morgen / De Tijd

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek